W Polsce domy jednorodzinne są bardzo często domami wielopokoleniowymi. Budowane w czasach kiedy nie przykładano aż tak dużej wagi do energooszczędności. W związku z czym wiele z nich nie jest odpowiednio ocieplona, co w znacznej mierze wpływa na wysokie koszty ogrzewania i utrudnia utrzymanie odpowiedniego komfortu mieszkańców. Warto więc podjąć się modernizacji budynku, zaczynając od właściwego ocieplenia budynku, dzięki czemu ciepło pozostanie tam gdzie powinno, w środku domu, a my zużyjemy mniej energii na jego ogrzewanie.
AUDYT ENERGETYCZNY – PIERWSZY KROK
Wszelkiego rodzaju prace termomodernizacyjne najlepiej jest zacząć od przeprowadzenia audytu energetycznego. Pozwoli on m.in. ocenić stan techniczny budynku i określić jakie prace i w jakiej kolejności powinny się odbyć, żeby termomodernizacja była efektywna. Można też wykorzystać zasady programu „Czyste Powietrze” i przyjąć współczynnik U dla przegrody w zależności od okresu budowy (Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 5 października 2017).
DACH – przegroda bardzo często wymagająca modernizacji w starym budownictwie
Prawie w każdym przypadku modernizacji
termicznej starego domu przegrodą,
która wymaga podjęcia konkretnych
prac związanych z poprawą izolacyjności
cieplnej jest dach, stropodach lub ocieplenie
stropu pod poddaszem nieogrzewanym.
Ciepło tracone na tej drodze to nawet
25–30% ciepła budynku. Zapewnienie
właściwej izolacji tej przegrody pozwoli
zmniejszyć straty ciepła i zwiększyć
komfort cieplny wewnątrz domu.
OCENA STANU TECHNICZNEGO DACHU
Modernizacja ocieplenia dachu skośnego
dotyczyć może dwóch wariantów.
Pierwszym z nich będzie dach skośny
bez jakiejkolwiek izolacji, a drugim,
dach z istniejącą izolacją. Dla uzyskania
oczekiwanych korzyści związanych
z ociepleniem dachu skośnego konieczna
jest odpowiednia ocena stanu faktycznego
konstrukcji dachu. Pomocny będzie
w tym wspomniany audyt energetyczny.
Podejmując pracę modernizacyjne starych
budynków pamiętajmy, że każdy
przypadek wymaga indywidualnego podejścia.
BUDYNEK ISTNIEJĄCY – BRAK IZOLACJI DACHU
W przypadku domu z dachem bez izolacji, po sprawdzeniu stanu istniejącego pokrycia dachu, i pewności, że jest on odpowiednio szczelny można przystąpić do prac termomodernizacyjnych. Zakładając, że poddasze będzie pomieszczeniem użytkowym do prac przystępuje się jak do izolacji dachu nowych budynków. Przed montażem wełny pomiędzy krokwiami konieczne jest sprawdzenie, czy istnieje odpowiednia warstwa wiatroizolacji. Jeżeli dach nie ma takiej warstwy, zaleca się zainstalowanie membrany wysokoparoprzepuszczalnej od strony wewnętrznej, owijając nią krokwie i przymocowując ją do nich za pomocą zszywek i drewnianej listwy.
Ważne jest zapewnianie odpowiedniej
szczeliny wentylacyjnej, umożliwiającej
usunięcie ewentualnej wilgoci,
która dostanie się do wełny lub jest
w konstrukcji dachu. Pamiętać należy
o zachowaniu jej drożności tak, aby zapewnić
wlot i wylot powietrza. Czynności
tej nie trzeba wykonywać kiedy mamy
pewność, że zastosowano membranę
wysokoparoprzepuszczalną, co jednak
w przypadku starych domów jest trudne
do stwierdzenia i mało prawdopodobne.
Docinając wełnę z odpowiednim naddatkiem
instalujemy ją pomiędzy krokwiami,
drugą warstwę wełny mineralnej
szklanej nasadzamy na wieszaki profili
montażowych. Warstwy izolacji podtrzymywane
będą przez profile montażowe
do płyt g-k.
Dla odpowiedniego zarządzania wilgocią
nie można zapomnieć o zastosowaniu
odpowiedniej paroizolacji. Tu świetnie
sprawdzi się inteligenta paroizolacja.
Zmienny opór dyfuzyjny zimą pozwoli
na zatrzymanie przepływu wilgoci z pomieszczeń
do konstrukcji, a latem umożliwi
wysuszenie przegrody. Można również
zastosować paroizolację o stałym
oporze dyfuzyjnym, która nie pozwoli
przedostać się wilgoci z domu do konstrukcji
dachu.
W przypadku nieużytkowanego poddasza
wystarczy zaizolować sam strop.
