Domowe akwarium

Zadbane akwarium jest „żywą” ozdobą mieszkania. Jednak, aby się atrakcyjnie prezentowało, musimy zadbać o kilka szczegółów – rośliny, wodę i oczywiście rybki. Należy także wybrać zbiornik oraz zaplanować miejsce jego  usytuowania. Wszystkie elementy mają duży wpływ na równowagę biologiczną w tym małym akwenie.     

WYBÓR AKWARIUM

Do dyspozycji mamy akwaria proste i profilowane – to, na jakie się zdecydujemy, zależy od naszych upodobań. Jednak lepiej nie wybierać do niedawna bardzo popularnych kul, gdyż po pierwsze są nieporęczne, a po drugie, źle wpływają na ryby. Natomiast wielkość zbiornika uzależniona jest od warunków, jakimi dysponujemy. Pamiętajmy, że większe akwarium łatwiej jest utrzymać w czystości. Co również ważne, rybki będą czuły się w nim lepiej. I chociaż duże kolorowe zbiorniki, w których flora i fauna jest niezwykle bogata prezentują się atrakcyjnie, to początkujący akwaryści powinni wybrać akwarium o pojemności około 25 litrów – nie będziemy mieli dużo pracy. Profesjonalny hobbysta zajmujący się akwarystyką na pewno odradziłby zakup tak małego zbiornika, twierdząc, że jest to męczarnia dla rybek, jednak kierujmy się zasadą: na jedną rybkę powinno przypadać 5 litrów wody. Wynika z tego, że w 25-litrowym akwarium możemy hodować 5-6 ryb – przy tej ilości nie wydamy zbyt dużo pieniędzy na sprzęt. Gdy nabierzemy wprawy w  pielęgnacji rybek, możemy stopniowo zwiększać jego objętość lub zmieniać jego typ.

STABILNIE POSTAWIONE

Wybierając miejsce na akwarium, pamiętajmy, że ma być ono ozdobą pomieszczenia. Musimy także zapewnić do niego łatwy dostęp, by bez problemów karmić i pielęgnować rybki. Podłoże, na którym umieścimy zbiornik, powinno być stabilne, tak duże, aby cała dolna tafla szkła była podparta. Odsuńmy akwarium również od okna, gdyż słońce przyspiesza wzrost glonów, a ponadto będzie dodatkowo nagrzewać wodę. Z tych samych powodów nie umieszczajmy go blisko grzejnika. Optymalnym miejscem będzie ciemny kąt pokoju, gdzie dociera niewielka ilość promieni słonecznych. Nie martwmy się dostępem do światła (ważnego dla prawidłowego rozwoju ryb i roślin) – zapewni je pokrywa z oświetleniem.

NIEZBĘDNE ZAKUPY

Kupując akwarium i  osprzęt, możemy albo kupić każdą część osobno, albo cały zestaw. Cena będzie zbliżona. Jednak gdy nie jesteśmy pewni, jakich firm urządzenia wybrać to „zaufajmy” zestawom. Zresztą z czasem możemy poszczególne podzespoły wymienić lub ulepszyć. A jakie elementy są potrzebne do uruchomienia pierwszego akwarium? Oczywiście zbiornik (np. 25-litrowy), filtr, grzałka, pokrywa z  oświetleniem, termometr, siatka do odławiania ryb, czyścik do szyb, odmulacz dna, tło do akwarium oraz podłoże (żwirek).

Przygotujmy się na wydatek rzędu 200-300 zł. Uwaga! Nie kupujmy razem z akwarium rybek. Pierwsze ryby można wpuścić do zbiornika dopiero po 7-10 dniach – przez pierwsze dni warunki panujące w zbiorniku są dla nich niekorzystne.

Rybki, mimo iż nie stanowią „części” akwarium, są jego najważniejszym elementem. To pod nie urządzamy akwarium, dlatego postarajmy się, by spełniało ono wszystkie ich potrzeby. Niektóre gatunki (np. Etiopka zielona) żyją stadnie, dlatego zatroszczmy się o zakup przynajmniej 4-5 sztuk. Upewnijmy się również, że zapewniamy im odpowiednią dla ich gatunku i rozmiarów ilość wody (nie powinno jej być mniej niż 1 l na 1 cm ciała ryby). Karmienie należy dostosować do potrzeb żywieniowych naszych rybek. Podając go, nie przesadźmy z ilością. Jeśli wsypiemy zbyt dużo, część nie zostanie zjedzona i, rozkładając się, zanieczyści wodę. Optymalnym rozwiązaniem jest podzielenie dziennej dawki pożywienia na 2-3 porcje. Bardzo ważna jest regularna kontrola. Minimum jeden raz w ciągu dnia sprawdzajmy, czy nasi wodni pupile są żwawi i nie wykazują oznak choroby.

