Każda instalacja elektryczna musi być przede wszystkim bezpieczna. Przed jej przeciążeniem chronią bezpieczniki. Jednak rodzaje bezpieczników domowych są różne i chociaż ich dobranie należy powierzyć fachowcowi, to warto zdobyć podstawową wiedzę na ten temat. Jakie więc są typy bezpieczników elektrycznych?
Wykonanie instalacji elektrycznej należy powierzyć elektrykowi z uprawnieniami. To gwarancja nie tylko dobrze rozprowadzonych przewodów elektrycznych i zamontowania włączników czy gniazdek. Fachowiec przede wszystkim dobierze odpowiednie rozwiązania i rodzaje bezpieczników, które jak najszybciej odetną energię elektryczną danego obwodu w momencie przeciążenia instalacji elektrycznej lub przepięcia, zapewniając nam pełne bezpieczeństwo oraz nie dopuszczając do uszkodzenia sprzętu elektrycznego.
Bezpieczniki elektryczne – rodzaje
Jakie są rodzaje bezpieczników? Bezpieczniki topikowe, przepięciowe i wyłączniki różnicowoprądowe (potocznie nazywane również bezpiecznikami, chociaż jest to błędne określenie, ale zapewne już tak zostanie). Bezpieczniki topikowe można spotkać w starszych instalacjach. Odpowiadają za wyłączenie obwodu elektrycznego, gdy płynący przez niego prąd przekroczy określoną wartość. Jeżeli dojdzie do takiej sytuacji, to element topikowy umieszczony w odpowiedniej wkładce najpierw się rozgrzewa, a następnie topi, czego następstwem jest przerwanie przepływu prądu. Aby znowu popłynął w obwodzie prąd, należy oczywiście wymienić bezpiecznik oraz usunąć przyczynę awarii. Natomiast bezpieczniki przepięciowe, inaczej automatyczne lub powszechnie korki, chronią przewody elektryczne w ścianach przed spaleniem oraz przed zapaleniem się przeciążonej instalacji. To elementy elektryczne wielokrotnego użytku – wystarczy wcisnąć przycisk zabezpieczający i przywrócić zasilanie.
W nowoczesnych instalacjach elektrycznych stosowane są bezpieczniki różnicowoprądowe (różnicowe), których zadaniem jest zabezpieczenie przed zagrożeniem porażenia prądem. Ich zasada działania polega na wyłączeniu całego obwodu elektrycznego, gdy ilość wpływającego do niego prądu różni się od ilości prądu wypływającego.
Typy bezpieczników do domu i nie tylko
Bezpieczniki prądowe w różnym stopniu zabezpieczają instalację elektryczną. Najczęściej w domowej instalacji stosowane są bezpieczniki klasy B i C – zazwyczaj są stosowane razem, w pełni zabezpieczając wszelkie urządzenia RTV i AGD oraz oświetlenie. Bezpieczniki klasy B są pierwszym stopniem zabezpieczenia budynku i umieszczane są zarówno w instalacjach odgromowych, jak i tych bezpośrednio podłączonych do linii kablowych czy napowietrznych. Bezpieczniki klasy C stanowią drugi stopień zabezpieczenia. Ich zadanie polega na wychwyceniu siły przepięcia, którą bezpieczniki klasy B nie zdołały uchwycić i zredukowaniu jej do wartości 11,5 kV.
Natomiast bezpieczniki klasy A głównie stosowane są w liniach przemysłowych niskiego napięcia, a klasy D przeznaczone są do ochrony pojedynczego sprzętu elektronicznego wrażliwego na przeciążenia prądu i montuje się w specjalnych puszkach podtynkowych lub gniazdkach.
Bezpiecznik prądowe – rodzaje do domu
Bezpieczniki montuje się wyłącznie w skrzynce wyposażonej w urządzenia ochronne, a sama skrzynka musi być dobrana do wielkości instalacji elektrycznej. Wybór bezpieczników o odpowiednich parametrach ułatwiają oznaczenia na nich umieszczone. I tak:
- D – bezpieczniki do użytku domowego,
- Tr - bezpieczniki do transformatorów,
- R – bezpieczniki stosowane do elementów energoelektronicznych,
- g – bezpieczniki pełnozakresowe (chronią zarówno przed zwarciami, jak i przeciążeniami),
- a – bezpieczniki niepełnozakresowe (zabezpieczające przed zwarciami),
- M – bezpieczniki do silników,
- L – bezpieczniki do przewodów,
- G – bezpieczniki przeznaczenia ogólnego,
- HH – bezpieczniki średnich napięć o wysokiej zdolności przerywania,
- NH – bezpieczniki niskiego napięcia o wysokiej zdolności przerywania,
- UR – bezpieczniki ultraszybkie,
- F – bezpieczniki szybkie.
