Ozdobne zwłaszcza zimą

Wbrew powszechnym opiniom  lista dostępnych gatunków  roślin kwitnących  zimą wcale nie jest krótka. W okresie  Bożego Narodzenia w naszych  domach prawdziwą gwiazdą jest  gwiazda betlejemska, od kilku sezonów  towarzyszy jej także golteria. Ale  na tym nie koniec, w grudniu ozdobą  wnętrz będą też zygokaktusy oraz  hippeastrum. Od jesieni aż do wiosny  możemy sięgać również po cyklameny,  fiołki afrykańskie, azalie, gardenie,  kalanchoe, a także storczyki.  Ucieszą nasze zmysły pięknymi kolorami  i egzotycznymi kształtami  kwiatów. Dzięki takiej dawce barw  łatwiej będzie nam przetrwać do wiosny.  Jak je uprawiać, by kwitły jak  najdłużej i zdobiły wnętrza naszych  domów przez wiele sezonów?  

Poinsecja, czyli  bożonarodzeniowy  niezbędnik 

W wielu domach stała się nieodłącznym  atrybutem Świąt Bożego  Narodzenia. Poinsecja, zwana też  gwiazdą betlejemską lub wilczomleczem  pięknym, swoją popularność  zawdzięcza efektownie przebarwiającym  się szczytowym liściom określanym  również jako przykwiatki.  Najbardziej popularne są czerwone,  których barwa przypisana jest tym  świętom, ale coraz więcej zwolenników  mają poinsecje z przykwiatkami  żółtymi, różowymi, pomarańczowymi  czy białymi. Gwiazda betlejemska  pochodzi z Meksyku,  nie lubi zimna, ryzykowne są więc  jej zakupy na targowiskach czy też  w miejscach, gdzie roślina jest narażona  na przeciągi. Dlatego przenosząc  ją do domu, nie zapomnijmy  o starannym zabezpieczeniu poinsencji  przed zbytnim chłodem  – najlepiej, by była szczelnie zawinięta  w papier. W domu ustawmy ją  w miejscu ciepłym i jasnym, ale nie  w pobliżu grzejnika. Nie należy też  dekorwać nią parapetu pod oknem,  które jest często otwierane.  Ulubiona temperatura gwiazdy betlejemskiej  wynosi 18-21°C. By cieszyć  się poinsecją jak najdłużej, nie  można dopuścić do przesuszenia rośliny,  wystarczy jednak jej podlewanie  raz na dwa dni. Pamiętajmy też,  że nie lubi ona suchego powietrza,  nawilżajmy je więc choćby przy pomocy  rozpylacza. Od połowy stycznia  poinsencję raz na dwa tygodnie  warto zasilać nawozem dla roślin  kwitnących.  Jeśli chcemy przezimować gwiazdę  betlejemską, należy skrócić jej pędy  pod koniec zimy (traci ona wówczas  w sposób naturalny liście). Egzemplarze  rozkrzewione przycinamy  tak, by na bocznych gałązkach zostało  nie więcej niż 2-3 pąki (są zawsze  w kątach liści). Odmiany jednopędowe  należy przyciąć nad trzecim  lub czartym pąkiem. Tak przygotowaną  roślinę trzeba przechowywać  przez ok. 6 tygodni w chłodnym  pomieszczeniu o temperaturze 12-  -15°C. Rośliny nie podlewamy. Wiosną  należy ją przesadzić. Ziemia powinna  być żyzna i przewiewna – odpowiedni  będzie torf, z dodatkiem  keramzytu i piasku. Idealnym miejscem  będzie dla niej jasne i stosunkowo  ciepłe pomieszczenie o temperaturze  ok. 20°C.  