ODPOWIEDNIO URZĄDZONE

Urządzajmy akwarium starannie, gdyż wszystkie elementy mają duży wpływ na jego funkcjonowanie. W  zbiorniku powinny znaleźć się tylko rzeczy kupione w sklepie zoologicznym. Nie wkładajmy zamiast żwirku do niego ładnych kamieni polnych, gdyż np. metale w nich zawarte mogą powodować szybki rozwój glonów. Natomiast kamienie wapienne są szkodliwe dla ryb. Gdy mamy zrobione już niezbędne zakupy, możemy przystąpić do uruchomienia akwarium. Zaczynamy od dokładnego umycia zbiornika oraz  osprzętu – wystarczy woda i gąbka, nie używajmy żadnych środków chemicznych. Także żwirek powinniśmy kilkakrotnie przepłukać pod bieżącą wodą. Aby usunąć ewentualne małe ślimaki (które jak się rozwiną, są nie do opanowania), wyparzamy żwirek jeszcze gorącą wodą. Tak przygotowany wsypujemy na dno akwarium (warstwa ok. 3-4 cm) i lekko ubijamy ręką. Następnie wlewamy wodę – może być z kranu. Zbiornik napełniamy tak, abyśmy mogli swobodnie włożyć rękę i posadzić rośliny oraz zamontować osprzęt. Woda prawdopodobnie zmętnieje, jest to spowodowane tym, że żwirku nie da się oczyścić w 100%. Nie martwmy się, po włączeniu filtra po kilkunastu minutach znowu będzie czysta. Następnie montujemy grzałkę, filtr i  termometr (oczywiście urządzenia nie mogą być podłączone do prądu), dolewamy wodę, aby grzałka oraz filtr były zanurzone i uruchamiamy osprzęt. Do kolejnych prac przystępujemy po 2-3 dniach – woda przez ten czas oczyści się i nabierze odpowiedniego pH. Zaczynamy od sadzenia roślin. Przed umieszczeniem ich w akwarium obrywamy obumarłe liście. Sadząc rośliny, zwróćmy uwagę, aby korzenie nie były podwinięte lub mocno rozłożone na boki. Możemy także uzupełnić wodę do takiego poziomu, by między jej powierzchnią a brzegiem zbiornika pozostał ok. 1 cm. Następnie montujemy świetlówki oraz zakładamy pokrywę. Ponownie pozostawiamy akwarium na kilka dni. W końcu przyszedł czas na wpuszczenie rybek. Kierujmy się zasadą: nie przekładajmy ich z woreczka czy słoika bezpośrednio do akwarium, ponieważ mogą dostać szoku termicznego. Najlepszą metodą jest zaczepienie woreczka o brzeg akwarium, by stopniowo wyrównywać temperaturę.

W DOBRYM STANIE

Akwarium nie może pozostać bez opieki. Minimum raz na 3 miesiące opłukujemy filtr. Aby nie zniszczyć pożytecznych bakterii, wykorzystujemy do tego celu wodę ze zbiornika. Roślinki akwariowe należy co pewien czas przycinać, a czasem nawet wyrzucać (aby zapobiec ich nadmiernemu rozrastaniu). W pierwszej kolejności usuwamy te części, które żółkną lub wyglądają na martwe i gnijące. Podobnie ma się sprawa z glonami. Te drobne, porastające szybę wymagają regularnego usuwania, ponieważ rozwijają się bardzo szybko i psują wygląd naszego akwarium. Kamyczki na dnie należy zruszyć przynajmniej raz w tygodniu (w przypadku gdy nie korzystamy z odmulacza), a poza tym, raz na kilka tygodni przemyć czystą wodą.

Rybki muszą mieć spokój. Nie ustawiajmy akwarium w miejscu, gdzie ciągle ktoś przechodzi, otwiera drzwi albo nieustannie miga ekran telewizora.

