Dachówki ceramiczne znane są w architekturze od kilku tysięcy lat. Ich wzornictwo rozwijało się w zależności od możliwości technicznych, ich funkcji oraz stylu danej epoki. Niezmiennie, na przestrzeni lat dachówki ceramiczne były cenione za swą trwałość, estetykę i ponadczasową elegancję.
OD TEGULI I IMBREXU DO WSPÓŁCZESNYCH MODELI DACHÓWEK
Dachówki ceramiczne posiadają długą
historię, która sięga kilku tysięcy lat i nie
można jednoznacznie określić czy dachówki
wypalane z gliny powstały w starożytnej
Grecji, Chinach czy Japonii.
Pierwsze wzorce stosowane w Europie
to dachówki Imbrex i Tegula, które były
materiałem stosowanym w architekturze
starożytnej Grecji i Rzymu. Do pokrycia
dachu używano dwóch rodzajów
dachówek: wypukłych i płaskich.
Tegula była to delikatnie wklęsła
płytka, czasami zaopatrzona w podwyższone
brzegi. Elementy nie stykały
się ze sobą i wymagały dachówek łącznikowych.
Szczeliny zakrywały płytki
Imbrex, który przypominał kształtem
połówkę walca.1
W miarę upływu czasu dachówki ceramiczne,
w zależności od klimatu i rodzaju
budowli, przeobrażały się tworząc
kilka podstawowych modeli oraz kilkadziesiąt
ich wariantów. Dachówki Tegula
i Imbrex stworzone zostały w ciepłym
klimacie o małej ilości opadów i z myślą
o budowlach z niskim kątem nachylenia
połaci. W północnej części Europy charakteryzującej
się dużą ilością opadów,
dachy wymagały większego kąta nachylenia,
co wymusiło zmiany w dawnych
formach dachówek rzymskich. Nowe
modele dachówek ceramicznych pojawiły
się w początku XI w. i stosowane
były pierwotnie na dachach budowli sakralnych
i obronnych. Były to dachówki
mnich-mniszka oraz karpiówka, które w unowocześnionej formie produkowane
są do dzisiaj.
Wraz z rozwojem możliwości technologicznych
nastała nowa era dla dachówek
ceramicznych. Dla zapewnienia większej
szczelności dachów w poł. XIX w. opracowano
dachówki tłoczone z zamknięciem
główkowym i bocznym, formowane
przez prasowanie gliny w formach.
Tak uformowane dachówki nazywano
tłoczonymi lub marsylkami.
Tłoczone dachówki zakładkowe jako
pierwsi opatentowali w 1841 r. bracia
Joseph i Xavier Gilardoni, właściciele zakładów w Altkirch i Mauerziegiel
w Alzacji. Produkcję marsylki z dwiema
muldami w prasach rewolwerowych
opracował oraz opatentował niemiecki
producent Wilhelm Ludovici w 1881 r.
Była to słynna dachówka zakładkowa
Z1 Muldenfalzziegel.
Od tego czasu dachówki zakładkowe
były unowocześnianie, poprawiano
ich szczelność modyfikując zamki oraz
zmieniając technologię ich mocowania.
Pojawiły się nowe wzory takie jak: dachówki
reńskie posiadające jedno żłobienie
oraz wielkoformatowe dachówki płaskie, które zyskały swą popularność
w XXI wieku.
W 2018 roku firma Wienerberger rozpoczęła
poszukiwanie nowego wzornictwa,
które można było zastosować dla dachówek
wypalanych z gliny. Rozpoczęto
współpracę ze znanym studiem projektowych,
a owocem tej współpracy jest
zupełnie nowy, niespotykany dotychczas
model dachówki-V11.
DESIGN BY STUDIO F.A PORSCHE
Nowy model dachówki V11 to wysokiej jakości produkt z linii dachówek nowoczesnych, z niespotykanym do tej pory fasetowaniem w kształcie litery V. Poza unikalnym wzornictwem ten kształt ma uzasadnienie technologiczne nadając precyzyjny kierunek spływającej z dachu wodzie, od zamków do centralnej części dachówki poprawiając szczelność pokrycia. Pracami nad opracowaniem wzoru nowego modelu kierował Christian Schwamkrug, Dyrektor Kreatywny Studio F. A. Porsche, które jest odpowiedzialne za design nowego produktu. Ten wyjątkowy produkt został już doceniony, zdobywając uznaną na świecie nagrodę German Design Award 2020 w kategorii „Doskonały design produktu – budynek i elementy”, a także dwie inne pożądane przez projektantów i producentów nagrody: Red Dot Award – Product Design w kategorii „Urban Design” oraz Iconic Award w kategorii „Innovative Architecture”.
Nie tylko wykrój dachówki V11 wyróżnia ją na tle innych materiałów dachowych. Kolorystyka odpowiada najnowszym trendom we wzornictwie. Obok popularnego obecnie antracytu, nowy produkt pojawił się również w dwóch innych, niedostępnych dotychczas wersjach angob: tytanowej i bazaltowej. Trwała, spieczona z dachówką angoba dodaje głębi nowym kolorom, a także pełni funkcję dodatkowego zabezpieczenia powierzchni dachówki przed uszkodzeniem mechanicznym.
ASPEKTY TECHNICZNE
V11 to model o minimalistycznym
wzornictwie wytłoczony w kształcie
litery V. Drugi człon nazwy – liczba
„11” oznacza ilość dachówek na m2.
Dachówki tworzą niespotykany układ
na dachu i mogą być układane jedna pod
drugą bez przesunięcia.
Wśród akcesoriów można znaleźć:
nowoczesne gąsiory o przekroju trapezowym
wraz z zamknięciami, dachówki
szczytowe, wentylacyjne, kominki
odpowietrzające, elementy antenowe
oraz dachówki z przejściami do instalacji
solarnych i fotowoltaicznych.
Produkty mogą być mocowane za
pomocą klamer bocznych co ułatwia
ząbkowanie bocznego zamka. Dzięki
tłoczeniu w kształcie litery V nie tylko
woda zostaje kierowana do środka, ale
również następuje rozproszenie światła.
Dachówka może być stosowana zarówno
na dachach jak i elewacjach, a dzięki swej
oryginalnej formie podkreśla nowoczesną
architekturę planowanych inwestycji,
a także zapewni powiew świeżości remontowanych
dachów.
Parametry techniczne:
+ długość całkowita: ok. 48,0 cm,
+ szerokość całkowita: ok. 27,2 cm,
+ orientacyjny ciężar: ok. 4,3 kg,
+ minimalne zapotrzebowanie na m²:
ok. 10,9 szt.,
+ średnia szerokość krycia: ok. 23,3 cm,
+ długość krycia: 36,5–39,5 cm,
+ sposób układania: bez przesunięcia,
+ minimalny spadek dachu: od 17°,
+ kolory: antracytowa angoba,
bazaltowa angoba, tytanowa angoba,
+ projekt: Studio F. A. Porsche dla
Wienerberger, 2019.
––––––––––––
1 https://www.renowacjeizabytki.pl/artykuly -techniczne/Dachowka-ceramiczna-ponadczasowym-produktem-pokryciowym,3367