Hippeastrum, czyli  zwartnica na święta 

Można ją z pewnością zaliczyć do  najbardziej efektownych ozdób  kwiatowych w okresie zimowym.  Zwartnica to roślina cebulowa,  o urodzie której decydują duże lejkowate  kwiatostany osadzone wysoko  na sztywnej, pustej w środku  łodydze. Zazwyczaj kwiatów jest  cztery i zakwitają zimą lub wczesną  wiosną, jednak ich kwitnienie  można przyspieszyć, tak by  ucieszyły nas swoim widokiem  w okresie Bożego Narodzenia.  Kwiaty są jednobarwne: białe, pomarańczowe,  różowe lub czerwone.  Można też spotkać wielobarwne  – zazwyczaj białoczerwone lub  białe z różowymi przebarwieniami.  By zwartnica kwitła jak najdłużej,  kupmy taką z jeszcze nierozwiniętymi  kwiatami.  Warto jednak pokusić się o jej uprawę  z cebuli. Wówczas wybierajmy egzemplarze  twarde i bez plamek o dużej  średnicy, co gwarantuje dorodne  kwiaty. Sadzimy je do doniczki  w grudniu na głębokość od 1/3 do 1/2  cebuli. Podłoże powinno być przepuszczalne  i żyzne. Zwartnica doskonale  rozwija się na stanowisku słonecznym  w temperaturze pokojowej.  Gdy zaczyna wyrastać pęd kwiatowy,  rozpoczynamy podlewanie,  zwiększamy je, gdy pojawią się pąki  kwiatowe – zawsze wodę aplikujemy  na podstawkę. Można też wtedy rozpocząć  zasilanie rośliny. Zwróćmy  uwagę na rozwój pędu kwiatowego.  Wyrośnie prosty, jeśli będziemy systematycznie  obracać roślinę, tak by  nie wyginała się w stronę słońca.  Hippeastrum kwitnie do kilku tygodni,  jednak nawet gdy opadną  płatki, pozostawmy pęd kwiatowy  rośliny. Jej podlewania i nawożenia  zaprzestańmy, jeśli pęd i liście zaczynają  obumierać. Wówczas zwartnicę  przenosimy w chłodne i ciemne  miejsce. Po dwu-trzymiesięcznym  okresie spoczynku roślinę ponownie  umieszczamy w domu

Grudnik, czyli radosny  kaktus 

Zygokaktus (szlumbergera) nie bez  powodu nazywany jest także grudnikiem  oraz kaktusem bożonarodzeniowym,  często zakwita bowiem na  Boże Narodzenie. Jego kwiaty mogą  pojawić się także między listopadem  a styczniem. Wówczas to na jego  członowo połączonych ciemnozielonych  zwisających pędach  rozkwitają piękne kwiaty  w kształcie  długich dzwoneczków  zbudowanych  z kilku szeregów  płatków.  Kwiaty szlumbergery  mogą być czerwone, różowe,  bordowe, białe, biało-różowe  lub łososiowe. Tak jak inne rośliny  kwitnące zimą pochodzi  z Południa – jego ojczyzną jest Brazylia,  dlatego też grudnik lubi ciepło.  Jeśli zdecydujemy się na zakup  zygokaktusa w chłodny, mroźny  dzień, ochrońmy go szczelnie przed  zimnem przenosząc do domu.  W pomieszczeniach najlepiej rozwija  się w temperaturze oscylującej  wokół 20oC. W czasie, gdy zawiązują  się pąki, czyli od początku jesieni,  warto zapewnić mu temperaturę od  15 do 18°C. W wyższej roślina może  bowiem zrzucać pąki. Chociaż znosi  bezpośrednie słońce, to jednak najlepiej  rośnie w rozproszonym świetle  słonecznym. Szlumbergerę podlewa  się wtedy, gdy podłoże w doniczce  przeschnie, nadmiar wody należy zawsze  wylewać z podstawki, roślina  znosi również okresową suszę. Podczas  zawiązywania pąków i kwitnienia  warto zasilać ją słabym roztworem  nawozu przeznaczonego dla roślin  kwitnących lub kaktusów. Gdy  temperatura na dworze osiąga co najmniej  18oC, grudnik można wystawić  na zewnątrz. Idealnym stanowiskiem  będą dla niego półcienisty taras,  rabata lub skalniak.  Kaktus bożonarodzeniowy można  z łatwością samodzielnie rozmnażać  przez sadzonki wierzchołkowe.  Wystarczy oderwać kilkusegmentowy  pęd i posadzić go w wilgotnym  podłożu. Doniczkę umieszczamy na  kilka tygodni w cieniu. Do czasu,  gdy nie pojawią się nowe pędy, sadzonki  nie podlewamy. Drugi sposób  rozmnażania należy rozpocząć  od zaprzestania podlewania rośliny  i ograniczenia się do jej zraszania.  Po pewnym czasie z międzywęźli zaczną  wyrastać młode korzenie powietrzne.  Tak uzyskane sadzonki  zazwyczaj doskonale się przyjmują.  Uwaga! Grudnik bywa często mylony  z kaktusem wielkanocnym (hatiora),  który zakwita wiosną, przeważnie  w okolicach Wielkanocy, chociaż niekiedy  jego kwiaty pojawiają się już  w lutym-marcu.  

