Budowa domu wymaga zatrudnienia tzw. uczestników procesu budowlanego. Jednym z nich jest inspektor nadzoru inwestorskiego. I chociaż prawo budowlane zwalnia inwestorów budujących domy jednorodzinne z obowiązku jego zatrudnienia, to jednak warto to zrobić.
Inspektor nadzoru inwestorskiego (nie mylmy go z inspektorem nadzoru budowlanego, który jest urzędnikiem państwowym) ma przede wszystkim dbać o interesy inwestora budującego dom. Ma wiedzę i doświadczenie w realizacji projektów budowlanych, zna obowiązujące przepisy i ma wykształcenie techniczne. Musi być także wpisany na listę członków właściwej Izby Samorządy Zawodowego, co potwierdza w oświadczeniu o przejęciu obowiązków, składanym w zawiadomieniu o rozpoczęciu budowy. Inspektor nadzoru uczestniczy w odbiorach poszczególnych etapów budowy, może także kontrolować rozliczenie i finanse prac budowlanych. Jego zatrudnienie jest obowiązkowe podczas budowy m.in. domów wielorodzinnych, mostów czy dróg. Niekiedy banki udzielające kredytu bądź organ wydający pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego mogą jednak wymagać, aby nadzorował ją inspektor. Pamiętajmy, że Prawo budowlane zakazuje zatrudnienia jednej osoby na stanowisko kierownika budowy i inspektora nadzoru.
Obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego
Inspektor nadzoru inwestorskiego dba o interesy inwestora bezpośredniego. Do jego zadań należy przede wszystkim kontrolowania kierownika budowy i wykonawców, aby dom został wzniesiony zgodnie z zasadami sztuki budowlanej oraz w najlepszej jakości. Możemy indywidualnie umówić się co do zakresu działań naszego inspektora nadzoru. Na placu budowy powinien pojawiać się dość często. Do jego obowiązków należy sprawdzenie jakości wykonywanych prac budowlanych oraz stosowanych produktów oraz skontrolowanie przygotowania i odbiór prac ulegających zakryciu lub zanikających. Powinien także uczestniczyć w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń oraz przewodów kominowych. Przygotowuje i bierze udział również w czynnościach odbioru gotowego budynku oraz przekazaniu go do użytkowania.
Inspektor nadzoru inwestorskiego jest reprezentantem interesów inwestora na placu budowy
Prawa inwestora nadzoru
Inspektor nadzoru, ze względu na posiadane uprawnienia, ma większy zakres działań niż inwestor. Ma także większe możliwości manewru. Może bowiem za każdym razem potwierdzając to wpisem do dziennika budowy:
- wydawać kierownikowi budowy lub kierownikowi robót polecenia dotyczące usunięcia nieprawidłowości lub zagrożeń, wykonania prób lub badań, także wymagających odkrycia robót lub elementów zakrytych;
- żądać od kierownika budowy przedstawienia ekspertyz dotyczących prowadzonych robót budowlanych i certyfikatów dotyczących użytych materiałów budowlanych;
- żądać od kierownika budowy dokonania poprawek bądź ponownego wykonania prac wykonanych wadliwie;
- żądać wstrzymania dalszych robót budowlanych w przypadku, gdyby ich kontynuacja mogła wywołać zagrożenie bądź spowodować niedopuszczalną niezgodność z projektem lub pozwoleniem na budowę.
Wymienione obowiązki i prawa inspektora mają zapewnić nie tylko zabezpieczenie interesów inwestora, ale także chronić interes publiczny (w tym właścicieli sąsiednich nieruchomości).
Prawidłowe wykonanie przez inspektora powierzonych mu zadań jest bardzo ważne, ponieważ odbiór robót jest ostatnim momentem, w którym bez większych komplikacji (poniesienia dodatkowych kosztów, czy też prowadzenia negocjacji) można zażądać usunięcia stwierdzonych usterek. Warto więc przemyśleć zatrudnienie inspektora nadzoru – szczególnie, jeśli planujemy budowę nieco bardziej skomplikowanego domu.
Inspektor nadzoru – odpowiedzialność
Aby pociągnąć inwestora nadzoru do odpowiedzialności, należy udowodnić, że wykonał on swoje obowiązki w sposób nieprawidłowy lub nie wykonał ich wcale, w wyniku czego inwestor poniósł szkodę i że pomiędzy tymi zdarzeniami występuje związek przyczynowy. Od tej odpowiedzialności inspektor może się uwolnić, jeśli wykaże, że dochował należytej staranności w odbiorze prac, a wszelkie zdarzenia – jeśli miały miejsce – były niezależne od niego. Co istotne, odpowiedzialność inspektora obejmuje tylko ten okres, w którym pełnił on tę funkcję. Należy pamiętać, że inspektor nie jest odpowiedzialny za wykonanie prac zgodnie z oczekiwaniami właściciela, ale z prawem i sztuką budowlaną.
zdjęcia: AdobeStock
