Pędzel – niezastąpione i wciąż najczęściej używane narzędzie na Świecie, zajmujące pierwsze miejsce wśród innych metod malarskich. Ciężko wyobrazić sobie bez niego malowania pokoju czy ogrodowej ławki, ale chociaż składa się tylko ze szczeciny, skuwki i trzonka, różnorodność pędzli dostępnych w sklepach, może przyprawić o zawrót głowy. Color Expert, niemiecki producent z ponad 120-letnim doświadczeniem w produkcji narzędzi malarskich, podpowiada jak wybrać pędzel idealny.
Jaka farba ?
To podstawowe pytanie, jakie należy sobie zadać przed skierowaniem swoich kroków w stronę regału z narzędziami. Każdy pędzel został zaprojektowany z myślą o pracy z konkretnym materiałem malarskim. Pędzle ze szczeciną naturalną, dedykowane są do farb ściennych, dzięki znakomitym właściwościom chłonnym. Włosie naturalne, z którego wykonana jest większość pędzli dostępnych na rynku, pozyskiwana jest ze szczeciny świńskiej, której produkcja odbywa się w Chinach, dlatego jej inną nazwą może być szczecina chińska. Włókna naturalne znakomicie zaabsorbują farbę i równomiernie oddadzą ją na powierzchni ściany. Należy jednak pamiętać, że włosie naturalne ma tendencje do pęcznienia, przez co szczecina może stracić swój oryginalny kształt.
Jeśli ważna jest dla nas precyzja podczas malowania, idealnym rozwiązaniem będzie wybór pędzla ze szczeciną mieszaną (naturalna + sztuczna). Domieszka sztywnych włókien syntetycznych ogranicza pęcznienie i odkształcanie się szczeciny. Pędzel ze szczeciną mieszaną, będzie więc optymalnym wyborem, szczególnie jeśli będziemy malować również przy krawędziach ścian, drzwi czy okien.
Szczecina naturalna i mieszana w pędzlach malarskich, dedykowanych do farb ściennych u większości producentów ma kolor jasnobeżowy.
Zdj. 1. Szczecina naturalna (po lewej) i mieszana (po prawej). Źródło: Archiwum CIRET.
Pędzel idealny do farb ściennych – dwa pędzle ze szczeciną naturalną mogą znacząco różnić się ceną. Pędzle z „wyższej półki” wyposażone są w szczecinę lepszej jakości, która jest procesowana w sposób, który zapewnia jej lepszą elastyczność, chłonność i trwałość. Taka szczecina będzie też wykazywać mniejszą tendencję do pęcznienia. Wyborem idealnym będzie pędzel ze szczeciną mieszaną jakości TOP z rączką drewnianą lub komfortową rączką 3-komponentową. Więcej o zaletach pędzli z rączkami 3 k.
Pędzle ze szczeciną mieszaną dedykowane są również do bejc, lazurów, impregnatów i innych materiałów służących do ochrony drewna, a także do lakierów na bazie rozpuszczalnika. W przypadku pędzli do drewna, zawartość włókna syntetycznego będzie większa (nawet do 70%), co ma wpływ na twardość włosia. Ma to duże znaczenie przy pracy z materiałami do ochrony drewna, gdzie istotne jest właściwe rozprowadzenie materiału. Dzięki sztywnej szczecinie, materiał jest wcierany głębiej w drewno, co zapewnia jego skuteczniejszą ochronę. W przypadku lakierów, ważna jest zarówno chłonność szczeciny i odporność na rozpuszczalniki, które gwarantują włókna naturalne, jak i gładki efekt wykończenia, który jest możliwy dzięki włóknom syntetycznym. Proporcje szczeciny naturalnej i sztucznej, będą więc równe, chociaż niektórzy producenci w pędzlach do lakierów, stosują wyłącznie szczecinę naturalną, z uwagi na jej wysoką tolerancję na agresywne materiały.
Szczecina mieszana w pędzlach dedykowanych do materiałów do drewna, u większości producentów ma kolor brązowy. Szczecina w pędzlach do lakierów na bazie rozpuszczalnika, może mieć kolor beżowy lub czarny.
