Beton – mieszanka cementu, kruszywa i wody – wykorzystywany jest na każdej budowie. Jego wykonanie nie jest trudne, wystarczy połączyć składniki. Aby jednak zaprawa była jednolita, trwała i spełniała swoje funkcje, należy zachować odpowiednie proporcje składników betonu. Jak zrobić dobry beton?
Samodzielne wykonanie betonu jest jak najbardziej możliwe. Jednak koniecznie należy zadbać o właściwe składniki i prawidłowe proporcje betonu, aby otrzymać mieszankę o wymaganych właściwościach. Oczywiście możemy beton zamówić z wytwórni, jednak gdy potrzebujemy małej ilości, jest to po prostu nieopłacalne. Najczęściej w domowych warunkach wykorzystywany jest beton C 16/20. Jak zrobić taki beton? Ile potrzeba łopat piachu na worek cementu?
Składniki betonu
Skład betonu stanowi krótką listę materiałów – to cement, kruszywo oraz woda. Zazwyczaj stosuje się uniwersalny cement CEM I 32,5 R, rzadziej CEM II/A-V i CEM II/B-V (z dodatkiem popiołu lotnego, niedopalony węgiel może powodować ciemne przebarwienia, taki też beton dłużej wiąże) lub cement CEM II/A-s i CEM II/B-S (zawierają żużel hutniczy, bardzo długo wiążą). Natomiast jako kruszywo wykorzystuje się mieszankę piasku rzecznego o zróżnicowanej wielkości ziaren oraz grubszego żwiru. Niektórzy używają piasku kopalnianego, jednak uważajmy, ponieważ może w nim znajdować się glina. Ponadto piasek kopalniany jest zwykle przesiewany, a ten do betonu powinien zawierać co najmniej 15% drobnego żwiru (od 2 do 4 mm). Beton pozbawiony żwiru tzw. piaskobeton w porównaniu z tradycyjnym betonem żwirowym jest bardziej porowaty, ma większą nasiąkliwość i mniejszą mrozoodporność. Ma też mniejszą wytrzymałość na rozciąganie oraz większy skurcz, a w związku z tym częściej występują w nim rysy. Ostatnim – ale niezbędnym – składnikiem betonu jest woda. Musi być czysta, najlepiej zbliżona składem do wody pitnej. Bez problemu możemy wykorzystać zimną wodę z wodociągu, nie zaleca się jednak wody ze studni, ponieważ może zawierać duże ilości wapnia i jest twarda, taka woda może zmienić strukturę betonu. W składzie betonu mogą się również znaleźć różne dodatki – ich zadaniem jest nadanie zaprawie odpowiednich właściwości. Najbardziej popularne są domieszki, które redukują ilość potrzebnej wody oraz napowietrzają mieszankę. W ten sposób można uzyskać beton wysoce wytrzymały i o odpowiedniej konsystencji. Niektórzy stosują również domieszki przeciwmrozowe, dzięki czemu beton szybciej wiąże w niskiej temperaturze.
Jak zrobić beton – proporcje cementu i piasku oraz wody
Zaprawę betonową przygotowuje się według określonych receptur. Korzysta się przy tym z norm i tablic, które określają optymalne proporcje betonu dla 1 m3. Pamiętajmy, że w zależności od przeznaczenia, proporcje składników betonu się zmieniają. Jakie proporcje stosować na beton C16/20? Najwygodniej określić ilości składników betonu przeliczając skład betonu na 25-kilogramowe worki cementu. Jak to zrobić? Proporcje betonu są takie: 25 kg cementu (1 worek), 4 wiadra 10-litrowe piasku, 8 wiader 10-litrowych żwiru 2/16 i 10-12 l wody (zależnie od wilgotności piasku) oraz domieszka uplastyczniająca (stosujemy się do wytycznych producenta podanych na opakowaniu). Z tych składników uzyskamy około 120 l mieszanki betonowej, która po 28 dniach osiągnie wytrzymałość na ściskanie minimum 20 MPa. Na placu budowy bardzo często beton przygotowuje się na łopaty. Ile łopat piasku przypada na worek cementu? Proporcje betonu na łopaty w przypadku betonu C16/20 są następujące: 25 kg cementu (worek), 6 łopat piasku, 10 łopat żwiru oraz 12 l wody, ewentualnie domieszki polepszające.
Jak zrobić beton – proporcje chudziaka
Tzw. chudy beton wykorzystywany jest zazwyczaj w pracach pomocniczych, na przykład wylewany jest bezpośrednio na gruncie, aby ułożony na nim beton konstrukcyjny nie uległ zniszczeniu. Powinien on mieć konsystencję mokrej ziemi. Przyjmuje się, że aby otrzymać 1 m3 chudego betonu proporcje powinny być takie: około 150 kg cementu, około 650 kg piasku, około 1400 kg żwiru oraz około 190 l wody.
Jak zrobić beton w betoniarce
Do przygotowania małej ilości (maksymalnie 25 l) betonu wystarczy wiertarka z mieszadłem. Jednak już do większych ilości niezbędna jest betoniarka, w domowych warunkach możemy wykorzystać wolnospadową. Przygotowując samodzielnie beton, musimy zadbać o kolejność dawkowania poszczególnych składników. Jako pierwsze wsypujemy kruszywo, następnie dolewamy połowę wody i dosypujemy cement. Domieszkę uplastyczniającą rozpuszczamy w pozostałej wodzie i stopniowo dolewamy ją do mieszanki betonowej – aż uzyska ona odpowiednią konsystencję. Składniki betonu mieszamy, aż zaprawa będzie jednorodna – 2-5 minut. Pamiętajmy, że w domowych warunkach możemy uzyskać maksymalnie beton C 16/20 o wytrzymałości 20-25 MPa.
