Właściciele domów jednorodzinnych bardzo często muszą samodzielne porąbać drewno, np. przygotowując zapas szczap do kominka. Do tej pracy możemy wykorzystać tradycyjną siekierę lub zastosować specjalną łuparkę. Czym więc rąbać drewno, aby praca była efektywna i bezpieczna?
Mimo rozwoju technologicznego siekiera jest bardzo często wykorzystywana podczas rąbania drewna. Pamiętajmy jednak, że praca nią nie tylko jest mozolna, ale wymaga również dobrej sprawności fizycznej. Zaletą siekiery jest jednak niewygórowana cena, zajmuje także niewiele miejsca w pomieszczeniu gospodarczym. Wygodniejsza w obsłudze jest łuparka – dzięki niej szybko porąbiemy sporą ilość drewna. Jednak, aby inwestycja w łuparkę była opłacalna, musimy zużywać minimum 1-2 m3 drewna rocznie.
Rąbanie drewna siekierą
Podczas rąbania drewna sprawdzi się siekiera uniwersalna (wykorzystamy ją również do innych prac w ogrodzie). Kupując narzędzie, warto kupić siekierę dwustronną – ostrza znajdują się z obu stron. To wygodne rozwiązanie, ponieważ gdy jedno ostrze się stępi, rąbanie drewna możemy kontynuować drugim. Jeżeli jednak do porąbania mamy dużą ilość drewna, warto zainwestować w siekierę rozłupującą. Jej długi, prosty trzonek oraz masywna, chociaż krótka głowica doskonale sprawdzają się podczas rąbania drewna – drewno, które nie jest do końca przecięte rozłupuje się na boki w wyniku wewnętrznych napięć. Te specjalistyczne siekiery są niezwykle wytrzymałe, trwałe i odporne na działanie czynników atmosferycznych. Niestety tego typu narzędzia są dość ciężkie, więc nie każdy będzie miał tyle siły, aby się nią posługiwać. Lekkim, poręcznym i bardzo wygodnym w obsłudze narzędziem jest toporek – głowica tego narzędzia waży kilka razy mniej niż np. siekiery rozłupującej. Przetniemy nim jednak jedynie małe, cienkie kawałki drewna. Aktualnie na rynku możemy kupić cały zestaw nowoczesnych siekier, w skład których wchodzi siekiera, siekiera rozłupująca oraz toporek – warto te wszystkie narzędzia mieć na wyposażeniu swojego domu. Konstrukcja i materiały, z jakich zostały wykonane nowoczesne siekiery, znacznie ułatwiają prace. Trzonek może być bowiem nie tylko drewniany, ale również wykonany z włókna szklanego (fiberglass) odpornego na zmiany temperatury i warunków pogody (nie pochłania wilgoci z powietrza). Antypoślizgowa rękojeść gwarantuje pewne trzymanie narzędzia, co zapewnia maksymalny komfort pracy.
Jak rąbać drewno siekierą
Aby uniknąć kontuzji, musimy zadbać o odzież ochronną, odpowiednią postawę i oczywiście dobrą siekierę. Przede wszystkim załóżmy okulary ochronne – zabezpieczymy w ten sposób oczy przed niekontrolowanym odłamkiem drewna. Ważne jest również obuwie. Buty powinny być solidne, zabudowane i twarde – spadające kawałki drewna nie uszkodzą stóp, ponadto będziemy "twardo stali na ziemi". Drewno należy rąbać stojąc na ugiętych kolanach, trzymając siekierę pewnie w obu rękach – idealna pozycja to ta, w której nasza klatka piersiowa jest równoległa do klocków drewna. Uważa się, że bezpieczna odległość od rąbanego drewna wynosi około 40 cm. Pamiętajmy, aby nie przytrzymywać rąbanego drewna ręką lub nogą, nie zaleca się także wykonywania szerokim zamachów siekierą, aż zza pleców. Bezpieczniejsze i efektywniejsze są proste uderzenia z góry na dół niż skierowane pod jakimś kątem. Podporą do rąbanego drewno powinien być odpowiedniej wielkości pniak, mocny i stabilnie umiejscowiony.
