Kompletując narzędzia czy to do domowego warsztatu, czy w celach budowlano-wykończeniowych musi przede wszystkim odpowiedzieć na pytanie, czym będziemy się zajmować. Jeśli zamierzamy wiercić otwory w metalu, drewnie oraz materiałach tworzywowych niezbędna będzie wiertarka stołowa.
Wiertarka stołowa – inaczej kolumnowa – służy przede wszystkim do precyzyjnego wiercenie otworów w drewnie czy metalu. Nie wykorzystamy jej do wykonania otworów w betonie i ścianach murowanych, ponieważ nie została wyposażona w mechanizm udarowy. Ponadto wiertarkę stołową możemy wykorzystać do innych celów, np. gwintowania, dłutowania lub szlifowania – oczywiście pod warunkiem, że zastosujemy zamiast wierteł odpowiednie akcesoria. Ceny wiertarek są mocno zróżnicowane, ze względu na to, że rozróżnia się modele do użytku domowego i profesjonalnego.
Budowa wiertarki stołowej
Wiertarka stołowa niczym nie przypomina wiertarki ręcznej. Jej korpus umieszczony jest na stałe na solidnej, metalowej kolumnie, która przymocowana jest do podstawy. Głowica robocza zaopatrzona jest w wysuwany trzpień z uchwytem (opuszczamy go pokrętłem umieszczonym z boku korpusu), do którego podczepiamy wiertła czy inne akcesoria. Dzięki czemu możliwe jest precyzyjne wiercenie otworów idealnie pod kątem prostym. Oczywiście, aby wiertarka stołowa mogła zostać uruchomiana, niezbędny jest silnik – urządzenie podłączane jest do sieci. Nad silnikiem i głowicą roboczą w obudowie umieszczony jest pas transmisyjny. Jego zadaniem jest przekazywania napędu z silnika do wiertarki. Wiertarka stołowa standardowo wyposażona jest w przełącznik kierunku obrotów i wyłącznik awaryjny. Dokładne wiercenie na konkretną głębokość jest możliwe dzięki regulowanemu trzpieniowi z podziałką. Udogodnienie to jest przydatne, gdy musimy wykonać wiele nawiertów o takiej samej głębokości. Urządzenie ma także pulpit roboczy. Możemy go dowolnie przesuwać w górę lub dół i zablokować na potrzebnej wysokości. Czasami w podstawie wiertarki stołowej znajduje się szuflada – możemy jak wykorzystać np. do przechowywania kluczyka do uchwytu (jeśli nie jest on samozaciskowy), wierteł czy innych akcesoriów.
Trochę inaczej wygląda budowa prostej wiertarki stołowej. Wszystkie niezbędne mechanizmy umieszczone są w jednym korpusie, który można przesuwać w górę czy dół kolumny. Brakuje również pulpitu roboczego. W takim przypadku element, w którym zamierzamy wiercić, umieszczamy na podstawie urządzenia i blokujemy elementem dociskającym działającym jak imadło lub ścisk stolarski. Taką wiertarkę stołową musimy przykręcić do stołu warsztatowego, ponieważ nie jest tak stabilna jak stopa dużego urządzenia.
Jak precyzyjnie wiercić
Zasada działania wiertarki stołowej jest bardzo łatwa i wymaga jedynie wykonywania prostych ruchów w pionie, bez możliwości przemieszczania na boki. Sztywna konstrukcja, odpowiednie umocowanie głowicy (bez żadnych luzów zapobiegających powstawaniu drgań), regulowany stół czy głębokość wiercenia sprawiają, że otwór jest wykonany idealnie. Głowica robocza przesuwa się w pionie z trzpieniem i wiertłem. Działanie wiertarki stołowej zależy od ilości obrotów wiertła, w np. w metalu wiercimy na niskich obrotach. Ważne są również wiertła, które musimy dostosować do rodzaju materiału. Na przykład do metalu stosujemy wiertła spiralne (najlepiej wykonane ze stali szybkotnącej HSS) pozbawione ostrzy centrycznych, natomiast te do drewna muszą być wyposażone w niezwykle ostre kły, aby nie ześlizgiwały się po twardych włóknach i jednocześnie pozostawiały czysty obrys wierconego obrotu. Pamiętajmy o systematycznej konserwacji wiertarki stołowej oraz zachowywania zasady BHP podczas pracy.
Jaką wiertarkę stołową wybrać
Jeśli zamieszamy kupić wiertarkę stołową do domowego warsztatu, zwróćmy przede wszystkim uwagę na wysokość, a dokładniej maksymalną odległość między uchwytem a stołem roboczym – może wynosić ona nawet 68 cm. Ważna jest również odległość między osią wiercenia a kolumną. Od niej zależy, w jak szerokich elementem będziemy mogli wykonywać otwory. Zazwyczaj parametr ten waha się w granicach od 15 do 27 cm. Jak to bywa zazwyczaj w przypadku urządzeń zasilanych silnikiem, istotną kwestią jest jego moc. Im większa moc silnika, tym w twardszym materiałach będziemy mogli wiercić, a także wykonywać nawiercenie większej średnicy. W domowym warsztacie wystarczy wiertarka stołowa o mocy 450-800 W. Umieścimy w niej wiertło o maksymalnej średnicy 16 mm. Dobrym wyborem będzie urządzenie z samozaciskającym się uchwytem. W porównaniu z kluczykowym jest po prostu wygodne rozwiązanie i nie ma zagrożenia, że kluczyk gdzieś zaginie. Wybierzmy także wiertarkę z płynną regulacją obrotów wiertła – maksymalna wartość to 2800 obrotów na minutę. Przydatnym akcesorium jest laserowy wskaźnik, który wytycza punkt wiercenia i zapewnia precyzyjne wiercenie, czy dioda LED podświetlająca miejsce wiercenia. Natomiast nawierty pod skosem umożliwi nam przechylany na boki stolik roboczy.
