Dom parterowy czy piętrowy? To pytanie może być zasadne, jeśli powierzchnia działki jest na tyle duża, by umożliwić zarówno postawienie budynku parterowego, jak i piętrowego lub z poddaszem użytkowym.
Rozważając wybór projektu domu parterowego lub dwukondygnacyjnego, czyli piętrowego lub częściej z poddaszem użytkowym, należy wziąć pod uwagę wiele czynników. Oba rozwiązania pociągają za sobą inną powierzchnię zabudowy budynku, skalę domu czy powiązanie go z otoczeniem. Decyzja o wyborze liczby kondygnacji może także wpływać na kształt bryły domu, co wiąże się choćby z kosztami budowy oraz doświetleniem wnętrz światłem naturalnym.
Domy piętrowe są rozwiązaniem dla dużej rodziny (fot. AdobeStock)
Dom parterowy czy piętrowy – bryła
Jeśli decydujemy się na niewielki dom (100-110 m2), bardziej funkcjonalny i tańszy będzie dom parterowy niż piętrowy. Sytuacja zmienia się, gdy chcemy mieć dom o większej powierzchni użytkowej. By spełniać nawet najbardziej wyszukane warunki funkcjonalne, domy dwukondygnacyjne mogą mieć znacznie bardzo zwartą bryłę – z powodzeniem wybudujemy dom na planie prostokąta lub kwadratu. Uproszczenie bryły domu parterowego jest często niemożliwe – tylko te najmniejsze można zazwyczaj wybudować na planie prostokąta lub kwadratu. Przeważnie konieczne jest rozczłonkowanie bryły domu, które jest niezbędne między innymi ze względu na dobre doświetlenie wnętrz światłem dziennym, układ funkcjonalny czy wymiary działki. Dlatego większe domy parterowe buduje się zazwyczaj na planie liter T, L, C lub U. Skomplikowana bryła domu wiąże się z większą liczbą ścian zewnętrznych, co pociąga za sobą znacznie większe koszty ogrzewania od ogrzania domu piętrowego o zwartej bryle. Rozczłonkowana bryła pociąga za sobą również bardziej skomplikowaną formę dachu.
Dom parterowy czy piętrowy – dach a ściany
Dom parterowy od dwukondygnacyjnego różnią także proporcje między ścianami elewacyjnymi a dachem – oczywiście jeśli zdecydujemy się na skośne połacie. Domy parterowe przekryte są dachami o znacznie mniejszym kącie nachylenia niż piętrowe czy z poddaszem użytkowym, co sprawia, że dach jest mniej widoczny niż ściany budynku. Dlatego w parterowych większą rolę w odbiorze budynku odgrywa wykończenie elewacji. Warto sięgnąć po trwałe materiały służące do wykończenia ścian. W domach dwukondygnacyjnych, zwłaszcza z poddaszem użytkowym, w których kąt nachylenia połaci jest zazwyczaj dość duży dach staje się równorzędnym elementem elewacji. Liczy się więc kształt dachu oraz jego pokrycie, które jest z daleka widoczne. Kłopotliwe może się też okazać przekrycie domu parterowego o skomplikowanym rzucie dachem spadzistym. Wiąże się ono z rozrzeźbionymi połaciami dachowymi, których konstrukcja, a także pokrycie może być kosztowne. Wówczas lepiej zdecydować się na dach płaski. W przypadku domu dwukondygnacyjnego o zwartej bryle wybór jest łatwiejszy.
Dom parterowy czy piętrowy – w pionie lub w poziomie
Domy z poddaszem użytkowym lub piętrowe różnią się również od parterowych w odbiorze wizualnym. Parterowe ze względu na ograniczoną wysokość mają układ horyzontalny, zaś dwukondygnacyjne wertykalny. W domach parterowych dom ciąży ku ziemi, w sposób naturalny otwiera się też on na otoczenie, co skłania do rozbudowania stref pośrednich. Warto wówczas zdecydować się na kilka tarasów i połączyć z otoczeniem także kuchnię. Spionizowany dom dwukondygnacyjny „unosi” się ku górze. By otworzyć go na otoczenie, często wykorzystuje się także drugą kondygnację, projektując tam balkony i tarasy, co także wiąże się z wyższymi kosztami jakie należy ponieść budując balkony lub tarasy na drugiej kondygnacji.
Mniejsze, tańsze w budowie domy parterowe od dawna cieszą się nieprzemijającym powodzeniem (fot. pixabay.com)
Parterowy czy piętrowy – konsekwencje we wnętrzach
Obecność drugiej kondygnacji ułatwia funkcjonalne rozmieszczenie wszystkich wnętrz. Często na parterze sytuuje się strefę dzienną, zaś na piętrze nocną. Można też z łatwością wydzielić w tego typu domu dwa niezależne mieszkania – na parterze i na drugiej kondygnacji. Dom parterowy trudniej podzielić na strefy nocną i dzienną – podział wymaga rozbudowanej strefy komunikacyjnej. Jego zaletą jest brak schodów, co może mieć znaczenie w rodzinach z małymi dziećmi, dla osób starszych lub niepełnosprawnych. Wnętrze domu parterowego także bardziej sprzyja integracji rodziny – nawet przy rozbiciu domu na część dzienną i nocną wszyscy są bliżej siebie. W tego typu domach także cała przestrzeń jest pełnowartościowa i bardziej przyjazna aranżacji – nie ma w niej skosów jak w przypadku domów z poddaszem użytkowym.
Parterowy czy piętrowy – okna
Liczba kondygnacji w naszym domu ma również wpływ na jego doświetlenie światłem naturalnym oraz rodzajem zastosowanych przeszkleń. W domu parterowym zadaniem okien jest nie tylko wpuszczenie odpowiednio dużej ilości światła dziennego, to też sposób na powiązanie wnętrz z otoczeniem. Warto więc stosować duże przeszklenia. Jednak w tak otwartym domu możemy mieć zaburzone poczucie bezpieczeństwa – niektórym osobom trudno będzie zasnąć w sypialni z nisko usytuowanym oknem, nawet, gdy jest model z bezpieczną szybą antywłamaniową. Dom piętrowy czy z poddaszem użytkowym można wyposażyć w okna otwierające wnętrza na dalekie perspektywy, a w przypadku budynku z poddaszem również na niebo. Nowoczesne okna dachowe dają także możliwość dobrego otwarcia na otoczenie.
zdjęcie otwierające: pixabay.com
