Najpopularniejszym sposobem wykańczania łazienki jest zastosowanie ceramicznych okładzin, zarówno podłogowych, jak i ściennych. Płytki sprawdzają się doskonale w wilgotnych warunkach, są trwałe, a prawidłowo położone na odpowiednich zaprawach i wykończone specjalnie przystosowanymi do warunków łazienki fugami zapewnią solidne wykończenie. Coraz częściej także ściany w łazience pokrywane są farbami. Nie oszczędzajmy na chemii budowlanej, gdyż to właśnie one w dużej mierze decyduje o estetyce i trwałości okładzin.
Łazienkę remontujemy raz na kilkanaście lat. Z tego też powodu wszystkie zastosowane w tym pomieszczeniu produkty określane jako chemia budowlana powinny być najwyższej jakości. Oczywiście możemy zdać się na zatrudnionego fachowca – podpowie, jakie produkty kupić – ale zawsze warto wiedzieć, jak powinny przebiegać poszczególne etapy prac i jaką chemię budowlaną zastosować. A wymagania co do niej są duże, gdyż łazienka należy do pomieszczeń wilgotnych, w których panują specyficzne warunki. Podczas zakupów chemii budowlanej warto sięgać po markowe rozwiązania od jednego producenta. Zastosowanie odpowiednio skomponowanej grupy materiałów gwarantuje ich efektywną współpracę i trwałość konstrukcji przez długie lata.
Szpachle i grunty – przygotowanie podłoża pod nowe płytki
Po skuciu starych płytek zazwyczaj okazuje się, że ściany i podłogi są krzywe – wyrównujemy je np. za pomocą szpachli cementowych. Następnie równe, suche i oczyszczone podłoże gruntujemy. Preparaty gruntujące zmniejszają i wyrównują chłonność podłoża. Ponadto ich zastosowanie wydłuża czas możliwej obróbki nakładanych zapraw klejących oraz wzmacnia podłoże na głębokość kilku, kilkunastu milimetrów. Dobierając grunt pod uwagę należy wziąć metodę kładzenia nowej okładziny. W przypadku, gdy układamy ją na stare płytki, wybierzmy preparat gruntujący do podłoży niechłonnych.
Uszczelniacze do łazienki
Łazienka to pomieszczenia wilgotne, dlatego bezwzględnie musimy ją uszczelnić. Połączenia ścienne i ścian z podłogą zabezpieczamy narożnikami i taśmami uszczelniającymi, na przepustach rurowych i wokół odpływów montujemy uszczelki oraz wykonujemy izolację przeciwwilgociową i przeciwwodną na powierzchni pod nową okładziną. Hydroizolację wykonujemy na wszystkich powierzchniach podłogowych, koniecznie zabezpieczamy strefy mokre (kabinę prysznicową, podłogę pod wanną czy brodzikiem, ścianę pod umywalką). Do tego celu możemy użyć szlamów uszczelniających (czy też jak niektórzy mówią zapraw polimerowo-cementowych) lub popularnie nazywanych „folii w płynie”. „Folia w płynie” to produkt bardzo popularny, jest gotowa do użycia, ma konsystencję gęstej śmietany, po wyschnięciu tworzy izolacyjną powłokę o bardzo dużej elastyczności. Najłatwiej nakładać ją pędzlem lub wałkiem. Dobrym rozwiązaniem są także szlamy uszczelniające, szczególnie dwuskładnikowe i bazujące na połączeniu dwóch spoiw – hydraulicznego cementu i płynnej dyspersji – są bardziej trwałe i elastyczne. Skutecznie chronią łazienkę i podłoże oraz pomieszczenia sąsiadów przed zawilgoceniem oraz zagrożeniami powstałymi w razie ewentualnego zalania. Dodatkowo szlamy są łatwe i ekonomiczne w użyciu – nanosi się je pacą lub wałkiem malarskim w minimum dwóch warstwach.
Dobór odpowiedniej zaprawy klejowej
Zanim przystąpimy do układania okładziny, musimy kupić odpowiednią zaprawę klejącą, którą będziemy przyklejali płytki. Możemy wybierać między tymi podstawowymi, jak i o zwiększonej przyczepności. Obecnie obowiązuje norma PN-EN 12004, która dość przejrzyście klasyfikuje zaprawy klejące. Ułatwia ona wybór, ponieważ dzieli przede wszystkim zaprawy na te o podstawowych parametrach przyczepności do podłoża w różnych warunkach (typ 1) i na te o zwiększonej przyczepności (typ 2). Do łazienek (czyli pomieszczeń wilgotnych) najlepiej wybierać tylko preparaty oznaczone według jako typ 2. Mogą nazywać się różnie, np. elastyczne zaprawy klejowe, zaprawy klejowe wzmocnione lub wysokoelastyczne zaprawy klejowe.
