Jak dobrać i zamontować stalowe orynnowanie?

Rynny stanowią kompletny systemem odwadniania każdego dachu. A jego właściwy dobór pozwala na odprowadzanie wody z dachu mniejszą ilością rur spustowych, co wpływa znacząco na poprawę estetyki budynku.

GWARANCJA NIEZAWODNOŚCI

Wybierając system orynnowania pamiętajmy o parametrach technicznych czy rynny posiadają wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne, wysoką odporność na korozję i trwałość koloru. Dzięki temu będziemy mieli gwarancję ich niezawodności przez długie lata. Należy też zwrócić uwagę na możliwość łatwego montażu za pomocą złączek, a także na głębokość rynien. Głęboka rynna to gwarancja, że podczas ulewy nie dojdzie np. do zalania elewacji, a tym samym jej zniszczenia.

SYSTEMY RYNNOWE W WIELU ODSŁONACH

Systemy stalowe powlekane poliuretanem to propozycja nie tylko dla estetów, którym zależy na dopasowaniu koloru rynien do koloru pokrycia dachowego. To przede wszystkim rozwiązanie dla klientów, którym zależy na znacznie lepszej trwałości. Zastosowanie poliuretanowej powłoki np. o grubości 50 mikronów gwarantuje stabilność kolorów i wysoką odporność na działanie czynników atmosferycznych.
Rynny ocynk można potraktować jako ekonomiczną wersję rynien powlekanych. Produkt charakteryzujący się niższą ceną, przy zachowaniu głębokości, wysokiej jakości wykonania, kompatybilności elementów oraz prostym montażem. Rynny tytanium to produkt wykonany ze specjalnego stopu aluminium o przewidywanej trwałości ponad 100 lat. Cechuje go duża wytrzymałość i odporność na korozję i działanie soli. Dzięki powyższym właściwościom systemy te doskonale sprawdzą się w trudnych warunkach, jakimi są obszary nadmorskie, zalesione bądź o dużym zanieczyszczeniu. Niewielka waga znacznie ułatwia zaś transport i montaż.
Rynny tytan-cynk to efekt stopu cynku z dodatkiem tytanu, miedzi i aluminium. Dzięki uzyskanym w ten sposób parametrom trwałość tego materiału szacuje się na 80–120 lat. Ponadto pod wpływem czynników atmosferycznych na początkowo błyszczącej powierzchni tworzy się cienka, matowa warstwa tlenku zwana potocznie patyną. Jest to naturalna warstwa ochronna, która sprawia, że system ten nie wymaga żadnych dodatkowych zabiegów konserwacyjnych czy zabezpieczeń.
Rynny miedź są najbardziej ekskluzywnym produktem. Dedykowany jest wielbicielom tego surowca, który może służyć wielu pokoleniom nawet przez 300 lat. Miedź, co doskonale widać na zabytkowych budowlach, również pokrywa się patyną, lecz jest to patyna w wyjątkowym, zielonkawym kolorze. Przed zakupem tego materiału należy pamiętać jedynie, że surowca tego nie można łączyć z innymi metalami. Innymi słowy dach powinien być wykonany albo z miedzi, albo z dachówki ceramicznej.

DOBÓR ORYNNOWANIA

Rozmiar rynien należy dobierać pod kątem wielkości połaci dachu, z której należy odprowadzić wody opadowe. Na podstawie tabeli podanej przez producenta lub w instrukcji montażu można dość precyzyjnie określić, jaki system będzie odpowiedni do konkretnego dachu. Oczywiście rynna może odprowadzać wodę z więcej niż jednej połaci, jednak w takim przypadku należy powierzchnię połaci dodać do siebie. Jeżeli powierzchnia dachu wybiega poza dane podane w tabeli, należy zastosować więcej rur spustowych, kierując się zasadą, że jedna rura spustowa jest w stanie odprowadzić wodę z około 10 m.b. rynny.

MONTAŻ STALOWEGO SYSTEMU RYNNOWEGO

Jest zasadniczo rzeczą łatwą. Aby przebiegał sprawnie i bez problemów, należy zawsze stosować się do zaleceń producenta.
Prace przygotowawcze. Jako pierwszą montujemy do krokwi deskę czołową. Zaznaczamy na niej miejsca mocowania haków, biorąc pod uwagę, że rozstaw powinien mieścić się od 0,6 do 1 m. Uwzględnijmy spadek rynny, który powinien być nie mniejszy niż 2,5 mm na 1 m.b. rynny. W przypadku połaci dłuższych niż 10 m należy zastosować spadek dwukierunkowy.
Montaż haków. Spadek wyznacza się za pomocą rozciągniętego sznurka pomiędzy hakiem tuż przy sztucerze a hakiem skrajnym. Przyjmuje się spadek 2,5 mm na 1 m.b. rynny. Stosując haki długie, longer lub z blaszką, dogina się je do kąta dachu za pomocą giętarki lub specjalnego przyrządu do doginania haków.
Przygotowanie rynien. Rynny docinamy na pożądaną długość. Przed osadzeniem rynny w hakach należy zamontować denka na obu końcach rynny oraz wyciąć otwór na sztucer. Łatwiej te prace przeprowadzić przed zamontowaniem rynny w hakach. Do cięcia używamy nożyc ręcznych lub piłki do cięcia metalu.
Montaż sztucera. Po zamontowaniu haków zakładamy na nie rynny i określamy położenie rury spustowej. W rynnie nawiercamy otwór na sztucer, a następnie nożycami wycinamy materiał dookoła obrysu. Szczypcami ręcznymi wywijamy krawędź otworu na zewnątrz. Ostateczny kształt uzyskujemy za pomocą młotka. Krawędź na całym obwodzie powinna zostać wywinięta ku dołowi. Tak przygotowaną rynnę zapinamy na hakach rynnowych. Sztucer przednim zagięciem zaczepiamy o wywinięcie rynny (wulstę) i ustawiamy go dokładnie pod przygotowanym wcześniej otworem. Za pomocą szczypiec ręcznych zaginamy wąsy do dołu – powinny zostać podwinięte pod tylną krawędź rynny. Sztucer możemy montować też na rynnie nie założonej na hakach rynnowych – wybór należy do montażysty.

