Oglądając domy jednorodzinne, przyzwyczailiśmy się do skromnych elewacji bocznych. Zazwyczaj elewacje boczne były słabo powiązane z otoczeniem i otwierały dom na nie w niewielkim stopniu. Jednak warto dostrzec, że kryją w sobie ogromny potencjał i możliwości zastosowania na nich wielu rozwiązań atrakcyjnych zarówno funkcjonalnie, jak i estetycznie.
Zmiana spojrzenia na elewacje boczne dokonała się wraz z otwarciem na bogactwo form architektonicznych. Po latach dominacji domów bardzo ubogich stylowo nastąpiła eksplozja budownictwa oryginalnego. Inwencję architektów wymusza często także konieczność – na terenach atrakcyjnych dla budownictwa jednorodzinnego dostępnych jest coraz mniej działek o wymiarach, kształcie czy układzie względem stron świata, które nie wymagałyby twórczego projektu. To właśnie te cechy parcel budowlanych potrafią często sprzyjać projektom ukazującym możliwości funkcjonalne elewacji bocznych domu jednorodzinnego. Sprawiają również, że muszą przejmować zadania przynależne ścianom frontowym, a także ogrodowym. Wejście do domu z boku czy też zaprojektowany taras z boku weszły na trwałe do kanonu projektowania domów jednorodzinnych. Takim rozwiązaniom sprzyjają także nowoczesne materiały, które umożliwiają estetyczne i trwałe wykończenie elewacji bocznych.
Elewacje boczne w roli strefy wejścia
Wąskie działki wymagają niekiedy posadowienia budynku szczytem do ulicy. Najczęściej są to domy dwukondygnacyjne z poddaszem z wysoką ścianką kolankową gwarantującą komfortowe wykorzystanie przestrzeni lub piętrowe z pełnowartościową drugą kondygnacją. W tego typu budynkach standardem jest wejście do domu z boku. Ulokowana tam strefa wejściowa jest także typowa dla domów inspirowanych tradycją modernistyczną. Zazwyczaj boczna elewacja frontowa ma kompozycję asymetryczną. Umieszczane na niej drzwi zewnętrzne są najczęściej dyskretne – jedno- lub półtoraskrzydłowe, rzadziej dwuskrzydłowe. Są też skromne i mają minimalistyczną, prostą formę. Można je wyróżnić opaską wokół drzwi oraz oświetleniem sztucznym. Szczególny charakter strefy wejścia warto także zaznaczyć szerokim podestem. W tego typu domach strefa wejścia często mieści się w podcieniu, co podnosi jej funkcjonalność – przede wszystkim chroni przed deszczem, śniegiem i wiatrem. Gdy miejsce na to pozwala wejście umieszcza się niekiedy w niewielkiej bryle dobudowanej do ściany bocznej. Może się tam zmieścić nie tylko wiatrołap, ale też podnosząca funkcjonalność domu szatnia. Jeśli dobudowany element jest większy warto pomyśleć o umieszczeniu nad strefą wejścia tarasu. Takie rozwiązanie docenimy na wąskiej działce, bo zyskamy wówczas dodatkową strefę pośrednią otwierającą dom na otoczenie.
Elewacje boczne – otwarte na ogród
Przy korzystnym ustawieniu względem stron świata – na przykład gdy elewacja boczna ma wystawę południową lub zachodnią lub wtedy, gdy kształt działki oraz jej usytuowanie to wymuszają, ściana boczna domu może też przejąć funkcje elewacji ogrodowej z usytuowanym tam dużym tarasem. Do nowoczesnych form projektowania tarasów na elewacjach bocznych należy ich umieszczanie pod wysuniętym okapem ściany szczytowej. W tego typu projektach sprawdzą się również budujące poczucie intymności ściany parawanowe. Często otwarta na ogród elewacja boczna jest przedłużeniem otwartej elewacji ogrodowej. Doskonale służą temu narożne drzwi balkonowe unoszono-przesuwne. Jednak najczęściej otwarcie domu z boku tworzy dodatkowe miejsce wypoczynku. Na elewacji bocznej umieszcza się pomocnicze, niewielkie tarasy, które łączą z ogrodem zazwyczaj sypialnie, kuchnię, a niekiedy nawet łazienkę. Wygospodarowaną w ten sposób strefę pośrednią warto wyróżnić materiałem elewacyjnym. Najlepiej użyć elementów bliskich naturze takich jak drewniana oblicówka, klinkier lub płyty kamienne.
Elewacje boczne – taras na drugiej kondygnacji
W domach jednorodzinnych ulokowanych na wąskich lub małych działkach ogród jest często niewielki. Brakuje tam także miejsca na taras. Często pozyskuje się je za sprawą drugiej kondygnacji budynku. Taras na drugiej kondygnacji to rozwiązanie, na które warto się zdecydować, jeśli ściana parteru znajduje się w odległości mniejszej niż 3 m od granicy posesji sąsiada. Wówczas w strefie parteru można dobudować garaż ze ślepą ścianą od strony sąsiada, a nad nim umieścić rozległy taras. Dobrym rozwiązaniem jest również cofnięcie drugiej kondygnacji o przepisowe 3 m i doświetlenie jej pełnowartościowymi oknami, a także zaplanowanie wówczas nad parterem tarasów.
zdjęcia: materiały prasowe
