Ocieplanie fundamentów i ścian piwnic styrodurem należy do standardowych rozwiązań w budownictwie energooszczędnym. Styropian XPS fundament to najlepiej sprawdzający się materiał izolacyjny w częściach budynku bezpośrednio stykających się z gruntem. Prawidłowo wykonana izolacja fundamentu styrodurem gwarantuje komfort termiczny domu na długie lata, bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów w czasie eksploatacji.
Podziemne części budynku oraz sąsiadujące z gruntem są szczególnie narażone na działanie wilgoci i gwałtowne zmiany temperatur – w takich warunkach tradycyjne materiały termoizolacyjne ulegają szybkiej degradacji. Zniszczony materiał ociepleniowy przestaje spełniać swoje zadania i w efekcie prowadzi do znacznego pogorszenia izolacji termicznej ściany fundamentowej. Gdy ocieplana ma być płyta fundamentowa znaczenie ma jeszcze jeden parametr – wytrzymałość na ściskanie w przypadku tradycyjnych materiałów ociepleniowych jest zbyt niska, aby zapewnić stabilną i bezpieczną pracę całej płyty fundamentowej. Do izolacji termicznej miejsc, które należy zaizolować w ziemi (fundamenty, ściany fundamentowe, płyty fundamentowe), najlepiej używać płyt z polistyrenu ekstrudowanego zwanego w skrócie styropianem XPS. Ocieplenie fundamentów xps pełni funkcję ochronną hydroizolacji, zapobiegając niekontrolowanym stratom ciepła z ogrzewanych wnętrz. Ponadto w przypadku wysokiego stanu wód gruntowych jest nieodzownym elementem składowym systemów zapewniających skuteczne odprowadzenie wody do ciągów drenażowych.
Izolacja fundamentu styrodurem – jaki to materiał
Polistyren ekstrudowany (XPS), potocznie nazywany styrodurem to materiał izolacyjny o bardzo wysokich właściwościach termicznych – jego współczynnik przewodzenia ciepła λ wynosi 0,027-0,036 W/(m·K). Wysoka izolacyjność termiczna przy niskiej wadze płyt i ich niewielkiej grubości sprawia, że bardzo dobrze hamuje on ucieczkę ciepła w miejscach powstawania mostków termicznych, w których nie można zastosować grubej warstwy termoizolacji. Dzięki procesowi produkcji polegającemu na wyciskaniu i swobodnym rozprężaniu pianki ma jednorodną budowę (bez widocznych granulek polistyrenu), a taka struktura styroduru nadaje mu właściwości znacznie lepsze od pianki polistyrenowej EPS – czyli styropianu. Styrodu jest twardy, odporny na działanie wody oraz ma dużą wytrzymałość na ściskanie. Praktycznie nie chłonie wody, wyróżnia się więc znikomą nasiąkliwością. Należy do materiałów samogasnących, nie podtrzymuje ognia, pod wpływem bardzo wysokich temperatur topi się i zwęgla. Odporność chemiczna sprawia, że można z powodzeniem łączyć go z różnymi materiałami budowlanymi – bez obaw o wywołanie niepożądanej reakcji i zmianę właściwości któregoś z surowców, chociaż trzeba pamiętać, że tak jak styropian EPS, również XPS nie jest odporny na rozpuszczalniki organiczne zawarte w niektórych klejach i masach hydroizolacyjnych.
Płyty XPS mają wymiary 120 x 60 lub 125 x 60 cm, a ich grubość wynosi 2-8 cm i są barwione na różny kolor (w zależności od producenta). Ich charakterystyczną cechą jest połączenie na zakładkę w kształcie litery L, które zapewnia ciągłość izolacji. Ryflowana w formie wafla powierzchnia zewnętrzna płyt XPS jest nieocenione przy zaciąganiu cokołu fundamentu siatką z klejem. Polistyren ekstrudowany jest stosunkowo drogi, oprócz izolacji fundamentów, warto go stosować, gdy chce się osiągnąć oczekiwaną izolacyjność termiczną ściany przy jej niedużej grubości.
Jak stosować styrodur na fundament
Ściany fundamentowe narażone są na działanie wilgoci przenikającej z otaczającego budynek gruntu, dlatego należy je odpowiednio zaizolować. Styrodur na fundamenty stosuje się inaczej niż na płytę fundamentową. Izolacja termiczna układana jest „obwodowo” na całej ścianie fundamentowej budynku po jej zewnętrznej stronie od poziomu ławy fundamentowej do miejsca, w którym zaczyna się izolacja termiczna ściany zewnętrznej. Grubość izolacji termicznej wykonanej z płyt XPS wynosi zazwyczaj od 10 cm do 30 cm (dla domów pasywnych). Kluczowe jest, aby całość izolacji – przeciwwodna i termiczna – była wykonana prawidłowo. Zabezpieczenie ścian fundamentowych powinno składać się z wodoszczelnej izolacji pionowej wykonanej przy użyciu masy izolacyjnej oraz osłony w postaci wodoodpornych termoizolacyjnych płyt XPS, które ochronią ją zarówno przed uszkodzeniami mechanicznymi, jak i utratą ciepła. W takim przypadku obligatoryjnie należy użyć izolacji wodoszczelnej oraz kleju dedykowanego do płyt XPS – to kleje bitumiczne lub kleje poliuretanowe. W przeciwnym wypadku zawarte w tych materiałach rozpuszczalniki doprowadzą do degradacji izolacji termicznej fundamentu. Prawidłowo dobrane kleje gwarantują również odpowiednią przyczepność przy klejeniu płyt. W przypadku niskiego poziomu wody gruntowej zaleca się klejenie płyt na placki lub pionowe warkocze w zależności od zastosowanego kleju. Płyty XPS przyciąć trzeba na wymiar za pomocą specjalnych narzędzi – sprawdzają się piła z bardzo małymi ząbkami, nóż termiczny, który pracuje z temperaturą 100-450°C lub ploter termiczny. Płyty XPS kleimy do ściany „mijankowo”, tzn. z przesunięciem spoin płyt o 1/2 ich długości, płyty należy łączyć na zakład z wykorzystaniem krawędzi L. Mogą być one układane poziomo lub pionowo w zależności od rozwiązań projektowych. Uwaga! Płyt XPS w żadnym wypadku nie należy mocować mechanicznie. Zasypanie fundamentów gruntem może nastąpić dopiero po zabezpieczeniu ich folią kubełkową i wyschnięciu kleju.
Izolacja fundamentów – styrodur na płytę fundamentową
W fundamencie płytowym izolację cieplną należy umieścić pod płytą betonową i wokół jej krawędzi. Taki sposób ułożenia płyt XPS sprawi, że budynek będzie w całości odseparowany od gruntu. Płyty układane są bezpośrednio na wyrównanej i zagęszczonej podbudowie w jednej, dwóch lub nawet trzech warstwach. Tak wykonana izolacja wraz z częścią obwodową (płyty układane w pionie) stanowi rodzaj wanny, w której po wykonaniu zbrojenia układany jest beton. Płyty XPS bez problemu wytrzymują długotrwałe obciążenia i zapewniają bardzo dobre docieplenie całej powierzchni fundamentu.