Suwmiarka jest warsztatowym przyrządem służącym do szybkiego i dokładnego pomiaru wielkości geometrycznych przedmiotów. Dzięki niej możemy zmierzyć na przykład szerokość zewnętrzną i wewnętrzną, grubość czy głębokość elementów.
Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów suwmiarek: suwmiarka noniuszowa (analogowa), suwmiarka zegarowa (czujnikowa) oraz suwmiarka elektroniczna. Różnią się urządzeniem odczytowym. Poza tym każda narzędzie składa się z prowadnicy, przesuwnego suwaka oraz powierzchni pomiarowych.
Zdj. 1. a pomocą suwmiarki noniuszowej możemy dokonywać pomiarów z dokładnością do 0,1; 0,05 czy 0,02 mm. Jej zaletą jest niezawodność oraz niska cena.
Jak mierzyć suwmiarką w zależności od rodzaju przyrządu
Aby dokonać pomiarów suwmiarką noniuszową, przedmiot należy umieścić w szczękach, a suwak przesunąć tak, aby płaszczyzny stykowe szczęk dotknęły krawędzi elementu. Wymiary odczytujemy na podziałce – pełną liczbę milimetrów wskazuje zerowa kreska noniusza (na głównej podziałce), natomiast liczba po przecinku to pierwszy numer kreski noniusza pokrywającego się z kreską skali głównej. Za pomocą suwmiarki noniuszowej możemy dokonywać pomiarów z dokładnością do 0,1; 0,05 czy 0,02 mm. Jej zaletą jest niezawodność oraz niska cena. Dużo dokładniejsze są suwmiarki elektroniczne oraz czujnikowe – nawet rzędu 0,01 mm. Suwmiarki czujnikowe mają listwę zębatą i czujnik zegarowy. W tym przypadku pełną liczbę milimetrów odczytujemy na głównej skali, a setne części milimetra na czujniku zegarowym. Najwygodniejsza jest suwmiarka elektroniczna – po jej włączeniu i "złapaniu" przedmiotu szczękami, wynik odczytujemy po prostu na elektronicznym wyświetlaczu.
Kiedy sprawdzi się suwmiarka
Najprościej ujmując, suwmiarką możemy zmierzyć to, co linijką z tą różnicą, że pomiar jest znacznie dokładniejszy. Przyda się zarówno w każdym domu się do przeprowadzenia drobnych napraw, jak i w warsztacie podczas skomplikowanych prac. Dzięki niej możemy m.in. precyzyjne zmierzyć średnice gwintów, rur, śrub, łożysk czy grubość kantówek. Sprawdzi się także podczas kontroli grubości tarcz hamulcowych lub głębokości bieżnika opon. Suwmiarka jest dość tania, więc jej zakup nie obciąży naszego budżetu. Podpowiadamy, jak dokładnie posługiwać się suwmiarką.
Jak zmierzyć gwint suwmiarką
Mierzenie gwintu nie jest trudne. Musimy ustalić średnicę zewnętrzną oraz skok gwintu. Otrzymane wartości porównujemy z katalogiem gwintów. Nie ma znaczenia, jakiej suwmiarki użyjemy, ponieważ dokładność ±0,05 mm jest w zupełności wystarczająca. Aby określić średnicę zewnętrzną gwintu, szczękami suwmiarki mierzymy największa średnicę na wałku (wałek razem z gwintem). A jak zmierzyć suwmiarką skok gwintu? Najlepiej odliczyć 10 kolejnych zwojów i za pomocą suwmiarki określić odległość – suwmiarka powinna znajdować się dokładnie w osi śruby, a szczęki muszą dotykać najwyższych punktów rowków. Otrzymany wynik podzielony przez 10 to właśnie skok gwintu. Jeśli nie mamy możliwości zmierzenia 10 zwojów, to możemy pomiar przeprowadzić na mniejszej ilości.
Zdj. 3. Dzięki suwmiarce określimy bez problemów wewnętrzne wymiary przedmiotów. Z pomocą przychodzą tu szczęki dolne, które są specjalnie spłaszczone.
Suwmiarka – jak mierzyć wewnętrzne wymiary
Dzięki suwmiarce określimy bez problemów wewnętrzne wymiary przedmiotów. Z pomocą przychodzą tu szczęki dolne, które są specjalnie spłaszczone.
- Jak zmierzyć otwór suwmiarką? Górne, mniejsze szczęki wsuwamy w otwór i maksymalnie je rozsuwamy. Następnie odczytujemy wynik.
- Jak mierzyć suwmiarką pierścionek? Aby określić rozmiar pierścionka, musimy ustalić jego średnicę wewnętrzną w milimetrach. Nie jest to skomplikowane i postępujemy tak samo jak w przypadku mierzenia otworu, czyli umieszczamy szczęki wewnętrzne suwmiarki wewnątrz otworu i maksymalnie je rozsuwamy. Co ważne, pierścionek nie powinien być zdeformowany. Najlepiej jest wykonać dwa pomiary "krzyżowe", co 90o – uzyskane wyniki sumujemy i dzielimy przez 2.
Jak mierzyć suwmiarką rozstaw osi otworów
Wiele osób zastanawia się, w jaki sposób określić rozstaw śrub w feldze. To chyba najczęstszy dylemat. W tym przypadku przyda się również suwmiarka, ponieważ należy pomiary przeprowadzić precyzyjnie z dokładnością do dziesiątej części milimetra. W przypadku parzystej liczby otworów możemy zmierzyć odległość środków przeciwległych otworów, jednak trudno przeprowadzić ten pomiar precyzyjnie. Jeśli nie mamy wprawy, mierzymy odległość od krawędzi wewnętrznej pierwszego otworu do zewnętrznej drugiego otworu. Innym sposobem jest zmierzenie odległości między krawędziami wewnętrznymi i dodanie średnicy otworu. A jak postępujemy w przypadku nieparzystej liczby otworów? W takiej sytuacji musimy zsumować: jedną średnicę otworu centralnego, dwie odległości pomiędzy otworem mocującym a centralnym oraz średnicę otworu centralnego. W ten sposób uzyskamy pożądany wynik.
