Zadaniem ścian zewnętrznych jest przede wszystkim ochrona wnętrza domu przed działaniem zewnętrznych czynników atmosferycznych. Powinny być wytrzymałe, ciepłe, ciche i zdrowe. Jakie technologie budowy ścian są obecnie najczęściej wybierane i jakie spełnią aktualnie obowiązujące przepisy?
Ściany zewnętrzne mogą być wykonane jako ściany murowane, szkieletowe, prefabrykowane lub drewniane. Oprócz ochrony przed warunkami atmosferycznymi muszą przenosić różne obciążenia (ze stropu, dachu, a także własny ciężar i parcie wiatru). Trzeba pamiętać, że konkretna technologia i materiał mają także wpływ na wygląd domu. Oferta rynkowa jest bardzo bogata, co z pewnością nie ułatwia inwestorom podjęcia decyzji. Jakie więc ściany zewnętrzne będą najlepsze dla naszego domu?
Ściana jednowarstwowa z pustaków z ceramiki poryzowanej
Ściany murowane
Ten rodzaj ścian zewnętrznych jest najpopularniejszy w naszym kraju. Wykonuje się je jako jedno-, dwu- i trójwarstwowe. Do wykonania ścian jednowarstwowych wykorzystuje się ceramikę poryzowaną lub beton komórkowy. Elementy z tych materiałów są lekkie i łatwe w obróbce, łączy się je za pomocą zaprawy klejowej lub specjalnej pianki montażowej. Do wznoszenie ścian jednowarstwowych można stosować również bloczki z wypełnieniem, np. z wełny mineralnej. Odznaczają się lepszymi parametrami cieplnymi, jednak będziemy musieli za nie więcej zapłacić. Warstwę wykończającą stanowi najczęściej tynk cementowo-wapienny lub cienkowarstwowy (pod warunkiem, że ściana jest gładka). Aby uniknąć powstawania mostków termicznych w newralgicznych miejscach (np. w narożach okien i drzwi czy wieńcu stropowym), podczas wznoszenia ścian jednowarstwowych warto stosować rozwiązania systemowe, np. prefabrykowane belki nadprożowe czy docieplone kształtki. Najbardziej popularne w naszym kraju ściany dwuwarstwowe. Wznoszone są z wyrobów ceramicznych, bloczków silikatowych lub betonu komórkowego. Ściany takie ociepla się 15-25-centymetrową warstwą wełny mineralnej lub styropianu. W tej technologii murowania nie ma problemu z mostkami termicznymi, ponieważ na całej ścianie zachowana jest ciągłość izolacji. Decydując się na ściany dwuwarstwowe, możemy rozciągnąć inwestycję w czasie – najpierw wznoszony jest mur, a w kolejnym sezonie wykonywane jest ocieplenie domu (dom możemy ocieplić, gdy jest już dach, okna, wykończone wnętrze). Tego typu ściany najczęściej wykańcza się tynkiem cienkowarstwowym. Ściany trójwarstwowe to najbardziej pracochłonna technologia wznoszenia ścian murowanych. Pierwszą warstwę stanowi mur, drugą ocieplenie – podobnie jak w ścianach dwuwarstwowych, natomiast trzecią dodatkowa murowana ścianka elewacyjna (jej zadaniem jest ochrona izolacji przed czynnikami atmosferycznymi i uszkodzeniami mechanicznymi). Do wykonania warstwy zewnętrznej wykorzystuje się cegłę klinkierową, łupane bloczki silikatowe lub inne materiały odporne na czynniki atmosferyczne. Ściany trójwarstwowe mają bardzo dobre parametry cieplne i akustyczne. Niestety są droższe w wykonaniu, m.in. z powodu przygotowania szerszego fundamentu oraz zastosowaniu materiału elewacyjnego.
Ściany murowane są trwałe, dobrze akumulują ciepło i powoli oddają je do otoczenia. Zaletą ścian murowanych jest także to, że prace przy stawianiu murów można rozciągnąć w czasie. Jest to szczególnie istotne, gdy dom powstaje metodą gospodarczą. Jednak wznoszenie ścian murowanych, jest czaso- i pracochłonne, a konieczność wykonywania prac mokrych wymusza przerwy technologiczne i przerwanie budowy na czas zimy. Technologia ścian murowanych jest znana od dawna, dlatego też materiały do budowy takich ścian zewnętrznych są ogólnodostępne. Nie ma również problemu ze znalezieniem fachowców, którzy solidnie wykonają ciepłe mury domu.