Długodystansowy  cyklamen 

Cyklamen perski należy do najbardziej  okazałych i różnorodnych roślin  kwitnących od wczesnej jesieni  aż do wiosny. Jego piękne kwiaty  mogą nas bowiem cieszyć feerią  barw od października aż do kwietnia.  Tym bardziej, że z tych roślin  można stworzyć wielobarwne kompozycje:  do dyspozycji mamy białe,  w wielu odcieniach różu po łososiowe  i czerwone. Niezwykle dekoracyjne  są odmiany o cieniowanych  kwiatostanach – ich płatki mają jaśniejsze  brzegi (cyklameny pastelowe).  Płatki kwiatów mogą być  także postrzępione lub karbowane.  Liście są zazwyczaj ciemnozielone,  z białym marmurkowym wzorem.  Cyklameny z grupy Odoratum pięknie  pachną, a rośliny z grupy Decora  zdobią nie tylko kwiaty, ale też efektowne  liście ze srebrzystym wzorem.  By rośliny cieszyły nas swoją urodą  jak najdłużej, wybierajmy egzemplarze  z jak największą ilością pąków  kwiatowych, które ukrywają  się pod liśćmi. Nie kupujmy ich  w mroźny dzień – cyklameny nie lubią  ujemnych temperatur (przywędrowały  do nas z południa Europy).  W czasie transportu rośliny nie  mogą być też narażone na wiatr, dlatego  starannie je osłońmy. W domu  należy im zapewnić jasne stanowisko,  ale nie narażajmy cyklamenów  na bezpośrednie działanie promieni  słonecznych. Ustawmy je w miejscu  przewiewnym i stosunkowo chłodnym  – optylna będzie temperatura  ok. 15oC. Pamiętajmy, że kwiaty te  lubią stale wilgotne podłoże. Bulwa  nie powinna być jednak zalewana  wodą, dlatego najlepiej wlewać ją  na podstawkę, a po ok. 30 minutach  tę, której roślina nie wchłonęła,  należy usunąć. Jeśli chcemy, by cyklamen  kwitł jak najdłużej, usuwajmy  przekwitłe pędy. Ważne jest,  by je zerwać je w całości – resztki  mogą bowiem przyczyniać się do gnicia  bulwy.  Gdy roślina przekwitnie, przenosimy  ją do chłodniejszego pomieszczenia,  a po ostatnich przymrozkach do  ogrodu. Na początku września kwiaty  przesadzamy do świeżej ziemi i przenosimy  do domu. Nie zapominajmy  o jej nawożeniu – na początek nowego  sezonu wystarczy ich zasilanie raz na  dwa tygodnie. Po 2-3 latach cyklamen  nawet idealnie zaopiekowany, przestaje  kwitnąć – nie traktujmy tego  więc jako naszej porażki!  

Golteria  – nie tylko do ogrodu 

Ta zimozielona krzewinka należąca  do rodziny wrzosowatych może z powodzeniem  zdobić nie tylko zimowy  ogród, ale też posadzona w dużych  pojemnikach upiększy taras czy balkon.  Coraz częściej doceniamy walory  dekoracyjne golterii pełzającej  – szczególnie w okresie świąt Bożego  Narodzenia przystajamy nią  wnętrza naszych domów i mieszkań.  Zwarty pokrój i niewielkie rozmiary,  a także jej charakterystyczne  ciemnoczerwone owoce oraz drobne  błyszczące, skórzaste, ciemnozielone  listki tworzą bowiem piękną  podstawę świątecznych dekoracji  i kompozycji kwiatowych. Dodatkowo  roślina ta rozsiewa przyjemny  dla wielu osób zapach kamfory.  Golteria najlepiej będzie się rozwijać  w wilgotnej, próchniczej ziemi.  Warto przeznaczyć na nią większą  donicę, co zapewni miejsce dla nowych  rozłóg korzeniowych i umożliwi  utrzymanie rośliny w dobrym  stanie. Pod koniec zimy lub wczesną  wiosną należy silnie przyciąć stare  pędy, co pobudzi rozwój golterii.  Pamiętajmy, że roślina lubi  stanowiska półcieniste  – odpowiednia będzie  dla niej wystawa  północna  lub północno-  -wschodnia.    

Psianka koralowa na Święta

Psianka to wiecznie zielona krzewinka osiągająca wysokość do 30 cm. Do najbardziej efektownych należy psianka koralowa, której świąteczną ozdobą są duże owoce budzące skojarzenia z niewielkimi bombkami. Ich atutem jest też intensywnie pomarańczowa barwa. Owoce pojawiają się jesienią i utrzymują na gałązkach nawet przez kilka miesięcy. Chociaż w Polsce roślina ta jest traktowana jako jednoroczna, to postępując odpowiednio, można przedłużyć jej życie. Zapewnijmy jej słoneczne i jasne stanowisko oraz temperaturę w granicach 18-20°C. Nie zapomnijmy o jej podlewaniu, nie lubi bowiem przesuszania. Roślina jest trująca, dlatego, gdy mamy z nią kontakt, umyjmy potem ręce.