Wełnę mineralną szklaną rozkłada się
na całej powierzchni stropu, zwracając
szczególną uwagę by nie pozostawiać
wolnych przestrzeni. W zależności od
rodzaju stropu, można przed położeniem
izolacji zamocować odpowiednią
paroizoalację. Chcąc zwiększyć współczynnik
przewodzenia ciepła stropu oraz
ograniczyć mostki cieplne, wełnę można
układać dwuwarstwowo w sposób mijankowy.
BUDYNEK ISTNIEJĄCY – Z IZOLACJĄ DACHU
Dla budynku, w którym dach jest wstępnie
zaizolowany, i wełna znajduje się już
pomiędzy krokwiami, sprawa wymaga
bardzo rzetelnego podejścia. Analiza stanu
faktycznego pomoże odpowiedzieć na
podstawowe pytanie, czy istniejący materiał
izolacyjny jest suchy, połać dachu
szczelna, szczelina wentylacyjna drożna.
Jeżeli nie ma pewności spełnienia powyższych
warunków, najbezpieczniej
będzie zdemontować istniejącą izolację,
wykonać odpowiednią szczelinę i podjąć
ewentualne prace związane z naprawą
pokrycia dachu. Następnie można spokojnie
zacząć izolację dachu w dwóch
warstwach wełną mineralną szklaną.
Mając pewność, że istniejąca izolacja jest
w dobrym stanie, a szczelina wentylacyjna
jest drożna, można rozpocząć montaż
drugiej warstwy wełny mineralnej szklanej
prostopadle do krokwi. Odpowiednią
kontrolę wilgoci zapewni oczywiście
szczelnie zamontowana, pomiędzy drugą
warstwą wełny a płytami g-k paroizolacja.
W przypadku jeżeli izolacja od wewnątrz
nie jest możliwa lub trudna do
zrealizowania, zaleca się izolację od strony
zewnętrznej dachu z wykorzystaniem
systemu izolacji nakrokwiowej ISOVER
Renover. To rozwiązanie oparte na belkach,
których rdzeniem jest wytrzymała
mechanicznie wełna mineralna szklana.
Belki przymocowywane są do całej długości
krokwi od zewnątrz. Przestrzeń pomiędzy
belkami wypełnia się wełną mineralną
szklaną o grubości dostosowanej
do grubości całej belki, tzn. uwzględniającej
rdzeń z wełny mineralnej oraz
deski. Zaraz po uzupełnieniu izolacji na
całej połaci dachu należy zamontować
wiatroizolację, pamiętając o właściwych
zakładach, co pozwoli na zabezpieczenie
połaci i izolacji przed czynnikami atmosferycznymi.
WEŁNA MINERALNA SZKLANA
– doskonała izolacja dachów skośnych Materiałem, który z pewnością znajduje zastosowanie jako idealna izolacja dachów skośnych jest wełna mineralna szklana. Dzięki unikalnej strukturze włókien produkty z wełny szklanej są sprężyste i dokładnie dopasowują się do drewnianego materiału krokwi, nie pozostawiając pustych przestrzeni. Co więcej, lekki i sprężysty materiał nie obciąży dodatkowo starej konstrukcji dachu, a wysokie parametry termiczne zagwarantują dobrą izolacyjność termiczną przegród. Parametrem, który mówi nam o tym jak dobrym izolatorem jest dany materiał określa współczynnik przewodzenia ciepła λD. Im niższa jest jego wartość, tym lepiej, ponieważ materiał jest lepszym izolatorem. Opór cieplny RD, związany bezpośrednio z grubością i współczynnikiem przewodzenia ciepła λD materiału, określa zdolność produktu do powstrzymywania strat ciepła. Materiał, jego grubość i lambda, mostki liniowe oraz punktowe wpływają na osiągnięcie najlepszego, czyli najniższego całkowitego współczynnika przenikania ciepła przegrody UC, który jest określany dla poszczególnych przegród w Warunkach Technicznych. Osiągnięcie odpowiedniego UC jest jednym z kryteriów jakie musi spełnić budynek, który bierze udział w większości dofinansowywań czy pożyczek dotyczących termomodernizacji, np. programu „Czyste powietrze”. Dla dachu skośnego wynosi on obecnie Ucmax ≤ 0,18 W/m2K, ale już od 31 grudnia 2020 roku będzie to 0,15 W/m2K.
POPRAWNA IZOLACJA DACHU SKOŚNEGO
Izolację dachu skośnego zaleca się wykonywać
w układzie dwuwarstwowym
(pierwsza warstwa pomiędzy krokwiami,
druga warstwa pod krokwiami) tak,
aby łączna grubość izolacji wynosiła
około 30 cm. Niestety większość starych
domów albo w ogóle nie ma zaizolowanego
dachu, albo jest to izolacja
jednowarstwowa. Dwuwarstwowy układ
izolacji zminimalizuje wpływ mostków
termicznych, jakie powstają wzdłuż
krokwi uzyskując jednocześnie skuteczniejszą
ochronę przed ucieczką ciepła.
