Dłuta to narzędzia ręczne służące do obróbki drewna, ale istnieją również dłuta do obróbki kamienia. Te pierwsze możemy podzielić na dłuta stolarskie, rzeźbiarskie i tokarskie. Najpowszechniejsze w użycie są dłuta stolarskie, które powstają na masową skalę. Oczywiście nie oznacza to, że są one gorzej wykonane niż np. dłuta rzeźbiarskie, które często powstają w małych manufakturach. Dzieje się tak, ze względu na ich specyfikację oraz charakterystykę rynku. Dłuta stolarskie są używane często, nie tylko przez wykwalifikowanych stolarzy ale i modelarzy, renowatorów, majsterkowiczów czy samouków, w przeciwieństwie do specjalistycznych dłut rzeźbiarskich. Budowa dłuta nie jest skomplikowana, każde takie narzędzia zbudowane jest z dwóch głównych części – metalowej klingi czyli ostrza, oraz uchwytu zwanego rękojeścią. Ostrza dłut stolarskich wykonywane są głównie ze stali narzędziowej, czasami uszlachetnionej. Rękojeści dłut, w których osadzone są klingi mogą być zarówno wykonane z drewna jak i tworzywa sztucznego. Często na końcu rękojeści osadzony jest metalowy pierścień, który zapobiega zniszczeniu rękojeści podczas pobijania pobijakiem. Odpowiedni pobijak do pracy dłutem powinien być stosunkowo ciężki i wykonany z twardego gatunku drewna. Oczywiście należy go dostosować do charakteru pracy jaką będziemy wykonywać przy pomocy dłuta.
Opisy podstawowych dłut stolarskich
Najbardziej popularnym dłutem stolarskim, jest dłuto które posiada boczne fazowania dzięki którym klinga staje się lżejsza. Takie narzędzie wykorzystywane jest do podstawowych i niezbyt ciężkich prac stolarskich czy modelarskich. Taki typ dłuta często występuję w większej wersji i używane jest głównie przez cieśli. W żargonie stolarskim takie dłuto nazywane bywa dłubakiem, gdyż często używa się go bez pobijaka dłubiąc nim tylko przy użyciu rąk.
Często możemy spotkać dłuto do drewna podobne do tego pierwszego, jest ono zwane długim ze względu na fakt iż jest ono po prostu dłuższe ale i cieńsze od podstawowego dłuta. Służy ono do obróbki materiału w trudno dostępnych miejscach i pozwala na skrajanie bardzo cienkiej powierzchni drewna.Natomiast do obróbki zgrubnej materiału służy typowe proste dłuto pozbawiane bocznego fazowania - wzmacnia to klingę i pozwala na użycie większej siły przy pracach stolarskich czy ciesielskich.
Wyróżniamy także dłuto skośne, którego ostrze ścięte jest pod kątem, co ma na celu umożliwienie pracy w narożnikach.
Dłuto do drewna typu żłobak, zwane dłutem wklęsłym posiada klingę w kształcie rynienki co pozwala na wykonywanie rowków w drewnie.
Dłuto gniazdowe posiada prostą, wąską i grubą klingę, co pozwala na głębokie dłutowanie np. otworów do połączeń ciesielskich. Dzięki odpowiednio grubej klindze można używać go jako dźwigni.
