Styropian należy do najpopularniejszym materiałów służących między innymi do ocieplenia ścian zewnętrznych domu. Są to jednak produkty różnej jakości i o różnych parametrach. Oprócz popularnego białego styropianu do dyspozycji mamy również wyroby nowej generacji o wysokich parametrach termoizolacyjnych.
Wybierając materiały do izolacji ścian, zwykle rozważamy wełnę mineralną lub styropian. Każdy z tych produktów spełnia wszystkie wymogi stawiane materiałom izolacyjnym, dlatego ostateczna decyzja najczęściej zależy od upodobań projektanta lub inwestora, jego możliwości finansowych, a w ostatnim czasie również od wyboru konkretnego systemu ociepleniowego – część z nich bazuje bowiem na wełnie mineralnej, inne na styropianie. Rywalizacja na rynku materiałów izolacyjnych trwa, a producenci przekonują do swoich wyrobów, również poprzez stałe doskonalenie swoich produktów. Popularny styropian także przeszedł przemianę i zyskał swoich następców: styropian „w kropki” oraz grafitowy.
Atuty styropianu
Mimo iż styropian jest produktem palnym i ma gorszą paroprzepuszczalność niż wełna mineralna, ciągle jest to materiał powszechni stosowany do izolacji ścian zewnętrznych domu. Zwolenników styropianu jako materiału stosowanego do izolacji ścian zewnętrznych w dużej mierze przekonują aspekty praktyczne – styropian to materiał lżejszy i łatwiejszy w obróbce niż wełna, jest też bardziej odporny na wilgoć. Cechy te sprawiają, że prace ociepleniowe z użyciem tego materiału są mniej skomplikowane i nie tak uzależnione od pogody, jak w przypadku zastosowania wełny mineralnej. Niski ciężar przekłada się na łatwość montażu, co przy tak dużej pionowej powierzchni, jaką tworzą ściany zewnętrzne, ma niebagatelne znaczenie. Z kolei nienasiąkliwość materiału nie wymaga tak ogromnej czujności podczas przechowywania materiału na placu budowy i jego montażu, jak to jest w przypadku nasiąkliwej wełny mineralnej, która po zawilgoceniu może utracić swoje właściwości termoizolacyjne.
Lambda jak najniższa
Jednak już właściwości termoizolacyjne wełny i styropianu są porównywalne. Nie oznacza to jednak, że decydując się na styropian nie musimy na parametr ten zwracać uwagi. Lambda (λ), czyli współczynnik przewodzenia ciepła styropianów fasadowych ma dosyć szeroki zakres – w marketach i hurtowniach budowlanych znajdziemy styropian, którego lambda waha się od 0,030 do 0,045 W/(m·K), a trzeba pamiętać, że im ten współczynnik jest niższy, tym styropian ma lepsze właściwości izolacyjne. Styropian niskiej jakości – są to jednak zazwyczaj białe odmiany styropianu – może mieć ten współczynnik zbyt wysoki (0,044-0,045), chociaż znajdziemy również biały styropian o współczynniku 0,038 W/(m·K). W konsekwencji oznacza to, że aby osiągnąć odpowiednie właściwości izolacyjne, trzeba będzie zastosować znacznie grubszą warstwę izolacji. Cieplejsze są odmiany z dodatkiem grafitu. Styropiany fasadowe „w kropki” ( z dodatkiem grafitowych granulek) i grafitowy cechują się niższym współczynnikiem przewodzenia ciepła (λ) niż zwykły EPS – jest on na poziomie 0,031-0,035 W/(m·K). Zastosowanie jednej z tych odmian pozwala zmniejszyć grubość izolacji termicznej, przy zachowaniu podobnej ochrony przed stratami ciepła z budynku. Dla porównania – 15 cm warstwa styropianu o współczynniku 0,031 W/(m·K), zapewnia izolację taką jak 20 cm tego o λ równym 0,044 W/(m·K). Zwykły „biały” EPS bardzo drobne granulki styropianu grafitowego, które nie mają wpływu na parametry całej płyty. Najcieplejszy jest styropian z dodatkiem grafitu (podczas gdy standardowe płyty styropianowe mają współczynnik λ na poziomie od 0,038 do 0,042 W/(m·K)). Na rynku znaleźć można styropian ryflowany, na którego powierzchni znajdują się wytłoczone równoległe rowki do odprowadzania wody powstającej podczas skraplania pary. Płyty styropianu EPS 50 są najlżejsze i najbardziej narażone na uszkodzenia – stosuje się je przy ścianach trójwarstwowych i ocieplonych metodą lekką suchą. Płyty styropianowe EPS 70 i EPS 80 charakteryzują się większą gęstością i zwykle są stosowane do ocieplenia ścian dwuwarstwowych metodą lekką mokrą. Zastosowanie cieńszej warstwy izolacji ma jeszcze jeden atut – zmniejsza się długość kołków montażowych oraz powierzchnia obróbek blacharskich i parapetów. Pamiętajmy jednak, że zmieniając grubość izolacji, powinniśmy zadbać o wykonanie obliczeń cieplno-wilgotnościowych, aby uniknąć wykraplania się wilgoci we wrażliwych warstwach ściany.
Odpowiednia wytrzymałość
Ważnym parametrem styropianu fasadowego jest wytrzymałość na rozciąganie (TR) – powinna ona wynosić przynajmniej 80 kPa, wtedy mamy pewność, że cały układ ociepleniowy będzie stabilny. Powinniśmy również zwrócić uwagę również na jego gęstość, czyli stosunek masy do objętości. Im gęściej upakowane są granulki, tym lepszy jest jego współczynnik przewodzenia ciepła, a także pozostałe parametry. Gęstość, ma bezpośrednie przełożenie na wagę styropianu. Prostą metodą sprawdzenia, czy styropian rzeczywiście posiada deklarowane parametry jest sprawdzenie wagi paczki i porównanie jej z minimalnym poziomem zalecanym dla danej odmiany.
Odporny na słońce
Jednak bezpośrednia ekspozycja płyt grafitowych (ciemny kolor) na działanie promieniowania słonecznego wiąże się z nagrzewaniem eksponowanej powierzchni płyty. W celu wyeliminowania tego efektu, na rynku pojawiły się wyroby o białym kolorze zewnętrznej powierzchni, które charakteryzują się większym odbiciem promieniowania i są mniej podatne na nagrzewanie podczas realizacji robót na nasłonecznionej stronie elewacji. Należy tutaj wspomnieć, że zgodnie z Instrukcją ITB nr 447/2009 [5], niedopuszczalne jest prowadzenie robót montażowych na elewacjach silnie nasłonecznionych, przede wszystkim z uwagi na ochronę warstwy tynkarskiej. Problem naprężeń wewnętrznych w styropianie rozwiązano poprzez frezowane płyt oraz nacinane siatką nacięć przeciwprężnych. Zespolone płyty EPS nowej generacji łączą w sobie zalety szarego i białego styropianu. Dzięki warstwie białego EPS nie wymagają one żadnych zabezpieczeń przeciwsłonecznych.
Zdjęcia: Termo Organika, K. Jankowska, fotolia.com
