Występująca okresowo w łazience duża wilgotność powietrza powoduje, że jego regularna wymiana na świeże w tym miejscu jest szczególnie ważna. Najłatwiejszy sposób to otwieranie okna, jednak jest to komfortowe rozwiązanie tylko w ciepłe dni. Co zrobić, aby wentylacja w łazience działała bez zarzutu?
Nieprawidłowo działająca wentylacja w łazience może przynieść fatalne skutki. Unosząca się w powietrzu po każdej kąpieli para wodna osiada na okładzinach i sprzętach łazienkowych, prowadząc do ich uszkodzenia i powstawania pleśni oraz grzybów. Wilgoć powstaje w dużych ilościach także podczas prania czy suszenia. Pojawiające się często na powierzchni ścian oraz fug pleśnie i grzyby, które wpływają negatywnie nie tylko na estetykę tego pomieszczenia – są również bardzo niebezpieczne dla zdrowia ludzi, szczególnie u małych dzieci mogą powodować poważne schorzenia układu oddechowego oraz alergie. Obniżają naszą odporność, mogą prowadzić do chorób układu oddechowego i innych dolegliwości. Ponadto, zadomowionych w łazience pleśni i grzybów trudno się pozbyć. Lepiej więc wcześniej pomyśleć o rozwiązaniach, które poprawią cyrkulację powietrza w tym pomieszczeniu.
Wentylacja w łazience – grawitacyjna czy mechaniczna
Aby nie dopuścić do nadmiernie utrzymującej się w łazience wilgotności, która prowadzi do powstawania grzybów i pleśni, należy zapewnić w tym pomieszczeniu regularną wymianę zużytego, zanieczyszczonego powietrza na świeże – napływające do domu z zewnątrz. Według przepisów wentylacja w łazience powinna być wywiewna. Może być ona naturalna (nazywana też grawitacyjną) lub mechaniczna. Działanie wentylacji grawitacyjnej napędza ciąg kominowy, powstały w wyniku różnicy gęstości chłodniejszego powietrza, napływającego do wnętrza domu np. przez nawiewniki okienne oraz cieplejszego powietrza znajdującego się wewnątrz domu. W przypadku wentylacji mechanicznej obieg powietrza wymuszają specjalnie zamontowane w tym celu wentylatory.
Grawitacyjna wentylacja w łazience
W domach jednorodzinnych najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest wyciągowa wentylacja grawitacyjna. Zużyte powietrze jest usuwane na zewnątrz przez kratkę, umieszczoną w kanale wentylacyjnym w łazience. Jest ono wypychane przez powietrze napływające do domu – najczęściej przez zamontowane w innych pomieszczeniach nawiewniki okienne. Takich nawiewników nie instaluje się łazience, gdyż mogły zakłócać pracę urządzeń w innych pomieszczeniach. Ponadto powodowałyby napływ do łazienki świeżego, chłodnego powietrza, co skutkowałoby dyskomfortem osoby wychodzącej właśnie z kąpieli. Ważne jest także umieszczenie kratki wentylacyjnej. Musi być usytuowana jak najbliżej sufitu – jej górna krawędź nie może być niżej niż 15 cm od sufitu. Taka lokalizacja umożliwia powietrzu niczym niezakłócony napływ do kanału. Nie należy stosować kratek wyposażonych w siatki ochronne zabezpieczające przed insektami, ponieważ gęsta siatka będzie utrudniała przepływ powietrza.
Aby świeże powietrze mogło swobodnie przepływać z innych pomieszczeń do łazienki, jej drzwi powinny mieć specjalne otwory wentylacyjne o minimalnym przekroju 200 m2. Innym rozwiązaniem jest zapewnienie szczeliny wentylacyjnej pod drzwiami (powinna mieć ona co najmniej 2 cm wysokości). Taką szczelinę można uzyskać, podcinając od dołu skrzydło drzwi. Otwory muszą znajdować się w dolne części drzwi.
Wentylacja w łazience z wentylatorem
Niekiedy jednak okazuje się, mimo że zapewniono napływ świeżego powietrza, wentylacja w łazience nie działa tak jak powinna lub jej działanie jest niewystarczające. Ma to zwykle miejsce latem, gdy różnica temperatur na zewnątrz i wewnątrz domu jest niewielka. Wówczas grawitacyjna wentylacja w łazience i nie tylko może zupełnie ustać. Rozwiązaniem w tej sytuacji jest montaż wentylatora wyciągowego. To niewielkie i niedrogie urządzenie instaluje się najczęściej na wlocie do kanału wentylacyjnego – zamiast kratki. Aby można było korzystać z wentylatora, trzeba doprowadzić do niego prąd. Wentylator może pracować w sposób ciągły, możemy go włączać podczas użytkowania łazienki bądź kiedy nagromadzi się w niej nadmiar pary wodnej. Wybierając urządzenie, zwróćmy uwagę na jego wydajność, czyli natężenie przepływu powietrza – najczęściej wynosi ona 100-250 m3/h. 100 m3/h jest wystarczająca, aby w miarę szybko usunąć parę wodną z łazienki o powierzchni 6 m2. Zwróćmy także uwagę na głośność pracy wentylatora, bo jego szum może być irytujący – za ciche, uznaje się takie urządzenia, które pracują z głośnością poniżej 35 dB.
Należy jednak pamiętać, że ze względów bezpieczeństwa wentylatora wyciągowego nie można instalować w łazience, w której znajduje kocioł gazowy (lub zasilany innym paliwem) z otwartą komorą spalania. W takim pomieszczeniu wentylator może zasysać spaliny z kanału spalinowego. Jeśli zamierzamy umieścić wentylator w kabinie prysznicowej lub tuż nad nią, należy wybrać model ze szczelną obudową, najlepiej na napięcie 12 V zamiast 230 V.
Wentylacja w łazience zgodnie z przepisami
Zgodnie z przepisami normy PN-83/B-03430 w łazience z wentylacją grawitacyjną należy zapewnić takie warunki, aby kanał wentylacyjny usuwał na zewnątrz:
- 50
m3/h (w łazienkach lub bez),
- 30
m3/h dla oddzielnego ustępu.
Aby spełnić ten warunek, pole przekroju kanału wentylacyjnego nie może być mniejsze niż 0,016 m2 (najmniejszy wymiar kanału prostokątnego to 10 cm, średnica kanału okrągłego to co najmniej 15 cm). Długość kanały wentylacyjnego powinna wynosić minimum 2 m. Pamiętajmy, że do poszczególnych kanałów wentylacyjnych powinny być podłączone jedynie pomieszczenia o tym samym przeznaczeniu.
Przepisy określają także, kiedy można stosować wentylację grawitacyjną, a kiedy mechaniczną. Łazienka może być wentylowana w sposób naturalny tylko w przypadku, gdy jej kubatura jest większa niż 6,5 m3. Gdy pomieszczenie jest mniejsze, musimy zastosować wentylację mechaniczną. Ponadto, jeżeli łazienka jest wentylowana naturalnie, a jej kubatura jest mniejsza niż 8 m3, nie wolno w niej instalować żadnych urządzeń gazowych, które pobierają powietrze do spalania z pomieszczenia. W takim przypadku możliwy jest jedynie montaż urządzenia z zamkniętą komorą spalania. To ważne, ponieważ urządzenie z otwartą komorą spalania pobierają powietrze z otoczenia, a przy niedostatecznej ilości tlenu, spalanie przebiega nieprawidłowo i może zacząć wydzielać się trujący tlenek węgla. Niestety jest bezbarwny i bezzapachowy, zatrucie nim może skończyć się śmiertelnie.
Zdjęcia: Dospel