Budując ściany z betonu komórkowego można zastosować zaprawę cienkowarstwową lub tradycyjną. Zaprawa cienkowarstwowa umożliwia łatwe i szybkie murowanie, z którym poradzą sobie nawet amatorzy. Z kolei przy użyciu zaprawy zwykłej należy na pewno mieć umiejętności murarskie.
Murowanie to najpopularniejszy sposób budowania domów w Polsce – w ten sposób powstaje 90% budynków mieszkalnych. Wpływa na to ma przede wszystkim dostęp do technologii, łatwość zakupu materiałów budowlanych oraz panująca w naszym kraju tradycja. Murowanie daje także duże możliwości wykonania części prac samodzielnie. Dlatego tak istotnie jest prawidłowe wymurowanie ścian, a co się z tym wiąże odpowiednie ułożenie zaprawy. Fachowe podejście do tych prac pozwoli uniknąć dodatkowych kosztów i straty czasu podczas wykonywania prac wykończeniowych.
Budowanie ścian na cienką spoinę
Zaprawa cienkowarstwowa (inaczej klejowa) to mieszanina cementu, kruszyw oraz odpowiednio dobranych dodatków poprawiających parametry robocze. Można ją stosować wyłącznie w przypadku materiałów budowlanych, które charakteryzują się dużą dokładnością – właśnie betonem komórkowym. Przy przygotowaniu mieszanki należy trzymać się zaleceń producenta zaprawy. Najczęściej zaprawę trzeba wsypać do wody, w proporcji 1 worek (25 kg) na ok. 6 litrów wody i wymieszać mechanicznie do uzyskania jednorodnej konsystencji, następnie powinno się pozostawić ją na 5 minut i ponownie wymieszać. Zaprawę cienkowarstwową nanosi się na bloczki murowe pozbawione kurzu i innych zabrudzeń zmniejszających przyczepność, dobrze jest też przeszlifować górną powierzchnię bloczków. Zaprawę nanosimy za pomocą profesjonalnego dozownika do zapraw (o szerokości dostosowanej do szerokości bloczka) lub kielni zębatej do cienkich spoin – zaleca się używanie czystych, nierdzewnych narzędzi. Nakładanie zaprawy za pomocą grzebieni do glazury nie jest prawidłowe, bo grubość zaprawy jest zależna od kąta nachylenia grzebienia, przez to jej zużycie wzrasta. Grubość nałożonej spoiny powinna wynosić 1-3 mm. Urobiona zaprawa zachowuje przydatność do użycia maksymalnie przez 3 godziny. Pamiętajmy, aby nie rozkładać zaprawy na odległości dłuższej niż ok. 3 m, ponieważ moglibyśmy nie zdążyć ułożyć na niej wszystkich bloczków przed jej wyschnięciem.
Gdy bloczki z betonu komórkowego mają wyprofilowane na pióra i wpusty powierzchnie boczne, wykonuje się jedynie spoiny poziome. Zaprawę nakłada się wyłącznie w miejscach, w których nie ma połączenia na pióra i wpusty, czyli np. narożach lub przy łączeniu przeciętych bloczków. Gdy bloczki nie mają wyprofilowanych „zamków”, zaprawę nanosi się również na ich pionowe płaszczyzny.
Po nałożeniu bloczków ich położenie można korygować w ciągu 7 minut, a czynność przyklejania wykonać w czasie nie dłuższym niż 10 minut od rozprowadzenia zaprawy cienkowarstwowej. Jeśli zaprawa zgęstnieje podczas prac murarskich, należy ją ponownie intensywnie wymieszać nie dolewając wody. Przedozowanie wody pogorszy wszystkie cechy zaprawy, m.in. wytrzymałość na odrywanie i czas wiązania. Temperatura wykonywania prac i dojrzewania spoiny powinna wynosić od +5 do +25oC. Podczas murowania należy przestrzegać norm i zaleceń producentów betonu komórkowego.