Wykonując izolację należy pamiętać
o docięciu wełny szklanej z odpowiednim
naddatkiem ok. 2 cm, co pozwoli
jej na dokładne wypełnienie przestrzeni
pomiędzy krokwiami.
Rekomendujemy produkty do dachów
skośnych niewymagające sznurkowania,
które same utrzymują się pomiędzy krokwiami,
co pozwala zaoszczędzić czas
podczas montażu. Warto dodać, że im
niższa lambda materiału, tym mniejszą
jego grubość możemy wykorzystać, osiągając
takie same parametry cieplne jak
w przypadku większej grubości wełny
mineralnej przy wyższej lambdzie.
Najczęściej popełnianym błędem jest
pominięcie dolnej szczeliny wentylacyjnej,
pod warstwą wstępnego krycia
np. pełnym dekowaniem, czy membraną,
a przed warstwą izolacji. Dla dachów
o długości krokwi do 10 mb jej wysokość
powinna wynosić ok 3 cm, aby mieć
pewność, że nie zostanie ona zablokowana
przez wełnę mineralną, zaleca się
rozpięcie zygzakiem między krokwiami
stalowego drutu lub żyłki. Szczelina nie
musi być wykonywana jeżeli mamy pewność,
że użyta membrana dachowa jest
wysoko paroprzepuszczalna.
Jeżeli poddasze będzie pomieszczeniem
użytkowym, pomiędzy płytami g-k a izolacją,
należy pamiętać o zastosowaniu
paroizolacji, która ma na celu powstrzymanie
pary wodnej przed wnikaniem do
materiału izolacyjnego i konstrukcji dachu.
Brzegi folii paroizolacyjnej powinny
nachodzić na siebie z ok. 10 cm zakładem
i zostać szczelnie sklejone taśmą.
ZAWSZE WARTO
Każda izolacja przyczyni się czy to w mniejszym czy większym stopniu do ograniczenia strat ciepła, a co za tym idzie kosztów ogrzewania, niezależnie od tego z jakim budynkiem mamy do czynienia. Warto więc podjąć choćby najmniejsze kroki w stronę zwiększenia izolacyjności termicznej przegród, żeby poprawić energooszczędność swojego domu.
MONTAŻ OCIEPLENIA PODDASZA
Prawidłowe wykonanie izolacji cieplnej dachu ma istotne znaczenie w późniejszym użytkowaniu domu. Dobre wykonanie wszystkich prac przyniesie wymierne efekty, a poniesione nakłady na materiały izolacyjne zwrócą się szybciej dzięki oszczędnościom w kosztach ogrzewania.
Efektywność izolacji zależy bowiem od
kilku czynników takich jak:
+ wysokiej jakości materiału izolacyjnego
o odpowiednich parametrach
techniczno-użytkowych,
+ optymalnego doboru materiału izolacyjnego
i profesjonalnego montażu.
Niewłaściwie wykonana izolacja dachu może obniżyć właściwości termoizolacyjne przegrody, warto zatem zwrócić szczególną uwagę na poprawny jej montaż.
UNIKAJ NAJCZĘSTSZYCH BŁĘDÓW W IZOLACJI DACHU SKOŚNEGO
1. Nie przycinaj wełny w matach do
wymiaru rozstawu krokwi. Zrób to
w poprzek rolki, doliczając dodatkowe
2 cm.
2. Unikaj mostków liniowych, pamiętając
o zastosowaniu wełny szklanej
w dwóch warstwach – pierwsza między
krokwiami, a druga pod nimi.
3. Zachowaj szczelinę wentylacyjną nad
izolacją, aby zapobiec m.in. wykraplaniu
się pary wodnej w izolacji, co może
prowadzić do powstania pleśni szkodliwej
dla zdrowia oraz konstrukcji dachu
drewnianego.
4. Pamiętaj o ciągłości izolacji. Wykonaj
izolację poddasza tak, by nie powstały
żadne przerwy w jej ciągłości (np. na
wysokości murłaty).
5. Stosuj folię wiatroizolacyjną nad izolacją
oraz paraizolację na całej powierzchni
połaci dachowej pod izolacją
(od środka budynku).
6. Pamiętaj, że efektywność izolacji zależy
od jakości jej wykonania oraz od
współczynnika przewodzenia ciepła
materiału, którym izolujesz. Wybieraj
materiały o jak najniższym współczynniku
lambda (λD). Informację o nim
znajdziesz na etykiecie produktu.