Pędzel idealny do materiałów do ochrony drewna – projektanci pędzli służących do materiałów do drewna, stają przed dylematem, jakie proporcje szczeciny zastosować. Z jednej strony, udział szczeciny sztucznej powinien być na tyle duży, aby zapewnić odpowiednią sztywność, z drugiej strony, bejce i impregnaty to rzadkie materiały, dlatego równie ważna jest duża chłonność szczeciny, którą zapewnia włókno naturalne. Rozwiązanie idealne oferuje seria pędzli WoodStar, stworzona przez czołowych designerów Color Expert. Szczecina w pędzlach WoodStar to innowacyjna kombinacja szczeciny naturalnej wewnątrz pędzla oraz szczeciny syntetycznej na zewnątrz. Pędzel zamyka farbę lazurową w swoim wnętrzu i stopniowo oddaje ją na podłoże, tworząc idealny balans i funkcjonalność. Pędzle WoodStar zapewniają nawet 30% większą efektywność pracy w porównaniu do zwykłych pędzli do lazurów.
Zdj. 4. Pędzel WoodStar z innowacyjnym „zbiornikiem” wewnątrz szczeciny. Źródło: Archiwum CIRET.
Jaki pędzel użyć w takim razie do lakierów na bazie wody ? Nie ma tutaj wątpliwości, że najlepszym rozwiązaniem są pędzle ze 100% szczeciną syntetyczną, która nie pęcznieje przy kontakcie z wodą.
Najczęściej używana szczecina syntetyczna jest świetlista i ma słomkowy kolor, jednak tak jak w przypadku włókien naturalnych, szczecina szczecinie nierówna. Producenci coraz bardziej doceniają zalety włókien syntetycznych: w przeciwieństwie do naturalnych, można przyciąć je do wymaganej długości, nadając pożądany kształt, a także mieć pełną kontrolę nad ich produkcją. Coraz większy nacisk kładzie się więc na ulepszanie włókien syntetycznych - z coraz większym powodzeniem. Najnowocześniejsza szczecina syntetyczna łączy w sobie zalety najlepszego włosia naturalnego: znakomitą chłonność, elastyczność i transfer na powierzchni z trwałością podstawowego włosia syntetycznego. Dodatkowo nie pęcznieje, jest bardzo łatwa w czyszczeniu i wytrzymała. Pędzle ze szczeciną syntetyczną jakości PREMIUM, mają srebrny kolor.
Zdj. 5. Szczecina syntetyczna w pędzlach do lakierów na bazie wody. Źródło: Archiwum CIRET.
Zdj. 6. Szczecina syntetyczna jakości premium do lakierów na bazie wody (i nie tylko). Źródło: Archiwum CIRET.
Pędzel idealny do lakierów na bazie wody (i nie tylko) – w tym przypadku wybór idealny może być tylko jeden: pędzel ze srebrną szczeciną syntetyczną jakości PREMIUM. Znakomite właściwości tych włókien sprawiają, że świetnie sprawdzi się również przy malowaniu farbami do ścian. Myty po każdej pracy, posłuży na lata.
Jakie podłoże ?
Jeśli wybór co do szczeciny już zapadł, kolejną kwestią jest rodzaj malowanego podłoża. Czy planujemy malować ogrodową altanę, czy pędzel ma posłużyć tylko do poprawek pomalowanej właśnie ściany? Czy chcemy malować w trudno dostępnych miejscach, np. za kaloryferami? Czy na powierzchni jest dużo detali ?
Do każdej z tych prac posłuży inny rodzaj pędzla:
Pędzel płaski – najbardziej uniwersalny i najpopularniejszy. Sprawdzi się przy większości podstawowych prac.
Ławkowce i miniławkowce – idealne do malowania większych powierzchni, gipsowania ścian itp. Doskonale poradzą sobie np. przy malowaniu mebli ogrodowych.
Pędzel kątowy / kaloryferowy – długi trzonek i zagięty kształt sprawdzą się doskonale przy malowaniu trudno dostępnych powierzchni, np. za kaloryferami lub znajdującymi się w wyższych partiach.
Pędzel okrągły – niezastąpiony przy malowaniu detali, np. rozet, elementów ogrodzenia itp.
Pędzel ścięty – stworzony do malowania ram okiennych.
Nie przedstawimy narzędzia uniwersalnego, który świetnie poradzi sobie w każdych okolicznościach. Taki pędzel po prostu nie istnieje. Powyższa wiedza pozwoli jednak wybrać narzędzie idealne do używanej farby i na określonym podłożu. Pamiętajmy, że nawet farba najlepszej jakości w połączeniu ze słabym pędzlem, da gorsze rezultaty, niż farba średniej jakości z pędzlem jakości TOP. Warto więc zainwestować w dobrej jakości narzędzie, bez względu na to, czy remont wykonujemy raz na kilka lat, czy częściej – niech praca zawsze będzie przyjemna i satysfakcjonująca!
