Montaż lekkich zamocowań

Montaż w oparciu o zamocowanie lekkie jest zadaniem, z którym z łatwością poradzi sobie nie tylko profesjonalista, jak i okazjonalny majsterkowicz. Aby mocowanie przebiegło sprawnie i okazało się skuteczne, należy rozpatrzyć w zasadzie tylko dwa aspekty: materiał, z jakiego wykonana jest ściana oraz obciążenia, jakim mocowanie będzie musiało sprostać.

ZASTOSOWANIE ZAMOCOWAŃ LEKKICH

W budownictwie profesjonalnym i indywidualnym zamocowania lekkie to po prostu codzienność. Nie ma specjalisty od wykańczania wnętrz, który w swoim podstawowym wyposażeniu nie miałby kołków rozporowych, kołków szybkiego montażu, mocowań do zabudowy gipsowo-kartonowej czy mocowań ramowych. Uniwersalne kołki rozporowe sprawdzą się zarówno w montażu oświetlenia, jak i szafek ściennych, uchwytów TV, elementów wyposażenia łazienki, a nawet instalacji elektrycznych. Co więcej, można je z powodzeniem stosować na zewnątrz budynków, np. do montażu skrzynek na listy czy pojemników na prasę. Ich spektrum zastosowań jest imponujące, a sam montaż da się sprowadzić do trzech prostych kroków:
– wywiercenia otworu wiertłem o zalecanej średnicy,
– umieszczenia kołka w otworze,
– włożenia wkrętu o zalecanej średnicy poprzez element mocowany do otworu w kołku.

Czy można tu natrafić na jakieś trudności?
W zasadzie nie – o ile jesteś w stanie właściwie określić podłoże, a więc materiał, z którego wykonana jest ściana. Ta sprawa jest absolutnie kluczowa, ponieważ zależy od niej zarówno dobór odpowiednich narzędzi, jak i samego zamocowania. Należy pamiętać też, że każde podłoże przenosi inne nośności (najwięcej beton, najmniej płyta gipsowo- kartonowa).

Do montażu w delikatnych podłożach z pustkami wystarczy wiertarko-wkrętarka

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA MONTAŻOWE

Jeśli planuje się montaż w ścianie wykonanej z cegły pełnej lub otworowej, gazobetonu czy płyty gipsowo-kartonowej, do montażu wystarczy zwykła wiertarko- -wkrętarka, ewentualnie wiertarka i śrubokręt. Pamiętaj, że w tak delikatnych podłożach nie stosuje się udaru – za to konieczne będzie zastosowanie wiertła, które będzie odpowiednio skrawać materiał, nie krusząc i nie uszkadzając przez to otworu. Z kolei w razie montażu w betonie, konieczne będzie wiercenie z udarem, z użyciem wiertła do betonu, które będzie w stanie właściwie przenieść uderzenia udarowe na podłoże.
Wiertło dobiera się też do rozmiaru danego mocowania (nie można wywiercić otworu większego, niż rozmiar kołka). Jeśli więc instaluje się kołek montażowy lub ramowy o średnicy 10 mm, wierci się otwór wiertłem w rozmiarze 10. Przy specjalnych kołkach rozkładanych z parasolką (do montażu w pustych przestrzeniach) trzeba jednak wywiercić otwór większy niż rozmiar kołka – szczegóły znajdują się zazwyczaj na opakowaniu zamocowania. Najlepiej, aby nawiercony otwór był o kilka milimetrów głębszy od długości samych kołków i by oczyścić go z pyłu przed montażem zamocowania (pompką, wyciorem, albo odsysając pył odkurzaczem).
Istnieją też zamocowania, do montażu których nie potrzebuje się w zasadzie żadnych elektronarzędzi. To tak zwane śruby Molly lub łączniki metalowe wbijane do płyt kartonowo-gipsowych TAP-IT (są one wytwarzane głównie pod kątem rynku brytyjskiego, ze względu na powszechne stosowanie w tamtejszym budownictwie płyt cienkościennych). W ich przypadku do montażu wystarczy młotek lub śrubokręt. Młotek (najlepiej bezodrzutowy) przyda się zresztą w każdym wariancie montażu, by umieścić kołek w nawierconym otworze.

Istnieje wiele różnych rodzajów zamocowań lekkich, zróżnicowanych pod kątem podłoża, w jakim znajdują zastosowanie

WSKAZÓWKI MONTAŻOWE

W przypadku montażu zamocowań lekkich, trudno mówić o jakichś poważnych wyzwaniach – ale jak w każdej pracy, także i w tej pojawiają się niuanse, na które warto zwrócić uwagę.
Korzystając z kołków uniwersalnych, warto wiedzieć, że jeżeli jest on mocowany w podłożu pełnym (beton, cegła pełna, bloczki silikatowe), można uznać, że wkręt jest dobrze osadzony, jeśli po wkręceniu w koszulkę jest z nią zrównany.
Jednak w materiałach otworowych, jak np. cegła dziurawka czy płyta g-k, fakt zlicowania wkrętu z koszulką nie oznacza, że wkręt jest właściwie osadzony – trzeba go jeszcze dokręcić, na 2–3 sekundy przetrzymać go wkrętarką, żeby wkręt zdołał ściągnąć koszulkę i rozłożyć ją w pustych przestrzeniach.

Kołki uniwersalne mają zdolność do efektywnego rozporu w różnych rodzajach podłoży

Rozpór od wejścia otworu uratuje pracę w razie montażu w zbyt dużym albo uszkodzonym lub wyrobionym otworze

Innym, dość powszechnym błędem wykonawczym jest sytuacja, kiedy to wywiercony na mocowanie otwór okazuje się za duży lub się ukruszy. W razie źle wywierconego (lub wyrobionego) otworu, warto sięgnąć po kołki, które rozpierają się od strony wejścia do otworu w podłożu (a nie od końca dna nawierconego otworu, jak ma to miejsce w większości kołków dostępnych na rynku). Rozpór od wejścia otworu pozwala też na łatwą weryfikację optyczną mocowania – nawet laik jest w stanie ocenić, czy osiągnięto już odpowiedni rozpór, czy trzeba jeszcze dokręcić wkręt. To gwarantuje bezpieczeństwo nawet podczas amatorskich prac montażowych. A co w sytuacji, jeśli zostało źle oznaczone miejsce montażu i w efekcie zamocowanie zostało umieszczone w nieprawidłowym miejscu i potrzeba je usunąć ze ściany? Tu z pomocą przyjdzie korkociąg. Wykręcenie kołka ze ściany niczym korka z butelki od wina może okazać się dużo szybsze i prostsze, niż wyciąganie go za pomocą obcęgów.

PRAKTYKA CZYNI MISTRZA

Przedstawiona wyżej analiza jest oczywiście bardzo wstępnym wprowadzeniem do problematyki zamocowań lekkich. W celu zgłębienia tego zagadnienia poleca się szkolenia organizowane przez producentów. Podczas szkoleń teoretycznych i praktycznych specjaliści dzielą się know-how i doświadczeniem, szkoląc uczestników na ekspertów montażu.