Drewno wystawione na działanie słońca i wilgoci, traci swój efektowny wygląd i szybciej się starzeje. Aby temu zapobiec, należy je właściwie chronić i pielęgnować. Pomocne w tym będą odpowiednie impregnaty do drewna.
Impregnaty do drewna to substancje chemiczne, którymi nasącza się surowe konstrukcje i elementy drewniane. Zadaniem impregnatu jest ochrona drewna przed rozwojem grzybów, pleśni, sinic oraz owadów. Nadaje on również takie właściwości drewnu, jak ognioodporność oraz nienasiąkliwość.
Rodzaje impregnatów do drewna
W zależności od rodzaju rozpuszczalnika, impregnaty do ochrony drewna, dzielimy na wodorozcieńczalne, rozpuszczalnikowe oraz olejowe. Wybierając impregnaty do drewna, zwróćmy też uwagę na jego przeznaczenie – na rynku dostępne są preparaty specjalistyczne, które chronią drewno przed określonym zagrożeniem, np. przed ogniem lub mieszanki zintegrowane zabezpieczające przed mikroorganizmami. Preparaty zintegrowane zawierają mieszanki biocydów, które zabezpieczają drewno zarówno przed sinicą, pleśnią, grzybami, jak i owadami. Warto wiedzieć, że takie produkty jak np. lazury to najczęściej wyroby nawierzchniowe, które nie penetrują drewna i nie chronią przed czynnikami biologicznymi, ich głównym zadaniem jest ochrona przed warunkami atmosferycznymi.
Wodorozcieńczalne impregnaty do drewna
Służą przede wszystkim do zanurzeniowej impregnacji, podczas której substancje czynnegłęboko wnikają w drewno. To głęboko penetrujące substancje zapewniające pełną ochronę biologiczną drewna – przed grzybami pleśniowymi, sinizną, grzybami powodującymi głęboki rozkład drewna oraz owadami, technicznymi szkodnikami drewna. Są odporne na działanie warunków atmosferycznych oraz światło, dlatego można je stosować do drewna wystawionego na ich działanie. Takie działanie impregnatów sprawia, że wzmacniają one strukturę drewna i redukują jego chłonność. Powierzchnia pomalowana impregnatem nie łuszczy się pod wpływem działania nawet ekstremalnych warunków atmosferycznych. Często stosuje się je do zabezpieczania elementów konstrukcyjnych np. więźby dachowej, ale też elementów architektury ogrodowej. Preparaty są bezwonne lub prawie bezwonne i niepalne, a więc bezpieczne podczas nakładania. Niektóre impregnaty do drewna mają w swoim składzie barwnik, który ułatwia wykonawcy równomierną aplikację preparatu. Pomalowana powierzchnia zachowuje naturalny rysunek słojów drewna. Do niedawna stosowanie impregnatów wodorozcieńczalnych do wykańczania elementów narażonych na działanie czynników zewnętrznych, pociągało za sobą konieczność nałożenia warstwy finalnej, np. lazury lub lakieru. Brak powłoki wykończeniowej powodował bowiem wypłukiwanie środka czynnego przez deszcz lub śnieg. W tej chwili dostępne są impregnaty do drewna ochronno-dekoracyjne, które nie wymagają już stosowania dodatkowego wykończenia. Niektóre z nich zawierają Teflon® surface protector – substancję podwyższającą dodatkowo skuteczność ochrony drewna przed UV, wodą i wilgocią oraz zabezpieczające przed wypłukiwaniem substancji ochronnych. Nowoczesne impregnaty mogą też zawierać w swoim składzie wosk zwiększający odporność na wilgoć. Kolor finalny zależy od rodzaju drewna, sposobu jego wyszlifowania, suszenia, sposobu malowania. Warto wiedzieć, że próbki prezentowane w sklepie i na opakowaniach robiono na drewnie sosnowym. Jeśli kupujemy farby przez internet, pamiętajmy, że przedstawione kolory mogą się różnić od rzeczywistych w zależności od monitora, na którym są wyświetlane. Impregnaty do drewna mają zazwyczaj szeroki zakres stosowania – używa się ich zarówno do nowych, jak i renowacji starych, wcześniej malowanych powierzchni, nadają się też do stosowania na tynkach, konstrukcjach murowanych, betonie, zwietrzałym cemencie włóknistym, blachach cynkowych i innych podłożach.
