Pokrycie dachowe z blachy płaskiej na rąbek stojący

Blachą płaską możemy kryć zarówno dachy płaskie (o minimalnym spadku 3-5^o), jak i o dużym kącie nachylenia, nawet tych skomplikowanych. Materiał ten jest łatwy do formowania, dlatego sprawdzi się przy kryciu dachów krzywolinowych. Dobrze prezentuje się nie tylko na dachach nowoczesnych domów, wykorzystywany jest także bardzo często do renowacji obiektów zabytkowych. Obecnie do produkcji blach płaskich wykorzystuje się innowacyjne technologie i surowce najlepszej jakości, dzięki czemu pokrycia dachowe z nich wykonane są odporne na uszkodzenia mechaniczne i czynniki atmosferyczne, również zaczernienia pochodzenia metalicznego i korozję. Zaletą blachy płaskiej jest niewielki ciężar, dzięki czemu konstrukcja więźby dachowej nie musi być tak masywna jak w przypadku dachówek – waga 1 m² pokrycia z najpopularniejszej blachy stalowej wynosi ok. 4,8 kg. Pokrycia z blachy płaskiej dostępne są w różnych kolorach (producenci oferują najczęściej kilkanaście odcieni), jednak najatrakcyjniejsze są chyba kolory naturalne: szary, grafitowy, szaroniebieski.

Materiały na blachę płaską

Blacha płaska ma wiele odmian. Do wyboru mamy bardzo trwałe szlachetne blachy miedziane i cynkowo-tytanowe oraz mniej trwałe blachy ze stali ocynkowanej lub pokrytej alucynkiem. Na rynku dostępne są również nowoczesne blachy płaskie wielowarstwowe – stalowe lub aluminiowe, powlekane kolorowymi powłokami z tworzywa. Pokrycia blaszane miedziane są plastyczne, odporne na korozję i długowieczne – ich trwałość szacowana jest na ok. 300 lat. Z czasem pokrycie przybiera charakterystyczny zielony lub ciemnobrązowy kolor, gdyż miedź pokrywa się patyną, czyli warstwą tlenku miedzi. Warstwa ta stanowi ochronę, dzięki której miedzianego pokrycia nie trzeba konserwować. Należy jednak pamiętać, aby miedzi nie łączyć z innymi metalami, ponieważ powoduje ona korozję. Trwałym pokryciem jest również blacha cynkowo-tytanowa (gwarancja 30 lat), dość rzadko stosowana w budownictwie ze względu na wysoką cenę. Tego rodzaju pokrycie powstaje w procesie walcowania cynku z domieszką tytanu (poprawia trwałość i wytrzymałość) i miedzi (poprawia plastyczność). Powłoka ochronna powstaje samoistnie na skutek reakcji cynku ze składnikami powietrza. Naturalna patyna stanowi nie tylko zabezpieczenie przed korozją, ale również, poprzez naturalne starzenie się i kontakt z wodą deszczową, pomaga w samooczyszczaniu się pokrycia. Niektóre z blach cynkowo-tytanowych są zabezpieczone od dołu warstwą lakieru kompozytowego.

Najbardziej popularne są blachy płaskie stalowe powleczone z obu stron warstwami ochronnymi. Są wytrzymałe, odporne na działanie czynników atmosferycznych. Wielowarstwowe blachy dostępne są w wielu tradycyjnych kolorach (np. miedziany, srebrzysty czy grafitowy) oraz nowoczesnych. Bez barwnej powłoki stal ocynkowana ma srebrzysty kolor, który z czasem szarzeje i matowieje. Niestety, promieniowanie słoneczne czy zanieczyszczenia atmosferyczne powodują starzenie się koloru. Obecnie produkowane blachy płaskie pokryte alucynkiem, który ma właściwości samonaprawcze, chroni więc odkrytą stal przed korozją w miejscach zarysowań i na obciętych krawędziach. Do krycia dachów można również zastosować blachę aluminiową, którą również pokrywa się powłokami ochronnymi. Blacha aluminiowa nie koroduje tak szybko jak stalowa i jest od niej lżejsza. Jednak pod wpływem zmian temperatury aluminium rozszerza się i kurczu bardziej niż stal, co trzeba uwzględnić podczas montażu. Blacha aluminiowa wykorzystywana jest przede wszystkim do produkcji małych elementów, którymi można pokrywać dach.

Blacha płaska na rąbek stojący

Najstarszą z technologii stosowanych w budownictwie jest układanie blachy płaskiej na tzw. rąbek stojący. Metodą, która dominuje jest krycie dachów blachą płaską z taśmy, którą układa się prostopadle do linii okapu. Aby uzyskać szczelne i stabilne pokrycie, blachy łączy się na rąbki pojedyncze lub podwójne (są szersze). Rąbki pojedyncze tworzy się poprzez zagięcie, podwójne natomiast poprzez zagięcie, a następnie wywinięcie arkuszy położonych w obrębie blachy płaskiej. Dzielą one połać dachową na charakterystyczne pasy. Rąbek leżący stosowany jest jedynie do łączenia krótkich krawędzi arkuszy.

Podobny efekt zapewnia stosunkowo nowe rozwiązanie, czyli panele z blachy płaskiej. Podstawową zaletą tego pokrycia jest łatwy sposób łączenia za pomocą wyprofilowanych zamków. Rąbki charakterystyczne dla tradycyjnych dachów powstają już w fabryce – dekarz nie musi zaginać blachy na dachu. Obie podłużne krawędzie każdego panelu są wyprofilowane – z jednej strony rąbek jest niższy, z drugiej – tej, która przykryje bok sąsiedniego panelu – wyższy. Podczas montażu każdy kolejny panel nakłada się krawędzią na poprzedni, a następnie dociska na całej długości, tak żeby zamek się zatrzasnął (zaczynając od okapu i posuwając się w stronę kalenicy). Każdy panel ma też gotowe otwory montażowe ułatwiające mocowanie do konstrukcji. Dzięki temu podczas montażu paneli nie trzeba przebijać powierzchni pokrycia.

Podłoże pod blachę płaską

Blacha płaska łączona tradycyjnie na rąbek jest stosunkowo elastyczna, dzięki czemu jest formowanie i zaginanie jest łatwe. Ta cecha wymusza jednak zastosowania pod blachę układną z  rolek lub arkuszy sztywnego poszycia – możemy wykonać je z desek, płyt MPF lub OSB. Gotowe panele można natomiast układać na konstrukcji z  łat i kontrłat – tak jak blachodachówkę. Jednak i w przypadku paneli zastosowanie sztywnego poszycia zapewni większą sztywność konstrukcji, a także lepszą izolację akustyczną dachu. Z tego powodu właśnie to rozwiązanie jest zalecane przez niektórych producentów i wykonawców. Pamiętajmy, że chociaż blacha płaska jest lekkim pokryciem, zastosowanie sztywnego poszycia zwiększa ciężar konstrukcji dachu.

zdjęcia: Blachy Pruszyński