Budowa domu z bali
Ściany drewniane
Takie ściany wykonuje się najczęściej z bali drewnianych. Jednak, aby osiągnąć obowiązujący od 2017 r. współczynnik U = 0,23 W/(m2·K), buduje się je jako warstwowe – inaczej bale musiałyby mieć ponad pół metra grubości Warstwę zewnętrzną i wewnętrzną stanowi drewno o grubości maksymalnie 10 cm, pomiędzy nimi umieszczony jest materiał izolacyjny, np. wełna mineralna czy włókna celulozowe. Taki układ warstw umożliwia uzyskanie bardzo dobrej ciepłochronności, a jednocześnie pozwala zachować charakterystyczny wygląd domu z grubych bali. Można zastosować także bale od razu ocieplone, np. składające się z dwóch łupin z drewna wypełnionych pianką poliuretanową. Warstwę ocieplenia można ułożyć również od środka. Po wewnętrznej stronie bali nabija się folę paroszczelną, a na niej mocuje się ruszt z drewna pomiędzy którym układany jest materiał izolacyjny (np. wełna mineralna lub drzewna). Całość osłania się folią paroizolacyjną i wykańcza płytami gipsowo-kartonowymi lub boazerią, jednak taka technologia pozbawia domu z bali charakteru.
Najczęściej do budowy domu używa się drewna sosnowego, świerkowego, jodłowego, rzadziej modrzewiowego. Ściany drewniane zapewniają w domu korzystny mikroklimat, są ekologiczne, szybko się nagrzewają, akumulują ciepło, ale równie szybko ciepło oddają. Wznosi się je szybko, bez konieczności wykonywania przerw technologicznych. Budowę domu z bali powinna wykonać wykwalifikowana ekipa. W naszym kraju nie jest to zbyt popularna technologia, dlatego trudno jest skontrolować poprawność wykonania konstrukcji drewnianych. Jest to drogi rodzaj ścian. Drewno powinno być odpowiednio wysuszone i zaimpregnowane, a to podraża koszty materiału. Łatwo też natrafić na nieuczciwych sprzedawców.
Budowa domu szkieletowego
Ściany szkieletowe
Jest to szybka technologia budowy zewnętrznych ścian. W domu szkieletowym można zamieszkać już po 3 miesiącach od rozpoczęcia budowy. Ściany szkieletowe są lżejsze i cieńsze od murowanych. Ich konstrukcję stanowi szkielet (rama), wykonany z drewna suszonego komorowo, czterostronnie struganego, ze sfazowanymi krawędziami (dostępne są również szkielety wykonane ze stali, jednak u nas mało popularne). Do szkieletu mocuje się od zewnątrz deski lub płyty drewnopochodne, natomiast od wewnątrz płyty gipsowo-kartonowe, gipsowo-włóknowe lub drewnopochodne. Pomiędzy nimi umieszcza się materiał termoizolacyjny – najczęściej jest to wełna mineralna. Aby zabezpieczyć wnętrze domu przed przenikaniem wiatru oraz uniknąć kondensacji pary wodnej w ścianie, po jej wewnętrznej stronie układa się folię paroszczelną, a po zewnętrznej folię paroprzepuszczalną. Układ poszczególnych warstw jest tak dobrany, aby zapewnić trwałość, „oddychanie” i energooszczędność budynku. Ściany szkieletowew naszym kraju zdobywają coraz więcej zwolenników, więc coraz więcej firm specjalizuje się w ich budowie. Nietrudno więc o wyspecjalizowaną ekipę wykonawczą.
Ściany prefabrykowane
Wznosi się je z wcześniej przygotowanych w wytwórni elementów. Najczęściej ściany prefabrykowane wykonywane są z keramzytobetonu ocieplonego wełną mineralną lub styropianem. Dom z prefabrykatów powstaje bardzo szybko, jednak nie na wszystkich działkach można go zbudować, gdyż montaż elementów wielowymiarowych wymaga użycia ciężkiego sprzętu.
Zdjęcia: Wienerberger, Kronopol. H+H
