Zamarznięta woda w rurach to problem nie tylko w przypadku domków letniskowych, które poza sezonem są nieodwiedzane. Wcale nie tak rzadko lód pojawia się w instalacjach poprowadzonych w nieogrzewanych piwnicach, na poddaszach, w garażach, a nawet w częściach mieszkalnych domów jednorodzinnych, jeśli nastąpi kilkugodzinna awaria sieci elektrycznej czy grzewczej. Co więc zrobić, gdy zamarznie woda w rurach?
Zima zaskakuje nie tylko kierowców. Czasami właściciele domów muszą borykać się z różnymi problemami wynikającymi z szybkiego obniżenia temperatury. Jednym z nich jest zamarzanie wody w rurach plastikowych. Jest to szczególnie uciążliwe, ponieważ nie mamy wówczas dostępu do wody pitnej. Jak sobie poradzić w tej niekomfortowej sytuacji? Jak zaradzić zamarzaniu wody w rurach?
Kiedy zamarza woda w rurach
Najczęściej zamarzanie wody w rurach jest konsekwencją błędów popełnionych podczas rozprowadzania instalacji wodnej. Dzieje się tak, gdy na przykład rury zostały ułożone za płytko – nie uwzględniono głębokości przemarzania gruntu – lub nie zostały one odpowiednio zaizolowane. Niedociągnięcia te przez większą część roku (wiosną, latem i jesienią) nie wpływają na użytkowanie instalacji. Niestety ujemne temperatury w połączenie z awarią sieci elektrycznej lub ciepłowniczej bardzo często powodują zamarznięcie wody w rurach, w wyniku czego nie tylko woda nie przepływa prawidłowo, ale pojawiają się również nieszczelności i pęknięcia (podczas krystalizacji lód zwiększa swoją objętość, co skutkuje nieodwracalnymi uszkodzeniami).Efekty zamarzania wody w rurach mogą być jeszcze bardziej dotkliwe, gdy lodowe kawałki doprowadzą do uszkodzenia także armatury sterującej i pomocniczej. Przy jakiej temperaturze zamarza woda w rurach? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od grubości ścian zewnętrznych, warstwy ocieplenia wszystkich przegród zewnętrznych, rodzaju zastosowanych rur, a przede wszystkim od temperatury panującej na zewnątrz oraz czasu, przez jaki była ujemna. A w jakiej temperaturze zamarza woda w rurach na zewnątrz? I w tym przypadku również trudno jest dać jedną odpowiedź. Jeśli rury zostały ułożone poniżej granicy przemarzania i dodatkowo ocieplone, to nawet gdy temperatura powietrza spadnie poniżej -20oC, nie powinniśmy mieć niemiłej niespodzianki pod postacią zamarzniętej wody w rurach.
Jak zabezpieczyć rury przed zamarzaniem
Ryzyko pojawienia się lodu i zniszczenia instalacji wodnej można ograniczyć do minimum, wystarczy zadbać o odpowiednie zabezpieczenie rur przez zamarzaniem. Z instalacją ogrodową powinniśmy poradzić sobie bez najmniejszych problemów. Musimy jedynie przed nadejściem mrozów zamknąć dopływ do instalacji zewnętrznej i opróżnić rury z wody. Dobrą praktyką jest demontaż zaworów. Niektórzy (co jest również polecane) zostawiają je odkręcone (w środkowym położeniu), aby uszczelki nie uległy zniszczeniu. Inaczej wygląda sprawa w przypadku domowej instalacji wodociągowej. O zabezpieczenie rur przed zamarzaniem powinniśmy zadbać już na etapie ich rozprowadzania. Najważniejsze jest, aby ułożyć je poniżej głębokości gruntu. W zależności od rejonu Polski rury układamy na głębokości od 0,8 do 1,4 m. Jeżeli nie ma możliwości wykopania tak głębokiego rowu, to należy rury owinąć materiałami termoizolacyjnymi i odpornymi na wilgoć.
Jak odmrozić rury plastikowe
Woda w rurach zamarzła – co dalej? Jeśli zamarznięta woda nie rozsadziła rur, to możemy spróbować samodzielnie rozmrozić instalację. Jak to zrobić? Zakręcamy zawór główny, a odkręcamy najbliższy zawór końcowy lub śrubunek. W ten sposób umożliwimy niezakłócony odpływ wody z rury, którą będziemy ogrzewać. Następnie, aby pozbyć się zamarzniętej wody w rurach, musimy podnieść temperaturę w pomieszczeniu, na przykład piwnicy czy garażu. Do tego celu możemy wykorzystać na przykład dmuchawę elektryczną. Samą rurę możemy ogrzewać natomiast suszarką lub dmuchawą. Uwaga! Ogrzewanie zawsze rozpoczynamy od końca rury, nigdy od środka. Oczywiście ta metoda przyniesie skutek tylko w przypadku, gdy mamy swobodny dostęp do zamarzniętej rury. Nie sprawdzi się natomiast, gdy instalacja przykryta jest na przykład tynkiem. Tutaj usunięcie zamarzniętej wody z rur prawdopodobnie skończy się kuciem ścian. Jeśli borykamy się z zamarzniętą wodą w rurach zewnętrznych, to najłatwiej jest wykopać głęboki rów i rozmrażać rurociąg suszarką lub dmuchawą. Niestety zamarzniętą ziemię jest dość ciężko kopać, ponadto możemy uszkodzić plastikowe rury. Lód możemy rozpuścić również gorącą wodą – doprowadzamy ją bezpośrednio do zatoru, nieprzerwanie, aż lód całkowicie się rozpuści. Jednak, aby nie narobić jeszcze większych szkód, najlepiej skorzystać z fachowej pomocy pogotowia wodno-kanalizacyjnego. Specjaliści dysponują odpowiednim sprzętem, na przykład spiralą elektryczną czy maszyną wysokociśnieniową, dzięki któremu w miarę bezproblemowo usuną lodowe zatory. Sprawdzą również stan instalacji i naprawią wszelkie uszkodzenia.