Uwaga! Do ułożenia pierwszej warstwy bloczków komórkowych w ścianie należy użyć zaprawy cementowej. Pozwala ona zniwelować nierówności górnej powierzchni ścian fundamentowych. Temu fragmentowi należy poświecić sporo uwagi, ponieważ późniejsze wykonanie korekt z cienkiej zaprawy jest już praktycznie niemożliwe.
Budowanie na zaprawę cementową
Dzięki prostej recepturze zaprawę tradycyjną można przygotować z poszczególnych składników bezpośrednio na budowie. Jest to ważne, ponieważ podczas murowania zużywa się jej duże ilości, a przygotowanie zaprawy na miejscu jest tańsze niż kupowanie gotowej mieszanki w workach. Aby przygotować zaprawę, w odpowiednich proporcjach miesza się ze sobą piasek, cement, wapno hydratyzowane oraz wodę – należy zadbać o staranne rozrobienie, niezbędna jest betoniarka. Jej jakość w dużym stopniu będzie zależeć od precyzyjnego odmierzenie poszczególnych składników. Tradycyjną zaprawę murarską możemy kupić także w workach – ma postać gotowej mieszanki, którą wystarczy rozrobić z wodą – informacja o proporcjach mieszanki i wody umieszczona jest na opakowaniu. Przygotowanie zaprawy z gotowej mieszanki zajmuje mniej czasu niż zaprawy rozrabianej na budowie z poszczególnych produktów. Mniejsze jest też ryzyko popełnienia błędu przy jej rozrabianiu, gdyż nie wymaga precyzyjnego dozowania kilku składników – potrzebna jest jedynie odpowiednia ilość wody. Zaprawę nakłada się tradycyjną kielnią warstwą od 0,5 do 3 cm na całej szerokości bloczka i układa kolejny element poziomując go poprzez opukiwanie młotkiem. Mieszanka powinna być zużyta jak najszybciej – maksymalnie w ciągu 2 godzin przy normalnych warunkach temperaturowych. Jednak jeśli temperatura przekracza 25oC, zaprawa powinna być zużyta praktycznie zaraz po zarobieniu. Budowanie ścian na zaprawie tradycyjnej wymaga umiejętności murarskich i pochłania dość dużo czasu. Niełatwe jest bowiem wykonywanie spoin poziomych i pionowych o takiej samej grubości, zgodnej z wytycznymi. Murowanie na grubej warstwie zaprawy jest również trudniejsze z uwagi na jej wolniejsze wiązanie.
Zaprawy – ja uniknąć błędów
Zaprawę należy wyrabiać według receptury podanej na worku – musi mieć konsystencję gęstej śmietany. Nieodpowiednia rozcieńczenie zaprawy spowoduje, że będzie ona za szybko albo za długo wiązać i nie osiągnie deklarowanych parametrów. Podczas nakładania kielnią do cienkich spoin, nie może się ani rozpływać, ani rwać prze zaciąganiu. Zaprawa o właściwej konsystencji rozpływa się dopiero pod ciężarem dociskanego bloczka i dobiciu go na całej powierzchni gumowym młotkiem. Gdy murujemy ściany z betonu komórkowego w warunkach podwyższonej temperatury powinniśmy, chronić przygotowaną zaprawę przed nagrzaniem (ustawiajmy ją w miejscach zacienionych), zwilżać powierzchnie murowanych bloczków wodą oraz nakładać zaprawę na krótkich odcinkach. Natomiast, gdy murujemy w warunkach obniżonej temperatury (wyższej niż 0oC) nie stosujmy przemarzniętych, pokrytych szronem czy śniegiem bloczków, stosujmy zaprawę zimową, a do jej rozrobienia użyjmy ciepłej wody (gdy temperatura jest niższa niż 5oC). Powinniśmy także chronić wymurowaną ścianę przed nadmiernym przemarznięciem, zawilgoceniem i przesuszeniem, np. przykrywając ją matami ocieplającymi.
zdjęcie otwierające: Solbet