Gładź – jak wskazuje nazwa – służy do wygładzania. To właśnie dzięki niej ściany i sufity są idealnie równe. I chociaż zazwyczaj wyrównywanie tych powierzchni powierzamy fachowcom, ponieważ praca ta wymaga dużej wprawy, to warto wiedzieć jakie rodzaje gładzi szpachlowej są na naszym rynku.
Najczęściej otynkowane ściany i sufity przed wykończeniem ich farbą lub tapetą wymagają wygładzenia. Służą do tego gładzie i szpachle. Szpachle przeznaczone są głównie do niwelowania ubytków i retuszowanie większych nierówności. Natomiast zadaniem gładzi jest nadanie powierzchniom gładkości. Tyle teorii, bo w praktyce podział ten się zaciera i do ostatecznego przygotowanie ścian i sufitów stosuje się gładzie szpachlowe. To, co przede wszystkim wyróżnia te produkty, jest ich skład i stąd też ich nazwy handlowe. Jakie są więc rodzaje gładzi?
Gładzie gipsowe
W ich skład wchodzi drobno zmielony naturalny lub syntetyczny gips, wypełniacz (mączka skalna) oraz inne dodatki poprawiające przyczepność masy. Gładzie z naturalnego gipsu są bielsze i dłużej wiążą, natomiast z gipsu syntetycznego są bardziej wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne.
Gładzie gipsowe są najpopularniejsze i najchętniej wykorzystywane przez wykonawców. Zawdzięczają to głównie niewielkiej granulacji pozwalającej uzyskać bardzo cienkie (o grubości 0,3-3 mm) i gładkie, jednolite powłoki oraz łatwej aplikacji. Ich zaletą jest również to, że długi czas korekty powierzchni ułatwia pracę i uzyskanie perfekcyjnych ścian oraz sufitów. Jednak nie zaleca się ich stosowania w pomieszczeniach wilgotnych, np. pralniach czy suszarniach. Gładziami gipsowymi można pokryć powierzchnie cementowe, cementowo-wapienne, płyty gipsowo-kartonowe lub beton. Najczęściej ułożoną gładź należy jeszcze przeszlifować, co niestety wiąże się z dużą ilością pyłu. Chociaż na rynku dostępne są niepylące masy – nanosi się je jedną warstwą, starannie wyrównując, co wymaga dużo cierpliwości i wprawy.
Gładzie cementowe
Ich uziarnienie jest grubsze niż gładzi gipsowych, więc powierzchnia nie będzie aż tak gładka. Ponadto trudniej się je rozprowadza. Jednak są od gładzi gipsowych bardziej odporne na wilgoć (mogą być stosowane w pomieszczeniach o wilgotności powyżej 70%, takich jak kuchnia czy łazienka) i uszkodzenia mechaniczne, przede wszystkim dzięki temu, że głównym składnikiem jest cement. Gładzie cementowe są także odporne na działanie czynników zewnętrznych. Zwarta struktura zapobiega również rysom i pękaniom.
Gładzie cementowe można stosować bezpośrednio na podłoża betonowe, cementowe oraz cementowo-wapienne. Nie wymagają szlifowania, co znacznie przyspiesza czas pracy, unika się także dużego zapylenia. Ich grubość po nałożeniu wynosi 1-3 mm.
Gładzie wapienne
Trzeba uczciwie przyznać, że gładzie wapienne są rzadko stosowane, co jest spowodowane m.in. długim czasem schnięcia – gruba warstwa może schnąć nawet miesiąc! Ich głównym składnikiem jest wapno oraz inne dodatki mające na celu podnieść właściwości masy. Gładzie wapienne są łatwe do urabiania i mają dobrą przyczepność do podłoża. Są paroprzepuszczalne, dopuszcza się ich stosowanie w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności. Gładzie wapienne są wysoce odporne na szkodliwe czynniki biologiczne, grzyby i pleśnie oraz zapewniają zdrowy mikroklimat we wnętrzach. Na rynku dostępne są również masy, w których zastosowano dwa rodzaje spoiwa – wapno i gips.
Gładzie wapienne służą do wykańczania ścian pokrytych tynkami wapiennymi, cementowo-wapiennymi, gipsowo-wapiennymi, możliwe jest także stosowanie bezpośrednio na beton. Można je nakładać techniką „mokro na mokro”. Drugą warstwę nakłada przed wyschnięciem poprzedniej. Gładzie wapienne pozwalają uzyskać warstwę nieprzekraczającą 5 mm grubości.
Gładzie polimerowe
To mieszanka dyspersji polimerowej, składników mineralnych, wody i dodatków. Gładzie polimerowe są łatwe w nakładaniu i obróbce, prace przebiegają dużo sprawniej niż w przypadku gładzi gipsowych. Wykończone nimi powierzchnie są idealnie gładkie. I co ważne, można je bez najmniejszego ryzyka stosować w pomieszczeniach o podwyższonym poziomie wilgotności. Ich cechą charakterystyczną jest duża elastyczność, dzięki czemu powłoki polimerowe są odporne na pękanie. Ponadto gładzie polimerowe są odporne na wysokie i niskie temperatury oraz są wytrzymałe mechanicznie.
Gładzie polimerowe bez problemu mogą być stosowane na nośne podłoża, takie jak beton, tynki cementowe, gipsowe, cementowo-wapienne oraz płyty gipsowo-kartonowe. Ich grubość po nałożeniu wynosi 1-3 mm.
Rodzaje gładzi – podział ze względu na postać i sposób nakładania
Na rynku dostępne są gładzie w postaci sypkiej (do rozrobienia z wodą – koniecznie w proporcjach zalecanych przez producenta) oraz gotowe masy.
Drugie gładzie dostępne są plastikowych pojemnikach o różnej pojemności i gotowe do użycia od razu po ich otwarciu. Jest to wygodne rozwiązanie (od razu można przystąpić do pracy) i bezpieczne (masa ma odpowiednią konsystencję). Niestety ich cena jest wyższa niż sypkich gładzi, co znacznie podwyższa łączne koszty wykonywania prac – jest to szczególnie odczuwalne, gdy wykańczamy cały dom. Dlatego też powszechnie stosuje się gładzie w proszku – sprzedawane są w workach.
Gładzie mogą być nakładane ręcznie lub maszynowo. Maszynowa aplikacja wymaga zastosowania agregatu, ale jest znacznie szybsza, więc sprawdzi się w przypadku wygładzania dużych powierzchni. Prace wykończeniowe przyspieszą również gładzie do wygładzania na mokro, ponieważ nie wymagają pracochłonnego szlifowania.
