Rozprowadzenie instalacji centralnego ogrzewania znacząco wpływa na wydajność i ekonomiczność systemu. Dlatego tak ważne jest nie tylko poprawne zaprojektowanie i wykonanie instalacji c.o., ale także dobór poszczególnych jej składowych, m.in. rur. Jakie rury do c.o. wybrać?
Rury do centralnego ogrzewania mogą być wykonane ze stali, miedzi, tworzywa sztucznego oraz kombinacji tych materiałów. Zazwyczaj wybór pada na rury tworzywowe lub miedziane. Natomiast stalowe instalacje stosowane są rzadko. Możemy je spotkać jeszcze w starszym budownictwie, ale w nowoczesnych sieciach są montowane już tylko na krótkich odcinkach, np. tuż przy kotle czy na zewnątrz budynku. To, jakie rury do c.o. będą odpowiednie, uzależnione jest także od innych czynników, np. rodzaju źródła ciepła, ciśnienia i temperatury pracy, długości trasy, średnicy rur, a także kosztów.
Jakie rury do c.o. – czy miedziane rury to dobry wybór
Jak już wspomniano, do wyboru mamy różne rodzaje rur. Najbezpieczniejszym wyborem są rury miedziane, gdyż mogą być stosowane w instalacjach, w których temperatura czynnika grzewczego przekracza 90oC – m.in. instalacjach współpracujących z kotłami na paliwa stałe. Ponadto są trwałe (przez wiele lat nie trzeba ich wymieniać), odporne na gwałtowne zmiany temperatury, promieniowanie UV (można je więc stosować w instalacjach zewnętrznych) i korozję. Wyróżniają się także niską reaktywnością, czyli nie wprowadzają zanieczyszczeń do wody przepływającej przez instalację c.o. Miedziane instalacje estetyczne wyglądają, co ma szczególne znaczenie, jeśli nie są ukryte. Jednak, aby nie dochodziło do znacznych strat ciepła, ich ścianki muszą być izolowane. Uwaga! Rur miedzianych nie wolno łączyć z aluminiowymi elementami hydraulicznymi – takie połączenie grozi korozją. Do łączenia instalacji z miedzi należy wykorzystywać wyłącznie łączniki z mosiądzu lub brązu, można również zastosować metodę lutowania. Niestety cena rur miedzianych w porównaniu z innymi rodzajami rur do c.o. jest wyższa.
Instalacja c.o. – jakie rury z tworzywa sztucznego
Rury z tworzywa sztucznego to popularny wybór, przede wszystkim ze względu na cenę, ale mają również inne zalety. Są odporne na korozję, chemikalia, wykazują niską tendencję do osadzania się kamienia i nie trzeba ich izolować termiczne. Ponadto są lekkie (montaż i transport jest łatwy), łatwo się je tnie i formuje. Co ważne, rury tworzywowe mają bardzo małe opory hydrauliczne, co oznacza, że wymagają mniejszej siły pompowania niż rury miedziane czy stalowe. Wykazują niską przewodność cieplną, dzięki czemu pozwalają na oszczędność energii i kosztów związanych z ogrzewaniem. Jednak mają pewne ograniczenia, więc nie zawsze mogą być stosowane. Nie można ich łączyć z systemami wysokotemperaturowymi – temperatura wody nie może przekroczyć 80-90oC, w przeciwnym razie mogą zdeformować się lub popękać. Są także wrażliwe na promieniowanie UV i mniej podatne na uszkodzenia mechaniczne niż rury miedziane. Ponadto rury tworzywowe muszą mieć specjalną powłokę antydyfuzyjną, której zadaniem jest zapobieganie wnikaniu powietrza do systemu, dzięki czemu metalowe elementy nie korodują.
Centralne ogrzewanie – jakie rury plastikowe warstwowe
Na naszym rynku dostępne są również warstwowe rury z tworzywa sztucznego – cieszą się coraz większą popularnością. Rury warstwowe, inaczej wielowarstwowe, zbudowane są z minimum trzech warstw różnych materiałów. Zazwyczaj stosowane są w nich warstwy z polibutylenu lub PEX (polietylen spieniony wysokiej gęstości), które łączy warstwa aluminiowa lub miedziana. Taka kombinacja ma zapewnić właściwy przepływ wody (warstwy z tworzyw sztucznych) oraz usztywnić i uodpornić rurę na odkształcenia (warstwa aluminiowa lub miedziana).
Centralne ogrzewanie – jakie średnice rur
Wybór średnicy rur do c.o. uzależniony jest przede wszystkim od:
· mocy kotła – im większą moc ma urządzenie, tym większe muszą być przekroje rur do c.o.,
· odległości od źródła ciepła – wraz z wydłużeniem odległości, zwiększa się średnica rur – tylko w ten sposób będzie zapewniony przepływ wody na odpowiednim poziomie,
· ilości grzejników – im więcej grzejników będzie zamontowanych, tym należy stosować większe średnice rur,
· temperatury w pomieszczeniach – im wyższa temperatura, tym większe przekroje rur.
Średnice rur do instalacji c.o. powinny być dobrane do konkretnych warunków technicznych i wymagań użytkowników. Tylko w ten sposób zostanie zapewniony optymalny przepływ wody i równomierne rozprowadzenie ciepła w całym systemie, jednocześnie przy minimalnej utracie ciepła oraz minimalnym koszcie. Najlepiej dobór średnicy rur powierzyć fachowcom, gdyż zastosowanie niewłaściwych rur (za duże lub za małe średnice) sprawi, że instalacja nie będzie efektywnie i wydajnie działała. Mogą temu towarzyszyć niepożądane skutki, np. nierównomierne nagrzewanie grzejników, hałas, drgania, a nawet awarie systemu.