Jednym z pomysłów na wykorzystanie potencjału dużej działki jest budowa stawu rybnego. W zależności od naszych preferencji możemy w nim hodować gatunki ozdobne, ale także na potrzeby wędkowania. Niezależnie od przeznaczenia własny staw jest atrakcją umożliwiającą spokojny wypoczynek.
Staw rybny to struktura wodna sztucznie ukształtowana przez człowieka, chociaż w naturalnym środowisku. Jak wskazuje nazwa, służy do hodowli ryb. Ze względu na to, że zwierzętom należy zapewnić odpowiednie warunki, budowa stawu jest skomplikowanym przedsięwzięciem i wymaga specjalistycznej wiedzy, dlatego dobrze prace powierzyć fachowcom. Podpowiadamy jednak, jak się zabrać do budowy stawu rybnego i na co zwrócić uwagę.
Staw – jak zrobić i od czego zacząć budowę stawu
Budowa stawu w ogrodzie rozpoczyna się od dobrego planu. Pod uwagę powinniśmy wziąć przede wszystkim rodzaj ryb, jakie chcemy hodować, rozmiar i głębokość zbiornika, warunki klimatyczne, a także systemy filtracji oraz oczyszczania wody. Pamiętajmy, że staw nie może wychodzić poza obręb naszej posesji ani wpływać na funkcjonowanie sąsiednich obiektów.
Następnych krokiem jest wyznaczenie miejsca na staw. Musi znajdować się w bezpiecznej odległości od źródeł zanieczyszczeń (np. autostrady) oraz być dobrze naświetlone przez słońce, ale jednocześnie zacienione w niektórych częściach dnia. Ważny jest również dostęp do wody, którą można zasilać w razie potrzeby staw. W przypadku stawu wędkarskiego musimy zagwarantować cieki zasilające (np. źródło, warstwa wodonośna lub kanał łączący staw z ciekiem wodnym). Jednak jeżeli planujemy niewielki zbiornik z rybami ozdobnymi, wystarczy, że zasilanie wody będzie się odbywać naturalnie dzięki deszczom i wodom spływającym z pobliskich terenów.
Budowę stawu rybnego najlepiej zacząć latem lub wczesną wiosną, ponieważ wtedy poziom wód gruntowych jest najniższy. Jednak zanim przystąpimy do wbicia przysłowiowej pierwszej łopaty, musimy dopełnić formalności. Koniecznie skonsultujmy się z odpowiednimi urzędami, aby wszystkie prace przebiegły zgodnie z obowiązującym prawem. Przede wszystkim musimy sprawdzić w urzędzie gminy lub miasta, czy nie ma ograniczeń dotyczących powstawania stawu. Jeśli nie został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP), konieczne jest uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy oraz zagospodarowania terenu.
Jak wykopać staw – ogólne zalecenia
Budowa stawu rybnego wiąże się oczywiście z wykopaniem dołu o odpowiednich wymiarach i głębokości. Prace ziemne rozpoczynamy od środka zbiornika – przebiegną sprawnie, jeśli skorzystamy z koparki. Dla ułatwienia formalności głębokość stawu nie powinna przekroczyć 2 m – głębsze stawy wymagają dodatkowej procedury wynikającej z przepisów wodnych. Przyjmuje się, że optymalna głębokość to 1,2-2 m. W takim stawie woda będzie odpowiednio ciepła, a także nie będzie zimą całkowicie zamarzała, dzięki czemu nie ma konieczności odławiania ryb. Kopiąc staw, warto zadbać, aby w dnie zostały wyżłobione podłużne rowki, w których ryby będą mogły się schronić, gdy poziom wody niebezpiecznie spadnie. Aby zachować stabilność brzegów i zapobiec erozji wokół stawu, koniecznie należy wzmocnić je kamieniami lub geowłókniną. Geowłókninę układamy również na dnie stawu, a także żwir, piasek i kamienie. Przydomowy staw rybny musi mieć własny system filtracji i oczyszczania wody. W zależności od wielkości zbiornika i rodzaju hodowanych ryb stosuje się filtry mechaniczne, biologiczne i chemiczne. Pamiętajmy, że oprócz ryb, w stawie muszą pojawić się także rośliny wodne. Pomogą w naturalnym procesie oczyszczania wody, stworzą rybom bezpieczne schronienie, a ponadto urozmaicą krajobraz. Sprawdzonym wyborem są grzybieńce, rdestnice i trzciny.
Hodowla ryb w stawie
Po zakończeniu budowy stawu i po 3 tygodniach po zalaniu go wodą (w tym czasie zdąży rozwinąć się równowaga biologiczna), możemy wprowadzać już ryby. Pamiętajmy jednak, że gatunki muszą być dobrane nie tylko do naszych preferencji, ale także warunków, jakie im stworzyliśmy. Popularne gatunki ryb hodowlanych w stawach to karp, szczupak, pstrąg czy sum. Należy pamiętać o prawidłowej obsadzie ryb, aby nie dopuścić do przeludnienia i zapewnić zwierzętom odpowiednią przestrzeń do wzrostu oraz rozmnażania.
Jak dbać o staw rybny
W prawidłowo utrzymanym stawie ryby mają dostęp do różnorodnego pokarmu naturalnego – zooplanktonu, roślin i narybku. W stawach hodowlanych ryby dokarmia się, aby zwiększyć ich przyrost, natomiast w ogrodowych oczkach wodnych konieczność podawania pokarmu jest związana ze stosunkowo dużym zagęszczeniem zwierząt przy niewielkiej powierzchni zbiornika. Częstotliwość karmienia zależy od gatunku ryb, temperatury wody oraz pory dnia. Ogólnie przyjmuje się, że ryby karmi się 1-2 razy dziennie. Podajemy im taką ilość pokarmu, który są w stanie zjeść w ciągu kilku minut. W naszym klimacie ryby wymagają dokarmiania od przełomu kwietnia i maja do października – w temperaturze poniżej 10°C zwierzęta nie żerują, ponieważ zapadają w stan zbliżony do letargu.
Ponadto, aby zapewnić optymalne warunki zwierzętom, należy również dbać o czystość wody. Konieczne jest więc regularne czyszczenia i konserwacja urządzeń filtracyjnych oraz usuwanie ze stawu martwych roślin, nadmiaru glonów czy zanieczyszczeń organicznych. Systematycznie sprawdzamy również temperaturę i pH wody, poziom tlenu oraz amoniaku.