Łączenie rynien. W przypadku rynien tytan-cynk przygotowujemy odpowiednie odcinki rynny z uwzględnieniem 2–3-centymetrowego zakładu. Następnie składamy oba odcinki i lutujemy najpierw w trzech, czterech punktach celem ustalenia położenia, a następnie wykonujemy spoinę wewnątrz, jak i na zewnątrz rynny. Reszta rynien jest łączona za pomocą złączki. Taka złączka jest wyposażona w uszczelkę – połączenie nie wymaga klejenia ani dodatkowego uszczelnienia. Klamra zakładana jest na dwie rynny, pomiędzy którymi musimy zachować odstęp ok. 5 mm. Dylatacja pozwoli uniknąć wypaczania się rynien na skutek rozszerzalności termicznej materiału. Następnie należy zapiąć klamrę i zagiąć metalowy języczek, który uniemożliwia rozpięcie połączenia.
Narożniki. W przypadku konieczności odprowadzenia wody z kilku połaci stosuje się narożniki. Standardem jest tłoczony narożnik zewnętrzny i wewnętrzny o kącie 90o. Istnieje także możliwość wyprodukowania narożnika o dowolnym kącie, co pomaga przy nietypowych konstrukcjach. Połączenie narożnika z rynną jest takie samo jak przy łączeniu rynien na długości.
Montaż dylatacji w systemie tytan- -cynk. Najdłuższy jednorodny odcinek rynny (łączony na stałe) bez dylatacji to 15 m.b., a w przypadku występowania narożników czy zakończeń przy ścianie to max. 7,5 m.b. Po przekroczeniu podanych wartości konieczne jest zamontowanie pomiędzy łączonymi fragmentami rynny złączki kompensującej. Przygotowujemy odpowiednie odcinki rynny uwzględniając długość dylatacji oraz zakładów – 2 do 3 cm. Rynny montujemy na hakach, a pomiędzy nimi umieszczamy złączkę dylatacyjną i lutujemy poszczególne elementy.
Zakładanie rur i kolanek. Przyjmuje się, że rura spustowa powinna zostać zamontowana w odległości ok. 25 mm od ściany. Wyznaczamy położenie obejm rury spustowej. Mocujemy ją do ściany na kołki rozporowe. Tam, gdzie takie rozwiązanie nie jest możliwe stosujemy obejmę doczołową. Należy zwrócić uwagę na zachowanie pionu – rura spustowa powinna być ustawiona równolegle do ściany. Rozstaw pomiędzy obejmami nie może przekraczać 2 m, a na każdą rurę przypadają przynajmniej 2 obejmy.
Wylewka. Pierwszą obejmę rury spustowej mocujemy w odległości ok. 150 mm od krawędzi kolanka. Dociętą na odpowiednią długość rurę spustową montujemy w obejmie. Na tym etapie zakładamy elementy dodatkowe takie jak: łapacz deszczówki, trójniki lub wylewki. Odległość wylewki od ziemi nie może być mniejsza niż 200 mm.
Aby się ustrzec przykrych niespodzianek związanych z montażem rynien warto wybrać wysokiej jakości materiał pochodzący od sprawdzonego dostawcy oraz postarać się o solidnego wykonawcę. Pamiętajmy, że nazbyt niska cena to zazwyczaj zapowiedź problemów, które mogą się pojawić podczas montażu lub nadchodzących lat użytkowania.

NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANE BŁĘDY PODCZAS MONTAŻU SYSTEMÓW RYNNOWYCH  

# błędne wyliczenie efektywnej powierzchni dachu,
# zbyt duży rozstaw haków doczołowych lub nakrokwiowych (maksymalna odległość to 60 cm),
# nieodpowiednia odległość rynny względem połaci dachu. Rynna zamontowana zbyt wysoko powoduje duży napór wody, co może skutkować wychlapywaniem oraz zalaniem elewacji (w skrajnym przypadku zerwaniem/pęknięciem rynny). Z kolei zbyt niski montaż sprawia, iż strumień wody nie trafia do rynny i zalewa elewację,
# nieuwzględnienie ruchów termicznych podczas montażu rynien stalowych. Rynny stalowe pod wpływem temperatury rozszerzają się i kurczą. Należy pozostawić odpowiedni margines na taki proces.