Elewacje wykończone tynkiem i farbą są podatne na zabrudzenia oraz działanie wilgoci. Najlepsze możliwości ochrony farb przed tymi czynnikami zapewniają farby elewacyjne z nanocząsteczkami.
Do największych wyzwań, jakim powinny sprostać farby do fasad, należą odporność na zabrudzenia i starzenie się elewacji w wyniku działania wilgoci i powstających pod jej wpływem czynników biologicznych takich jak grzyby i pleśnie. Jednak postęp w technologii chemii budowlanej pozwala na osiąganie coraz lepszych parametrów ochronnych farb. Do ich produkcji wykorzystuje się m.in. osiągnięcia nanotechnologii, czyli dziedziny wiedzy zajmującej się badaniem struktur materiałów na poziomie atomowym. Technologia ta wkracza szeroko w proces produkcji materiałów budowlanych. Systemy do wykańczania elewacji, a w nich farby elewacyjne nanotechnologiczne, są jednym z przykładów jej zastosowania.
Farby do fasad z nanocząsteczkami – zalety
Jak działa nanotechnologia w przypadku farb elewacyjnych? W procesie produkcji farb elewacyjnych specjalnie kształtuje się ich strukturę na poziomie nanocząsteczek tak, żeby po użyciu farby można było uzyskać powierzchnię odporną na wchłanianie brudu, zachowującą pierwotną strukturę oraz nasycenie koloru na wiele lat. Nanotechnologia pozwala także wyeliminować ryzyko powstawania na tynkowanej i malowanej elewacji szkodliwych mikroorganizmów oraz zwiększa jej parametry termoizolacyjne. Właściwości, które uzyskuje farba dzięki tej technologi, zależą od rodzaju zastosowanych nanocząsteczek. Nanocząsteczki srebra użyte w farbach do fasad mają właściwości bakteriobójcze, nanocząsteczki miedzi zaś skutecznie eliminują grzyby. Dzięki nanoporom z powietrzem uzyskujemy bardzo dobre właściwości termoizolacyjne. Połączenie nanocząsteczek miedzi z cząsteczkami powietrza pozwala uzyskać warstwę tlenków, która dzięki bardzo niskiej absorpcji wody jest odporna na wilgoć i brud. Powłoka ta dzięki swojemu niewielkiemu napięciu powierzchniowemu i przy wsparciu sił natury pozwala na samooczyszczanie się – to właśnie ten proces decyduje o tym, że farba ma właściwości hydrofobowe odpowiadające za tzw. efekt samoczyszczenia, Wszystkie te procesy sprawiają, że farby, w których zastosowano nanocząsteczki są trwalsze niż inne, utrzymują długo swoją barwę oraz zabezpieczają fasadę budynku przed kurzem, mikroorganizmami (glonami, algami czy grzybami pleśniowym) oraz promieniami UV. Farby nanotechnologiczne powstają zwykle na bazie komponentów silikatowych, co sprawia, że są wysoko paroprzepuszczalne i mogą być dzięki temu stosowane na starych oraz nowych podłożach mineralnych, tynkach i zaprawach szpachlowych oraz betonie. Bardzo dobrze sprawdzają się też w systemach ociepleń.
Farby z nanocząsteczkami silikonowymi
Nanosilikonowe farby do fasad to nowość na rynku farb elewacyjnych. Spoiwo farby opiera się na dyspersji hybrydowej (organiczno-mineralnej), która wykorzystuje komponenty akrylowe z wbudowanymi nanocząsteczkami silikonowymi. Dzięki zastosowaniu tej technologii farba ma doskonałe właściwości hydrofobowe – wysoki kąt zwilżania powoduje, że krople padającej na ścianę wody przybierają kształt niemal idealnej kuli. Dzięki temu woda szybko spływa z powierzchni, zabierając ze sobą zabrudzenia, a sama ściana szybko wysycha. Tym samym eliminowana jest możliwość wzrostu mikroorganizmów takich jak: algi, grzyby czy pleśnie. Elewacja oczyszcza się samoistnie podczas opadów. Można również zmyć z niej zabrudzenia, spryskując jej powierzchnię wodą z węża lub myjki wysokociśnieniowej. Pomalowana powierzchnia tworzy szczelną, a jednocześnie paroprzepuszczalną warstwę, dzięki czemu pomalowana ściana może „oddychać”.
Są też farby nanosilikonowe, w których zastosowano inne mechanizmy. Powłoka farby może zawierać wolno uwalniające się środki grzybobójcze zamknięte w nanokapsułach. Inny mechanizm to zawarte w farbie mikrosfery szklane ograniczające kondensację wilgoci w powietrzu – głównej przyczyny rozwoju pleśni i glonów. Mikrosfery szklane z próżnią wpływają na regulację poziomu wilgoci i zachowują przepływ pary wodnej. Dzięki mikrosferom farba nabiera również właściwości termoizolacyjnych – w lecie chroni przed przegrzewaniem się ściany, co znacznie zmniejsza koszty klimatyzacji lub w przypadku jej braku sprawia, że odczuwalna temperatura wewnątrz jest niższa. W zimie powoduje, że ściana wolniej się wychładza. Jest znakomitym uzupełnieniem tradycyjnej izolacji.
Gdzie stosuje się farby nanosilikonowe
Farba nanosilikonowa może być użyta w różnych systemach ociepleń na bazie styropianu oraz wełny mineralnej. We współczesnym budownictwie stosuje się obecnie najczęściej tynki cienkowarstwowe. To właśnie na takich elewacjach ten produkt sprawdzi się najlepiej. Farbę można stosować zarówno na nowych, jak i poddawanych renowacji tynkach mineralnych czy akrylowych. W przypadku odnawiania starych powierzchni, trzeba jednak pamiętać o ich wcześniejszym umyciu i zdezynfekowaniu. Użycie farby nanosilikonowej pozwala na stosunkowo łatwą zmianę koloru elewacji przy równoczesnym poprawieniu jej parametrów w zakresie odporności biologicznej oraz „samooczyszczenia”.
Zdjęcia: K. Jankowska, Fotolia.com