Drewno to znakomity, naturalny materiał konstrukcyjny, nic dziwnego, że jest bardzo chętnie wykorzystywany w budownictwie jednorodzinnym. Ma jednak pewne wady. Jeśli nie zostanie odpowiednio przygotowane, może strawić je ogień lub stanie się posiłkiem dla szkodników. Jak powinno być zabezpieczone drewno konstrukcyjne?
Zanim drewno konstrukcyjne zostanie wykorzystane do budowy więźby dachowej lub innej konstrukcji nośnej, powinno zostać zabezpieczone przed ogniem, owadami i grzybami. To te trzy czynniki najbardziej mu bowiem zagrażają.
Aby drewno konstrukcyjnie nie uległo biodegradacji, musi zostać odpowiednio zabezpieczone (fot. AdobeStock)
Drewno konstrukcyjne – zabezpieczenie chemiczne
Ten rodzaj zabezpieczenia nazywa się impregnacją. Polega ona na nasączeniu drewna substancjami chemicznymi, które będą się w nim długo utrzymywały, powstrzymując przed różnymi szkodliwymi czynnikami. Są trzy podstawowe metody impregnacji:
- malowanie lub natrysk – polega na powierzchniowym pokryciu drewna płynnym impregnatem. Niestety nie jest to metoda najskuteczniejsza dlatego, że impregnat nie zdoła wniknąć wtedy głębiej niż na kilka milimetrów. Malowanie jest natomiast jedyną możliwą metodą, gdy konstrukcja została zbudowana zanim jej elementy zaimpregnowano. Przed taką impregnacją wilgotność drewna powinna wynosić nie więcej niż 12%;
- kąpiel – to zanurzanie tarcicy w kadzi z impregnatem i przetrzymywanie jej tam przez określony czas – zazwyczaj kilka dni. Często, aby zapewnić lepsze wchłanianie się impregnatu, zostaje on przedtem podgrzany. Jest to metoda zdecydowanie bardziej skuteczna niż malowanie lub natrysk. Niestety samodzielnie trudno ją przeprowadzić. Usługę tego rodzaju świadczy natomiast wiele tartaków. Drewno przeznaczone do kąpieli powinno mieć wilgotność nie większą niż 20%. Do impregnacji takiej stosowane są wodne roztwory preparatów na bazie soli nieorganicznych.
- impregnacja ciśnieniowa – polega na nasączaniu drewna impregnatem solnym w warunkach wysokiego ciśnienia. Odbywa się to w specjalnych urządzeniach zwanych autoklawami. Metoda ta uznawana jest za najskuteczniejszą, bo umożliwia najgłębsze wniknięcie impregnatu w drewno. Można w ten sposób impregnować drewno o wilgotności do 30%. Impregnację ciśnieniową oferują tylko nieliczne tartaki.
W tartakach lub składach drewna można kupić drewno konstrukcyjne wcześniej zaimpregnowane lub przywieźć surową tarcicę i zlecić jej impregnację.
Czym impregnować drewno konstrukcyjne?
Inne preparaty chronią przed ogniem, a inne przed grzybami lub owadami. Warto zapoznać się z ofertą sklepów i firm impregnujących drewno na zlecenie.
Impregnaty przeciwogniowe – to preparaty na bazie soli. Sprzedawane są jako płyn gotowy już do użycia lub w postaci proszku bądź koncentratu, który należy przedtem rozrobić z wodą, przestrzegając ustalonych proporcji. W razie pożaru utrudniają zapłon drewna. Trzeba uważać, ponieważ woda może wypłukać taki impregnat z drewna. Nie powinno się ich zatem stosować do drewna wystawianego na kaprysy pogody, a jedynie do tarcicy wbudowanej, czyli osłoniętej przed deszczami.
Impregnaty biobójcze – chronią zarówno przed grzybami, jak i owadami. To impregnaty rozpuszczalnikowe, odporne na działanie wody lub impregnaty solne – wymywalne.
Impregnaty uniwersalne –to preparaty solne, zabezpieczające drewno przed ogniem, ale wzbogacone biocydami, czyli substancjami chroniącymi przed grzybem i owadami.
Impregnaty mogą być bezbarwne lub koloryzujące. Te drugie zawierają barwnik tylko po to, aby podczas malowania widać było, w którym miejscu preparat został już naniesiony.
Oprócz impregnatów stricte ochronnych są też dekoracyjno-ochronne. To lazury lub lakierobejce, a także oleje wzbogacone o substancje biobójcze. Nie chronią przed ogniem, natomiast powstrzymują rozwój grzybów oraz atak owadów. Zwiększają również odporność drewna na promieniowanie UV. Oprócz tego nadają drewnu ładny odcień lub uwypuklają jego naturalną barwę. Nanosi się je jedynie metodą malowania lub natrysku. Te impregnaty wykorzystywane są do poprawienia trwałości drewna znajdującego się na zewnątrz budynku.
Pamiętajmy, aby impregnację przeprowadzać w odpowiednich warunkach. Drewniane elementy zamontowane na zewnątrz pokrywamy impregnatem, gdy temperatura powietrza wynosi 5-30oC. Natomiast przeprowadzając zabieg wewnątrz budynku, to zanim pomieszczenia zaczniemy użytkować, wietrzmy je do momentu aż zaniknie specyficzny zapach preparatu.
Celem impregnacji jest jak najlepsze zabezpieczenie drewna konstrukcyjnego (fot. iStock)
Drewno konstrukcyjne – suszenie i struganie
Nie każdy wie, że istnieje metoda zabezpieczenia drewna przed ogniem i szkodnikami, która nie wymaga chemii. To suszenie komorowe i czterostronne struganie. W komorze drewno jest poddawane szybkiemu suszeniu. Odbywa się ono w temperaturze 75oC. Taka wysoka temperatura zabija wszelkie życie w drewnie, a także niszczy substancje jadalne dla grzybów i owadów. Po czterostronnym ostruganiu i sfazowaniu kantów drewniane elementy stają się z kolei trudniejsze do zapalenia.
Oczywiście dla zwiększenia bezpieczeństwa i takie drewno można poddać dodatkowo impregnacji – czterostronnie strugane drewno najlepiej przyjmuje impregnat.
zdjęcie tytułowe: iStock
