Wyjeżdżając na urlop, lubimy się poczuć jak u siebie w domu, ale też pociąga nas klimat architektury i wnętrz charakterystyczny dla danego miejsca. Nowoczesny styl góralski oferuje jedno i drugie.
Potrzeby turystyczne Polaków stają się coraz wyższe, dotyczy to również bazy mieszkaniowej. Nie zadowalamy się już siermiężnymi pokoikami, jakie nad morzem czy na Podhalu jeszcze do niedawna oferowali właściciele prywatnych kwater ani nawet wprawdzie wygodnymi, ale bezstylowymi wnętrzami w standardzie hotelowym. Jako turyści chcemy od naszego urlopowego lokum czegoś więcej. Wakacyjne mieszkania przestały być traktowane jako miejsca, w których się tylko śpi. Wchodzi ono w standard naszego wypoczynku i nabierają takiego samego znaczenia jak stopień zatłoczenia plaży czy jakość stoku. Wymagania te szczególnie dotyczyć mogą wypoczynku zimowego, kiedy to w mieszkaniach i pokojach spędzamy znacznie więcej czasu niż latem.
GÓRALSKI FOLK KONTRA NOWOCZESNOŚĆ
Na ferie najczęściej wyjeżdżamy w góry, dlatego z zimowym wypoczynkiem kojarzy się nam najbardziej wyrazisty styl regionalny związany z tym rejonem – w architekturze to styl zakopiański, we wnętrzach nazywany góralskim. Drugi duży obszar górski w Polsce – Karkonosze – nie wykształcił tak wyrazistego stylu ludowego, do którego można byłoby się odwołać. Punktem odniesienia w aranżacji mieszkań pozostaje więc góralszczyna w wydaniu podhalańskim. Tradycyjny styl góralski operuje dość typowymi środkami. Ściany wnętrz domów zbudowanych z drewnianych bali pozostawione bez wykończenia mocno narzucają charakter – dominuje tu drewno, którym również wykończone są posadzki, z drewna wykonanych jest również większość mebli i dekoracji. Kolorystyka sprowadza się do zastosowania beżów, brązów i bieli jako podstawy oraz mocnych kolorów wziętych wprost z góralskich strojów w dodatkach – czerwieni, chabrowego granatu i mocnej zieleni. W dekoracjach prym wiodą góralskie ornamenty, parzenica i rozeta. Ich moc zdobnicza jest tak silna, że przenika nawet do przemysłu spożywczego – wzór rozety to motyw ozdobny na oscypkach! Jeszcze do niedawna nawet nowe mieszkania do wynajęcia urządzano, kopiując wiernie styl góralski. Rzeźbione w typowe ornamenty były drewniane szafki kuchenne i łazienkowe, łóżka, krzesła i stoły. Tkaniny i dywany powtarzały wiernie regionalne motywy, kwiaty lub parzenice. Nawet jeśli całość była wykonana z zupełnie nowych materiałów, wyglądała jak odnowione wnętrze ze skansenu. Drugi nurt rozwijający się w ofercie mieszkań do wynajęcia to styl minimalistyczny – to wyraźne przeciwstawienie nowoczesnej koncepcji mieszkania staremu regionalizmowi. Podłoga często wykończona polerowanym gresem, meble z błyszczących płyt MDF i laminatów, szklane blaty stołów – to jednak bezstylowe wnętrza o wyglądzie uniwersalnych pokoi hotelowych nie mające klimatu, jakiego oczekuje wielu współczesnych turystów.