Rozpuszczalnikowe impregnaty do drewna
Służą wyłącznie do zabezpieczenia elementów drewnianych na zewnątrz budynków, np. elementów architektury ogrodowej i płotów. Chociaż wnikają one w drewno równie głęboko jak impregnaty wodorozcieńczalne, są jednak łatwopalne podczas aplikacji i wysychania. Zwiększone zabezpieczenie drewna osiąga się dzięki zawartości wosku, który tworzy gładką i miłą w dotyku powierzchnię. Typowy jest dla nich także drażniący zapach. Są to zarówno preparaty zabezpieczające drewno, jak i służące do zwalczania zainfekowanego insektami czy grzybami drewna. Najbardziej popularne rozpuszczalnikowe impregnaty do drewna to preparaty barwiące. Oprócz ochrony drewna, barwią je najczęściej na jeden z drewnopodobnych kolorów, ale z widocznym rysunkiem drewna. Dzięki specjalistycznym pigmentom podkreślają kolor drewna, wydobywają jego głębię oraz zachowują jego trwałość. Staranną ochronę drewna zapewni nam nałożenie dwukrotnej warstwy impregnatu, a następnie lakierobejcy lub lakieru bezbarwnego.
Olejowe impregnaty do drewna
Są polecane do zabezpieczania elementów drewnianych na zewnątrz budynków, np. tarasów, balustrad czy elementów architektury ogrodowej. To produkty powstałe na bazie dyspersji rozpuszczalnikowej żywicy alkidowej, dzięki czemu pozostawiają grubą, matową powłokę, która impregnuje, lakuje i stabilizuje drewno zapobiegając pęknięciom. Dużą trwałość zapewniają olejowe impregnaty do drewna wyprodukowane na bazie oleju tungowego – najbardziej trwałego oleju drzewnego otrzymywanego z nasion drzewa tungowego. Długi czas odparowywania sprawia, że skutecznie zabezpieczają drewno, także przed drobnymi uszkodzeniami mechanicznymi. Olejowe impregnaty do drewna również efektownie podkreślają jego rysunek. Dlatego chętnie wykorzystuje się je do ochrony drewna egzotycznego. Im mniejsza zawartość rozcieńczalnika w impregnacie, tym ma on lepsze ma on właściwości. Jedna warstwa impregnatu olejowego z zawartością rozpuszczalnika ok. 10% odpowiada 3 warstwom impregnatu o zawartości rozpuszczalnika 40-50%. Do powierzchni bezpośrednio stykających się z wodą można zastosować olej saturacyjny wywodzący się z techniki marynistycznej. Przeznaczony jest do zabezpieczania i stabilizowania twardych i bardzo twardych gatunków drewna egzotycznego oraz rodzimego (teak, mahoń, iroko, ipe, bangkirai, jatoba, dąb, orzech, wenge itp.) Całkowicie transparentny, pozostawia matowe wykończenie drewna. Zapobiega wnikaniu wilgoci, może być używany jako olej saturacyjny zarówno powyżej, jak i poniżej linii wody. Bardzo łatwy w renowacji ze względu na właściwości rozpuszczające poprzednie warstwy oleju.
Proces powtarzalny?
Pamiętajmy, że zaimpregnowane drewno na zewnątrz budynku jest chronione tylko przez czas określony przez producenta preparatu. W zależności od warunków eksploatacji to najczęściej 5-6 lat. Po tym czasie impregnację należy powtórzyć. Tylko elementy drewna zaimpregnowane fabrycznie zapewniają trwałość przez cały okres eksploatacji.
zdjęcia: materiały prasowe
