Dach pozbawiony okapu wymaga starannie zaplanowanego i zamontowanego systemu rynnowego. Rynny w domu bez okapu mogą biec po wierzchu lub pozostać niewidoczne. Niezależnie od wybranego rozwiązania konieczny jest ich odpowiedni montaż, tak aby elewacja budynku pozbawiona osłony w postaci okapu nie uległa zalaniu.
Architektura budynków energooszczędnych zakłada, aby ściana budynku z przeszkleniami zlokalizowana na stronę południową, gdzie zyski z promieniowania słonecznego są najwyższe miała największą powierzchnię wśród wszystkich ścian. Aby możliwe było wykonanie ściany o dużej powierzchniowi oraz by zapewnić maksymalny dopływ promieniowania słonecznego do wnętrza budynku od strony południowej, planuje się bardzo krótki okap dachu lub też dach pozbawia okapu – jego krawędź kończy się przy krawędzi muru. Domy bez okapu nie są nowym rozwiązaniem. Budowano je powszechnie przed laty, obecnie cieszą się znów równie dużą popularnością, zwłaszcza w budownictwie energooszczędnym. Rynny w dachu bez okapu montuje się nieco inaczej niż w budynkach z okapem. Zwykle instaluje się je bezpośrednio przy ścianie zewnętrznej lub nad nią. Z tego względu, aby zapobiec przelewaniu się wody opadowej system rynnowy powinien być starannie dobrany m.in. do powierzchni dachu, z którego będzie odprowadzana woda.
Sposoby na rynny
Aby rynny w domu bez okapu pozostały niewidoczne, krawędź dachu może wymagać cofnięcia. W ten sposób powstaje miejsce na montaż rynien tuż nad ścianą zewnętrzną, a właściwie na niej, tak aby nie wystawały poza elewację domu. System rynnowy mocowany na krawędzi dachu wymusza zakończenie krokwi równo z murem lub kila centymetrów przed jego brzegiem. Do krokwi przytwierdza się deskę okapową – musi być osłonięta obróbką blacharską. Rynhaki przykręcamy albo do deski okapowej, albo do krokwi. Szczyt muru osłaniamy pasem podrynnowym. System rynnowy możemy także podwiesić na ścianie bezpośrednio pod krawędzią dachu. Fragment ten osłaniamy blachą – zabezpieczy to elewację, gdy woda będzie przelewała się przez krawędź rynny. Pamiętajmy, że w takim przypadku woda powinna przeciekać mniej więcej w 1/3 szerokości rynny. Innym sposobem na ukrycie rynien jest zamontowanie ich na płaskim gzymsie. Decydując się na takie rozwiązanie, na górnej krawędzi muru należy stworzyć konstrukcję (np. z płyt OSB lub dekoracyjnych elementów okładzinowych), do której przymocowuje się system rynnowy. Całość osłaniamy obróbkami blacharskimi, tworząc pas podrynnowy i okapowy. Rynhaki mogą być przytwierdzone do pasa podokapowego tak, że rynny będą wisiały na gzymsie lub wisiały nad nim. Kolejny sposób to rynny leżące z aluminium lub miedzi. Możemy się na nie zdecydować, gdy kąt nachylenia dachy jest większy niż 18o. Rynna leżąca to pas blachy zakończony półokrągłym wywinięciem, który mocuje się do obróbki blacharskiej na gzymsie lub do pokrycia dachowego (kilka-kilkanaście centymetrów od skraju). Wyżej układa się drugi pas blachy wywinięty w taki sposób, aby woda spływała do rynny.
Montaż rur spustowych
Rury spustowe łączy się z rynnami za pomocą sztucera. Pionowe elementy prowadzi się najczęściej po elewacji. Aby rury spustowe dobrze komponowały się z elewacją i nie rzucały się zbytnio w oczy, ich kolor powinien być dostosowany do koloru materiałów elewacyjnych. W przypadku gdy orynnowanie odsunięte jest od krawędzi dachu, oddzielone gzymsem lub ukryte w pokryciu to do wyprowadzenia rur na elewację niezbędne są odpowiednio wyprofilowane w kształtki. Takie przejście może przebiegać po elewacji, np. omijając gzyms lub być w nim ukryte. Innym rozwiązaniem jest schowanie rur spustowych. Najłatwiej jest ukryć je w ścianie trójwarstwowej. Wówczas umieszcza się je we wnęce wykonanej w warstwie elewacyjnej.
zdjęcia: Wienerberger, Galeco, fotolia.com