Jaka łuparka do drewna
Łuparki do drewna pozwalają na szybkie porąbanie drewna, a co jest równie ważne w pracę tę nie musimy wkładać dużo wysiłku. Urządzenia te odznaczają się wysokim stopniem bezpieczeństwa. Na rynku dostępnym jest kilka rodzajów łuparek. Ich podział podyktowany jest rodzajem zasilania. Wyróżniamy więc:
· łuparki elektryczne – zasilane napięciem 230 V (do stosowania w gospodarstwie domowym) lub 400 V (wykorzystywane zazwyczaj przez profesjonalistów, np. w tartakach). Łuparki elektryczne są nieco słabsze od spalinowych, ale cichsze;
· łuparki spalinowe – charakteryzują się dużą mocą, są jednak dużo głośniejsze niż modele elektryczne, ale za to mniej podatne na uszkodzenia. Świetnie radzą sobie nawet z twardym drewnem;
· łuparki hydrauliczne – przeznaczone głównie dla profesjonalistów. Umożliwiają rozłupywanie drewna o dużych gabarytach. W porównaniu z łuparkami elektrycznymi i spalinowymi działanie urządzeń hydraulicznych jest dużo wolniejsze, za to odznaczają się bardzo dużą siłą, odpornością na uszkodzenia mechaniczne oraz wytrzymałością.
Ze względu na sposób łupania drewna urządzenia dzieli się na: wkręcające stożek w drewno, działające na klinie przy pomocy siłownika hydraulicznego lub mechanizmu korbowo-wodzikowego. Dostępne na rynku łuparki do drewna różnią się między sobą także sposobem ustanawia pniaka. I tak łuparki pionowe umożliwiają regulowanie wysokości roboczej, dzięki czemu możemy wykorzystać je do rozłupywania długich pniaków. Natomiast łuparki poziome są tańsze i łatwiejsze w obsłudze, ponieważ nie trzeba się schylać, aby podnieść rozłupane drewno – to powoduje, że cieszą się dużą popularnością.
Łuparki do drewna – na co zwrócić uwagę podczas zakupu
Podstawowym parametrem łuparek jest siła nacisku. Do domowego użytku dobrym rozwiązaniem będzie łuparka o sile nacisku 4-5 ton – sprawdzi się, gdy zużywamy rocznie od kilku do kilkunastu metrów sześciennych. Jeśli roczne zużycie drewna jest większe, to powinniśmy zainwestować w łuparkę o większej sile nacisku. Ważny jest również maksymalny wymiar łupanej kłody – opcja to przydaje się podczas rozłupywania większych kawałków drewna. Kupując łuparkę elektryczną, sprawdźmy długość przewodu zasilającego – za krótki utrudni pracę i potrzebny jest przedłużacz, natomiast za długi może się plątać. Praca z łuparką może trwać kilka godzin, dlatego także poziom akustyki urządzenia ma duże znaczenie. Dopuszczalny poziom hałasu nie może przekraczać 85 dB i wiele łuparek oscyluje w granicach tej normy. Oprócz pracy dochodzi również charakterystyczny trzask i huk drewna. Dlatego warto wybierać możliwie najcichsze modele, a dodatkowo podczas pracy używać ochronników słuchu.
Ponadto zwróćmy uwagę na gabaryty łuparki do drewna. Gdy będziemy przechowywali ją w pomieszczeniu gospodarczym, musimy mieć na urządzenie miejsce. Łuparkę do drewna możemy przechowywać również na zewnątrz. W tym przypadku należy ją odpowiednio zabezpieczyć przed szkodliwym działaniem czynników atmosferycznych.
Bezpieczne rąbanie drewna łuparką
Postępujemy podobnie jak w przypadku rąbania drewno siekierą – czyli zakładamy okulary ochronne, solidne buty (najlepiej ze stalowymi noskami) oraz mocne rękawice. Nie zapomnijmy także o ochronnikach słuchu. Pracę powinno wykonywać się pojedynczo, gdyż drewno może odskakiwać. Jeśli druga osoba pomaga przy przenoszeniu cięższych kawałków drewna, to podczas łupania powinna znajdować się w bezpiecznej odległości. Drewno najlepiej łupać od razu po ścince czy zakupie – gdy jest świeże, praca jest łatwiejsza i bardziej bezpieczna. Rębaki do drewna
Rębaki do drewna
Rębaki to urządzenia służące do rozdrabniania kawałków drewna – tną one drewno na tak zwane zrębki, czyli kawałki drewna o wielkości zależnej od ustawienia maszyny – mogą one mierzyć od kilku milimetrów do kilku centymetrów. W warunkach gospodarstwa domowego stosuje się te najmniejsze urządzenia, które można przestawiać z miejsca na miejsce ręcznie. Mają one jednak niewielką moc i sprawdzają się raczej jako sprzęt ogrodowy, który pozwala szybko pociąć niewielkie gałęzie na kawałki.