Wąski front domu nie musi być ograniczeniem w zaplanowaniu dobrego układu funkcjonalnego wnętrza. Pamiętajmy jednak, że projekt domu na wąską działkę powinien być jednak dobrany do warunków posesji oraz zmian nasłonecznienia. Nowoczesny dom, niezależnie od szerokości traktu, musi również spełniać współczesne standardy m.in. dotyczące energooszczędności.
Niemal każde większe biuro sprzedające projekty gotowe oferuje kilkaset propozycji domów na wąskie działki (nawet o szerokości nieprzekraczającej 14 m) – bez problemu więc znajdziemy projekt budynku dopasowany do naszych potrzeb. Ze względu na ograniczenia szerokości posesji w kolekcjach tych przeważają domy z poddaszem użytkowym, ale znajdą się tam także propozycje domów parterowych i piętrowych. Również układy funkcjonalne i style architektoniczne budynków są rozmaite – mogą być to domy podpiwniczone lub nie, z garażem jedno- i dwustanowiskowym, w stylu nowoczesnym, tradycyjnym i dworkowym. Wąska działka zmusza jednak do kompromisu między nietypowymi warunkami zabudowy a estetycznym i funkcjonalnym domem. Przy poszukiwaniu projektów na nietypowe, wąskie działki warta uwagi jest budowa domu w zabudowie bliźniaczej i szeregowej. Na niewielkiej powierzchni kilka rodzin znajdzie swoją zaciszną i zapewniającą maksimum prywatności przestrzeń do codziennego życia.
Dom na wąską działkę – warunki zabudowy
O decyzji dotyczącej zakupu wąskiej działki często decyduje atrakcyjność lokalizacji – tam gdzie ziemia jest droga i mało dostępna, inwestorzy decydują się na zakup niepełnowartościowego terenu, godząc się z ograniczeniami w realizacji inwestycji. Jednak co ciekawe, wąskie parcele dotyczą nie tylko dużych miast, również w małych miejscowościach i na wsiach wąskie parcele nie należą do rzadkości. Przed zakupem wąskiej działki koniecznie trzeba sprawdzić, jakie są możliwości jej zabudowy. Dowiemy się o tym z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a jeśli takiego planu nie ma, musimy wystąpić do urzędu gminy o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu. Pamiętajmy, że odległości od granic działki regulują przepisy prawne sformułowane w warunkach technicznych.
Wąska działka – odległości od granic posesji
W świetle nowych obowiązujących od 1 stycznia 2018 r. przepisów budynek nie może być usytuowany w odległości 1,5 m od granicy lub bezpośrednio przy tej granicy bez uzyskania wcześniejszej zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych. Jeśli uzyskamy zgodę na odstępstwo, a szerokość działki nie przekracza 16 m, możemy dom z jednej strony postawić od granicy działki 1,5 m, jednak elewacja ta nie może mieć otworów okiennych i drzwiowych (wymóg ten dotyczy także okien dachowych). Budynek z drugiej strony działki musi być oddalony od granicy działki o 4 m – elewacja może mieć wówczas okna. Natomiast jeśli działka jest równa lub jej szerokość przekracza 16 m, wówczas muszą być zachowane ustawowe odległości: 4 m od granicy działki (przy elewacjach z otworami okiennymi i drzwiowymi) i 3 m odległości od granicy (w przypadku elewacji bez otworów okiennych lub drzwiowych). W takim przypadku maksymalna szerokość elewacji frontowej wynosi 9 m (przy zachowaniu odległości 4 i 3 m) lub szerokość elewacji frontowej wynosi 10 m (przy zachowaniu odległości 3 i 3 m). Optymalne rozwiązanie dla działki równej 16 m to projekt domu o szerokości elewacji frontowej do 9 m. Jeśli sąsiednia działka nie jest działką budowlaną, nie mamy obowiązku zachowania ustawowych odległości. Jednak rozsądnie zrobimy, gdy zbudujemy nasz dom w odległości 1,5 m od granicy działki. W nowych warunkach technicznych zmieniły się też zasady wznoszenia bezpośrednio w granicy działki budowlanej budynku, który będzie przylegał swoją ścianą do ściany innego domu znajdującego się na działce sąsiedniej. Warunkiem lokalizacji takiego budynku jest zgodność wysokości tego budynku z planem miejscowym lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Ile kondygnacji na wąską działkę?
Na wąskiej działce najlepiej sprawdzi się dom z poddaszem użytkowym – nieduża powierzchnia zabudowy w stosunku do powierzchni użytkowej pozwoli na funkcjonalne zaplanowanie przestrzeni, przy jednoczesnym pozostawieniu miejsca na ogród. Oczywiście na wąskiej działce możemy zbudować dom parterowy, jednak projektów takich domów jest o wiele mniej niż piętrowych. Poza tym, taki dom ze względów użytkowych będzie musiał mieć formę wydłużonego prostokąta. Należy przy tym pamiętać, że aby budynek był wygodny i funkcjonalny, jego szerokość nie powinna być mniejsza niż 6 m.
Usytuowanie domu w zgodzie ze standardami energooszczędności
W przypadku wąskiej parceli ograniczającej możliwości umieszczenia okien w bocznych elewacjach, szczególnego znaczenia nabiera właściwe usytuowanie względem stron świata. Dom na wąską działkę powinien zostać usytuowany w zgodzie z kierunkami świata i różnicami w nasłonecznieniu. Salon, jadalnia i gabinet powinny mieć duże przeszklenia i być ulokowane od strony południowej. Natomiast północna elewacja powinna mieć jak mniej przeszkleń lub być ich całkowicie pozbawiona, zminimalizuje to straty ciepła. Od strony północnej dobrze jest umieścić kotłownię, łazienkę czy garderobę. Resztę pomieszczeń ustawiamy zgodnie z naszymi upodobaniami.
zdjęcia: K. Jankowska