Warto zwrócić również uwagę, czy produkty takie dodatkowo zawierają środki hydrofobizujące. Pozwolą one zaliczyć zaprawy do preparatów o szczególnie małej nasiąkliwości, a to oznacza, że w określonym czasie wchłoną znikomą ilość wody w porównaniu ze zwykłą zaprawą budowlaną. Zaprawy takie dzięki starannie dobranej recepturze i unikalnym dodatkom modyfikującym charakteryzują się także zwiększoną przyczepnością do podłoża i wydłużonym czasem otwartym. Użycie ich do klejenia płytek w łazienkach, szczególnie w okolicach wanien, brodzików, umywalek, eliminuje ryzyko, że przypadkowo rozlana woda, w razie ewentualnych nieszczelności, w szybkim czasie spenetruje zaprawę klejącą i wpłynie na pogorszenie jej właściwości. Zaprawa klejowa musi być dopasowana nie tylko do rodzaju podłoża i warunków użytkowania, ale też do typu płytek, ich nasiąkliwości oraz rozmiaru.
Prawidłowe nakładanie kleju – bardzo ważne
Zaprawę nakładamy kielnią lub szpachelką i rozprowadzamy odpowiednią pacą zębatą, z zachowaniem równych odstępów między płytkami. Najlepiej wymieszać ją z minimalną ilością wody, jaką zaleca producent. Spowoduje to, że zaprawa będzie bardziej gęsta, a jednocześnie na tyle plastyczna, aby dało się nią pracować. Bardziej gęsta konsystencja sprawi, że duże i ciężkie płytki nie będą się obsuwały.
Aby osiągnąć pełne przyleganie płytek do podłoża, najlepiej zastosować dwustronną metodę klejenia, nanosząc klej zarówno na podłoże, jak i cienką warstwą na spodnią część kafla. Jeśli w łazience planujemy układać płytki wielkoformatowe lub zamierzamy zamontować w niej ogrzewanie podłogowe, zaprawa klejowa powinna cechować się odkształcalnością S1 lub S2 oraz oczywiście podwyższoną przyczepnością.
Niezbędne fugi
W łazience z powodzeniem sprawdzą się popularne elastyczne zaprawy na bazie cementu. Ich szeroka oferta barw daje możliwość dopasowania koloru spoiny do każdego rodzaju okładziny. Fuga pod kolor płytek wywoła efekt harmonii i jednolitej przestrzeni, pozbawionej zbędnych podziałów. Ma to szczególne znaczenie, gdy remontujemy małą łazienkę – widoczne linie pomniejszają optycznie wnętrza. Nowością są fugi z dodatkiem brokatu, który potrafi dyskretnie odmienić wnętrze, dodają mu połysku i blasku. Dodatkowo zapewniają one tzw. efekt perlenia, czyli zwiększoną odporność na wodę.
Elastyczne dylatacje
Właściwe wykonanie szczeliny dylatacyjnej pomiędzy płytkami jest gwarancją odpowiedniej pracy okładzin ceramicznych przez wiele lat. Dylatacje uszczelniamy, umieszczając w szczelinach sznur dylatacyjny do fug silikonowych i wypełniając je fugą trwale elastyczną, czyli tzw. silikonem. Elastyczna fuga silikonowa ze względu na bardzo dobre właściwości obróbki oraz odporność na rozwój grzybów, procesy starzenia się i trudne warunki, jest szczególnie polecana do uszczelniania spoin łączących i dylatacyjnych w łazienkach oraz innych obszarach sanitarnych. Silikony dostępne są w wielu kolorach, dzięki czemu nawet najbardziej wymagający klient będzie mógł bez trudu dopasować go barwą do koloru fugi.
Farby do łazienki
Chcąc pomalować ściany w łazience, należy zdecydować się na farby, które przeznaczone są właśnie do tego celu. Znajdziemy je, gdyż oznaczone są jako „kuchnia i łazienka” lub „kuchnia & bathroom” (przeznaczone zarówno do kuchni, jak i łazienek, ponieważ w obu pomieszczeniach panują specyficzne warunki). Farby do łazienki oferuje większość producentów. Ich podstawową zaletą jest odporność na działanie pary wodnej – nie dopuszczają jej do wnętrza ściany. Ponadto mają również domieszki substancji, które utrudniają rozwój grzybów i pleśni. Farby do łazienki są bardzo odporne na szorowanie za pomocą detergentów, dzięki czemu nawet po wielokrotnym myciu ściany nie wybłyszczają się, a kolor nie blednie. Ta klasa produktów cechuje się niską nasiąkliwością i zwykle nawet po zalaniu nie pozostają widoczne ślady ani zacieki. Największy wybór produktów odpornych na zmywanie i szorowanie możemy znaleźć wśród farb lateksowych, emulsyjnych, epoksydowych. Na rynku dostępne są także farby zawierające ceramiczne mikrokuleczki. Tworzą one na ścianie powierzchnię lepiej zmywalną niż tradycyjne farby lateksowe. Nowością są również farby z domieszką srebra – pomagają stabilizować ilość patogennych (tj. wywołujących choroby) bakterii i grzybów na ścianach na poziomie najbardziej przyjaznym dla człowieka. Farby do łazienek można kupić w dowolnym kolorze, także na zamówienie z mieszalnika. Dostępne są w wersji błyszczącej, półmatowej oraz satynowej.
zdjęcia: Alpol, Ceresit, fotolia.com