Zanim ułożymy materiał posadzkowy, musimy odpowiednio przygotować podłoże. W tym celu właśnie wykorzystywana jest wylewka jastrychowa. Istnieje kilka rodzajów podkładów podłogowych. Czy się różnią? Jakie mają właściwości?
Co to jest jastrych?
Wylewka jastrychowa to warstwa podkładu układana na podbudowie, najczęściej płycie betonowej lub stropie. Wykonywana jest bezpośrednio na budowie, może być trwale związana z podłożem lub nie. Posadzka jastrychowa służy przede wszystkim do wyrównania powierzchni, na której będzie układany materiał posadzkowy, np. panele czy płytki. Ponadto uzyskany podkład jest odporny na wszelkiego rodzaju uszkodzenia, zapewnia szczelność i wytrzymałość podłóg. Wylewki jastrychowe stosujemy w nowo budowanych domach, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać je w remontowanych budynkach. Możemy również stosować je na zewnątrz – oczywiście tylko te, które oprą się destrukcyjnemu działaniu czynników atmosferycznych.
Wylewka jastrychowa płynna lub sucha
Posadzka jastrychowa może być płynna lub sucha. Jastrych płynny to zazwyczaj mieszanka samopoziomująca. Może mieć różny skład, co decyduje o jego właściwościach. Wyróżniamy tu wylewki cementowe, anhydrytowe, asfaltowe, magnezjowe oraz epoksydowe. Grubość jastrychu wynosi od 1 do nawet 10 cm. Natomiast, jak wskazuje nazwa, jastrych suchy przybiera postać płyt, najczęściej płyt gipsowo-kartonowych, gipsowo-włóknowych, OSB i MFP. Jego zaletą dość niewielka waga (ok. 25 kg/m2) i idealnie gładka powierzchnia. Ponadto montaż suchego jastrychu jest mało skomplikowany, możemy przeprowadzić go samodzielnie, a po ułożonej posadzce jastrychowej możemy chodzić już po 24 godzinach. Doskonale sprawdza się w budynkach drewnianych, których nie powinno się obciążać. Płyty układa się w dwóch (12,5 mm) lub trzech warstwach (8 mm) – każdą kolejną warstwę należy obrócić o 90o. Łączymy je specjalnymi wkrętami lub ocynkowanymi zszywkami. Taką wylewkę jastrychową możemy stosować na ogrzewaniu podłogowym. Jednak nie stosujmy jej w pomieszczeniach, gdzie wilgotność przekracza 85%. Stosując suchy jastrych w łazience czy kuchni, musimy zabezpieczyć go przed działaniem wody – folią polietylenową i emulsją uszczelniającą.
Wylewka jastrychowa zespolona lub nie
Wylewki jastrychowe można układać w różnych miejscach i w różny sposób. Pływająca wylewka jastrychowa jest coraz bardziej popularna. Jej grubość to ok. 3,5 cm. Pod nią należy ułożyć papę podkładową lub folię budowlaną, a także warstwę izolacyjną. W ten sposób jastrych nie ma bezpośredniego kontaktu z przegrodami budowlanymi. Posadzki jastrychowe można układać również wyłącznie na warstwie rozdzielczej – papie podkładowej lub folii budowlanej. Grubość jastrychu w tym przypadku wynosi ok. 3 cm. Ponadto podkład podłogowy może być na stałe scalony ze stropem – jastrych wylewamy bezpośrednio na podłoże. Jego grubość to zwykle ok. 2 cm.
Wylewka jastrychowa a skład
Posadzki jastrychowe można również podzielić ze względu na to, z czego zostały wykonane.
- Jastrych cementowy (betonowy) zazwyczaj oparty jest na cemencie portlandzkim. Odznacza się bardzo wysoką wytrzymałością na czynniki mechaniczne, a także odpornością na niskie temperatury. Uważany jest za jedną z najmocniejszych wylewek jastrychowych. Możemy go układać we wszystkich pomieszczeniach (nawet o dużej wilgotności powietrza) oraz na zewnątrz budynku. Tworzy gładką powierzchnię. Grubość jastrychu cementowego to 2-10 cm – zależy m.in. od rodzaju podłoża oraz miejsca zastosowania. Pewną niedogodnością jest to, że okres wiązania wylewki cementowej wynosi 28 dni, ale za to jej cena jest niska, z tego też powodu cieszy się dużym powodzeniem. Co ważne, w decydując się na tę wylewkę jastrychową, musimy wykonać dodatkowe zbrojenie, gdy jej grubość nie przekracza 3,5-4 cm. Zwiększając grubość jastrychu cementowego do 7-8 cm, możemy zrezygnować ze zbrojenia.
- Jastrych anhydrytowy – zawiera w swoim składzie anhydryt (bezwodny siarczan wapnia) w formie syntetycznej lub naturalnej. Ta wylewka jastrychowa ma rzadką konsystencję, więc bardzo często wykorzystywana jest jako podkład samopoziomujący. Niestety jastrych anhydrytowy jest droższy niż cementowy. Nie należy go stosować na zewnątrz oraz w pomieszczeniach nieogrzewanych, ale polecany jest w przypadku ogrzewania podłogowego. Z mieszanek anhydrytowych można wykonywać podkłady grubości 2-10 cm.
- Jastrych epoksydowy – w jego skład wchodzi żywica epoksydowa. Największą zaletą tej wylewki jastrychowej jest wręcz błyskawiczne wiązanie – można po niej chodzić już kilka minut po wylaniu. Niestety to najdroższy rodzaj posadzki jastrychowej.
- Jastrych asfaltowy – produkowany jest z asfaltu, piasku oraz mączki kamiennej. Aby ułożyć jastrych, należy go najpierw rozgrzać. Ale po ostygnięciu, można go od razu użytkować.
- Jastrych magnezjowy – głównym składnikiem jest magnezyt kaustyczny, czasami ma również w składzie domieszkę trocin. Te wylewki jastrychowe są bardzo twarde, stosuje się je zazwyczaj w pomieszczeniach termoizolowanych.
Wylewka jastrychowa – ważne wskazówki
Niezależnie od rodzaju wylewki jastrychowej, zawsze przed jej ułożeniem musimy przygotować podłoże. Przede wszystkim strop dokładnie oczyszczamy oraz doprowadzamy do równego poziomu. Musimy również zadbać o odpowiednie dylatacje. Posadzka jastrychowa pracuje, powinna być zatem oddzielona od ścian. Jastrychy mogą być układane w pomieszczeniach z ogrzewaniem podłogowym – polecane są wylewki cementowe lub anhydrytowe. Jednak w takim przypadku ich grubość nie może przekraczać 3,5 cm, gdy układamy na nich przewody elektryczne, a 6,5 cm, gdy wykorzystujemy przewody wodne. Kolejna warstwa jastrychu ułożona na ogrzewanie podłogowe nie powinna być grubsza niż 2,5 cm.