EKLEKTYZM NOWOCZESNEJ GÓRALSZCZYZNY
Po powrocie do stylu folk w odmianie góralskiej i krótkiej przygodzie z minimalizmem, przyszedł czas na ich głęboką metamorfozę. Właściciele i projektanci pensjonatów oraz mieszkań do wynajęcia stawiają na komfort, które zapewnia współczesne wyposażenie, a zarazem nie odcinają aranżacji od korzeni. Charakterystyczny góralski styl nabrał nowego wyrazu. Bazą jest nowoczesne wnętrze urządzone w przytulnym stylu skandynawskim, a powiązanie z regionem jest zaakcentowane w postaci oryginalnych motywów zdobniczych – to one budują klimat modnego stylu. Nowoczesna góralszczyzna opiera się głównie na materiałach naturalnych. Drewno dominuje na podłodze i na fragmentach ścian, ale odważnie wprowadzany jest również kamień i naśladujący go gres, który ochładza nieco zbyt ciepłe wszechobecne drewno, nadając mu zarazem nowatorski charakter. W tkaninach i tapetach już nie królują góralskie kwiaty oraz parzenice. Projektanci sięgają po materiały z motywem drzew i gór, również w formie przekształconej i uproszczonej. Wątek szczytów górskich może znaleźć się w miejscach zupełnie nieoczekiwanych np. kształcie pikowanych zagłówków łóżek. Również typowe sprzęty charakterystyczne dla dawnego stylu góralskiego ulegają daleko idącym przekształceniom – przykładem jest wiele modeli krzeseł inspirowanych zydlami podhalańskimi. Do współczesnej góralszczyzny śmiało można włączyć elementy praktycznie wszystkich stylów zgodnych z aktualnymi trendami. Zygzaki i jodełki to printy wzięte wprost ze stylu skandynawskiego – idealnie nawiązują do motywu gór. Wprowadzenie szarości i grafitów upodabnia ten styl do modnego scandi i innych stylów nowoczesnych. Drewno pojawia się już nie tyle w formie okładzin i sprzętów z wyrzeźbionymi motywami zakopiańskimi, ale również w postaci surowych boazerii w stylu loftowym. W wyposażeniu projektanci śmiało sięgają do sprzętów z antykwariatów i targów staroci – to typowe rozwiązanie dla stylu eklektycznego.
ARANŻACJA W DUCHU NOWOCZESNEJ GÓRALSZCZYZNY
Modne tapety i tkaniny w stylu skandynawskim
Oprócz okładzin z drewna w nowoczesnym stylu góralskim stosuje się na ściany inne materiały. Projektanci stawiają na jasne kolory farb i tapet – barwy od podstawowej bieli przez szarości i beże dobrze odbijają światło, optycznie powiększają pomieszczenia i nadają im przestronności. We wnętrzach urządzonych w nowoczesnym stylu góralskim sprawdzą się tapety z wzorem drzew, gór oraz przekształcenia tych motywów. Warto też sięgnąć po wzór jodełki – prosta graficznie forma nasuwa skojarzenia z drewnem i z górami. Formą przypominającą zarys gór jest szewron – print składający się z połączonych w rzędy i zwielokrotnionych znaków V.
Naklejki z regionalnymi printami
Naklejka ścienna lub szablon wykonane z samoprzylepnej folii to doskonały sposób na podkręcenie stylu wnętrza. Nie niszczą ściany i można je usunąć w dowolnym momencie bez obawy, że pozostanie na ścianie klej. Łatwo dostępne są naklejki z motywami dekoracyjnymi charakterystycznymi dla stylu góralskiego. Jeden z nich to parzenica – sercowaty wzór typowy dla zdobnictwa góralskiego nasycony intensywnymi kolorami, w nowoczesnej wersji mocno uproszczony. Drugi motyw, gwiazda powstaje na planie koła, w który wpisuje się sześciobok.
Eklektyczny miszmasz
Do aranżacji wnętrza w nowoczesnym stylu góralskim można wykorzystać meble z różnych stylów i epok. Goście będą się dobrze czuli w otoczeniu klimatycznych sprzętów z historią i to niekoniecznie pochodzącą z regionu – mebel z duszą jest elementem ponadregionalnym! W aranżacjach wakacyjnych antyki można swobodnie łączyć również z wyrobami ludowego rękodzieła – wyplatanych mebli i dekoracji z wikliny czy rattanu. Założeniem eklektyzmu podhalańskiego jest jednak harmonia i umiar – wakacyjny apartament nie może przypominać składu przypadkowych mebli pochodzących z różnych okresów produkcji, o dowolnej stylistyce, sposobie wykończenia i kolorach.
ZAGŁÓWEK JAK GÓRSKIE SZCZYTY
Miękki zagłówek jest nie tylko wygodny – ma również walor praktyczny w postaci chronienia ściany przed zabrudzeniem, co dla projektantów apartamentów do wynajęcia jest ważnym aspektem. Wykonany z przytulnego aksamitu podnosi znacząco komfort użytkowania wnętrza. Klimat górskiego mieszkania łatwo osiągnąć poprzez kształt zagłówka przypominający górskie szczyty.
