Jeśli wiemy, jaki ogród będzie najlepiej pasował do naszej posesji i jaki rodzaj aranżacji lubimy najbardziej, nic nie stoi na przeszkodzie, abyśmy go zaprojektowali we własnym zakresie. Pamiętajmy, że urządzenie ogrodu jest tak samo istotne, jak wykończenie wnętrza domu, a bardzo często o tym zapominamy.
Projekt ogrodu powinien być dostosowany do wymagań terenu, jego kształtu, architektury budynku mieszkalnego oraz małej architektury, którą planujemy na nim wybudować. Oprócz walorów estetycznych musi być funkcjonalny i wygodny, ponadto należy go projektować zgodnie z zamiarem eksploatacji. Dla niektórych ogród ma pełnić głównie funkcje reprezentacyjne i tworzyć estetyczny krajobraz za oknem. Dla innych to miejsce na letni salon, do którego przenosi się życie na czas ciepłych miesięcy. Bywa też tak, że teren zielony projektujemy z myślą o uprawach lub warsztacie do majsterkowania. Plan ogrodu warto już mieć, gdy zaczynamy budowę domu, dzięki temu można zaplanować miejsce składowania ziemi wydobytej z wykopów (w zależności od planowanego modelowania terenu) i miejsce na materiały budowlane (odpadki najlepiej systematycznie sprzątać, bo pogarszają jakość gleby). Wiadomo też, które rośliny pozostaną na działce i wymagają zabezpieczenia na czas budowy.
Zarys planu ogrodu
Jeśli mamy wizję ogrodu, należy prace rozpocząć od wykonania szkicu działki, na który nanosimy zgodnie z planem terenu miejsca podziemnych instalacji i ewentualne naziemnej, czyli słupów sieci energetycznej. Ważne jest również, by w sytuacji gdy media jeszcze nie są doprowadzone, określić ich przyszłą lokalizację, należy ją zaznaczyć na rysunku zgodnie z przewidywaniami zawartymi w projekcie zagospodarowania terenu. Jeśli zamierzamy wykonać instalację nawadniającą teren, też trzeba ją ująć na szkicu. Umieszczamy na nim również rzut parteru domu mieszkalnego. Koniecznie nanosimy miejsca w ogrodzeniu, w których znajdować się będzie brama, furtka i ewentualnie dodatkowe wyjścia.
Ważne miejsca w ogrodzie
Na szkicu powinny się w następnej kolejności znaleźć lokalizacje przeznaczone na: śmietnik, garaż (jeśli jest wolno stojący), altanę, drewutnię, domek narzędziowy, grill stacjonarny i przestrzeń na letnią jadalnię, teren zabaw dla dzieci, oczko wodne, basen itp. Ważne, abyśmy pilnowali skali i precyzyjnie znajdowali miejsca na np. małą architekturę ogrodową, zgodnie z jej rzeczywistymi rozmiarami. Pozwoli to nam uniknąć późniejszych rozczarowań – w praktyce może się bowiem okazać, że nie dysponujemy dość obszerną powierzchnią do realizacji planu. Następnie konieczne jest wytyczenie na szkicu traktów, które połączą bramę z garażem, furtkę z wejściem do domu, tylne drzwi z ogrodem, w tym ze śmietnikiem, taras z altaną itd. Pamiętajmy też, aby nie poszatkować terenu ścieżkami tak, że miejsce na zieleń zostanie ograniczone do minimum. Trakty muszą być wygodnie, mieć odpowiednią szerokość, ale warto przemyśleć ich rozgałęzienia, co pozwoli założyć choćby trawnik. Nie można też przesadzać z liczbą małej architektury, zwłaszcza na małym terenie. Jeśli mamy w domu zaprojektowany np. duży taras na gruncie, to spełni on funkcję letniego salonu i altana w głębi ogrodu będzie zbędna. Ważna jest też lokalizacja miejsc wypoczynku dostosowana do potrzeb. Strefę relaksu należy sytuować w najbardziej zacisznym miejscu posesji, za to plac zabaw dla najmłodszych w części dobrze widocznej, również z okien. Zanim jednak wyznaczymy dokładną lokalizację altany, rabat czy piaskownicy, podzielmy przestrzeń na strefy o różnych funkcjach (np. reprezentacyjna – przed frontem domu, wypoczynkowa, użytkowa – z warzywnikiem czy zielnikiem oraz gospodarcza – z drewutnią bądź kompostownikiem). Możemy je od siebie odseparować żywopłotem, pergolą lub trejażem.
Projektowanie roślin w ogrodzie
Zanim zaczniemy rozmieszczać na szkicu grupy krzewów, drzew i kwiatów, sprawdźmy, jakie rośliny rosną już na posesji. Warto docenić zastaną zieleń, gdyż może się okazać, że jesteśmy właścicielami wiekowego dębu, pięknych srebrnych świerków, pachnącej wiosną czeremchy czy krzewów pysznych malin, których wyhodowanie do dojrzałego stanu zajmuje wiele lat. Zanim zatem rozpoczniemy usuwanie nasadzeń (w przypadku drzew konieczna jest zgoda starostwa lub gminy), zobaczmy, co można zachować. Projektując aranżację, nie zapominajmy o dystansach między sadzonkami. Po latach mogą zacząć się wzajemnie tłumić. Dlatego sprawdzajmy prognozowane rozmiary roślin. Gęste nasadzenia przydadzą się przy ogrodzeniu i wszędzie tam, gdzie konieczne jest stworzenie zielonego parawanu. Od tego warto rozpocząć prace ogrodowe. Zaznaczamy na szkicu również miejsce dla trawnika. Nie należy projektować nasadzeń na środku terenu, gdyż ogranicza to projekt zieleni. Rośliny powinno się sytuować piętrowo, tak aby większe znajdowały się z tyłu i stały się tłem dla średnich, a te z kolei dla mniejszych itd. Można podążać za złotą zasadą, czyli patrząc od strony domu rozplanować rośliny w następującej kolejności: trawnik, rośliny jednoroczne, rośliny dwuletnie, byliny, niskie krzewy, wysokie krzewy, pnącza i drzewa. Podczas doboru roślinności uwzględnijmy rodzaj gleby oraz poziom wód gruntowych. Nieprzemyślane nasadzenia z przypadkowo kupionych okazów roślin wprowadzą jedynie chaos. Ponadto gatunki i odmiany źle dobrane do siedliska nie rosną zdrowo. Jeżeli sami projektujemy ogród możemy skorzystać z programów komputerowych (czasami darmowych). Niektóre z nich mają wykazy roślin, dzięki czemu z łatwością dobierzemy odpowiednie rośliny do naszego ogrodu. Planując ogród, zastanówmy się jak będzie on wyglądał za kilka lat. W tym także pomogą nam programy do projektowania – pokażą wygląd i wielkość roślin po np. 10 latach, a także w poszczególnych porach roku – wiosną, latem, jesienią i zimą.
zdjęcie otwierające: pixabay.com