WODA, CZYLI POWIETRZE DLA RYB

Dbając o  to, by ryby miały czystą i  natlenioną wodę, zapewniamy im zdrowie oraz lepsze samopoczucie. Przynajmniej raz w tygodniu należy wymienić część (ok. 1/3) wody, która znajduje się w  akwarium. W  utrzymaniu czystości i  odpowiedniej zawartości tlenu wydajnie pomaga instalacja odpowiedniego filtra. Temperaturę wody należy utrzymywać w granicach 20-25oC, zaś poziom pH powinien oscylować wokół 6,5-7,5. Do monitorowania odczynu służą specjalne testery, dostępne w sklepach zoologicznych oraz akwarystycznych. Pamiętajmy, że bez względu na jakość wyposażenia, nic nie zastąpi odpowiedzialności i sumiennej opieki.

W TROSCE O RYBKI I ROŚLINY

Przejrzysta i zdrowa woda

Kluczową rolą filtra do akwarium jest usuwanie zbędnych substancji oraz oczyszczanie wody, by jak najlepiej służyła żyjącym w niej organizmom. Dobry system filtracji sprawia, że woda jest przejrzysta. Bez filtrów przybierze ona z czasem brzydką barwę, stanie się nieprzejrzysta i będzie nieprzyjemnie pachnieć. Dobrym pomysłem jest zastosowanie filtra kaskadowego. Nie tylko będzie oczyszczał wodę, ale również ją napowietrzał. Dodatkową metodą napowietrzania może być filtr z deszczownicą. Jeśli w akwarium nadmiernie rozwijają się glony, można sięgnąć po filtr z lampą UV. Filtry mogą działać w oparciu o filtrację mechaniczną, biologiczną i chemiczną.

Dostęp do światła

Oświetlenie w akwarium ma niezwykle istotny wpływ na prawidłowy wzrost roślin oraz na zdrowie i kondycję ryb. Ma również niebagatelne znaczenie dla estetyki kompozycji wodnej. Umiejętnie podświetlone akwarium to niesamowita ozdoba wnętrza – żywy obraz, który fascynuje kolorami i ruchem. Jako oświetlenie dzienne wiele osób wybiera jasne światło o neutralnej lub niskiej temperaturze barwowej i mocy dopasowanej do pojemności naczynia. Pamiętajmy, że oświetlenie nocne powinno być słabsze. Dobrym pomysłem jest jego montaż tak, by oświetlało sam front akwarium, wówczas w głębi zbiornika będzie ciemno i ryby będą mogły w spokoju odpoczywać.

Optymalna temperatura

Temperatura wody w akwarium musi być dostosowana do gatunków ryb i roślin w nim żyjących. Nieodpowiednia przyczynia się do występowania rozmaitych chorób i infekcji wśród rybek. Ponadto gwałtowne wahania temperatury mogą być dla nich zabójcze. Właściwą temperaturę zapewnimy dzięki zastosowaniu grzałki. Nowoczesna grzałka wyposażona jest w termostat, dzięki czemu temperatura wody będzie utrzymywana na względnie stałym poziomie. Termostat ma za zadanie kontrolować zaprogramowaną temperaturę i w razie potrzeby włączyć lub wyłączyć grzałkę. Grzałka do akwarium musi być dostosowana do pojemności zbiornika. Należy kierować się zasadą, że im większy zbiornik tym większa jej moc.

Odmulanie akwarium

Na dnie akwarium zbierają się resztki pokarmu i odchody ryb, które należy usuwać – najlepiej odmulaczem. Wysysa on lekkie zabrudzenia, pozostawiając ciężkie kamyki i żwirek. Odmulacz grawitacyjny przeznaczony jest dla bardziej zaawansowanych akwarystów, gdyż jednocześnie oczyszcza dno i odpompowuje wodę. Natomiast model przelewowy zasysa wodę do wbudowanego filtra, który zatrzymuje brud. Napędzany jest pompką napowietrzającą lub bateriami.

Bezpieczny połów ryb

Z czasem zachodzi konieczność wysprzątania akwarium i wymiany wody. Musimy wtedy wyłowić rybki i przełożyć do tymczasowego zbiornika. W tym celu najlepiej posłużyć się siatką do łapania ryb. Jej wielkość powinna być dostosowana do wielkości łapanych okazów – ryba musi się zmieścić się cała w siatce, co zagwarantuje możliwość bezpiecznego jej złapania, wyciągnięcia z wody i wpuszczenia do innego zbiornika. Zbyt mała siatka stwarza niebezpieczeństwo przygniecenia ryby krawędzią siatki przy jej połowie. Przemieszczając rybę do nowego zbiornika, ryzykujemy, że wystająca z siatki ryba może wyskoczyć z niej, a upadek na twardą powierzchnię może być dla niej bardzo niebezpieczny.