Wypełnienie dylatacji w ścianie lub w posadzce to jedno z działań zabezpieczających szczelinę technologiczną przed wpływami, które mogą ją uszkodzić albo wpływać niekorzystnie na budynek. Należą do nich wilgoć, promienie UV, ekstremalne temperatury, przedostawanie się do szpar owadów lub gryzoni. Czym najlepiej wypełnić szczelinę dylatacyjną?
Budynki poddawane są różnego rodzaju obciążeniom, które są przenoszone na poszczególne elementy całej konstrukcji. Warto wiedzieć, że każdy budynek porusza się pod wpływem wiejącego wiatru, na skutek obciążenia śniegiem, a także w wyniku działania jego własnego ciężaru. Obciążenia te mogą być minimalne, niedostrzegalne dla ludzkiego oka, ale powodują odkształcanie się konstrukcji, a w konsekwencji mogą prowadzić do przemieszczania się elementów budynku lub ich uszkodzenia. Dlatego w różnych miejscach budowanego obiektu wykonuje się dylatacje (inaczej przerwy dylatacyjne, szczeliny dylatacyjne), których zadaniem jest zapobieganie negatywnym skutkom obciążeń i umożliwienie swobodnego kurczenia i rozszerzania lub pęcznienia materiałów budowlanych. Dylatacje dzielą budynek na części, które są w stanie samodzielnie przenosić obciążenia, odkształcenia i przemieszczenia, bez ryzyka uszkodzenia danego elementu. Odkształcenia elementów mogą występować w różnych kierunkach, dlatego szczeliny dylatacyjne wykonuje się zarówno w pionie, jak i w poziomie. Dzięki szczelinom dylatacyjnym procesy zachodzące w jednym elemencie nie wpływają na pozostałe. Poprawiają więc „pracę” budynku.
Szczelina dylatacyjna – czym ją wypełnić
Dylatacje zazwyczaj projektowane są w miejscach o dużych rozpiętościach i wymiarach. Wykonuje się je w podłogach, ścianach, na tarasach i balkonach. Sposób ich wykonania zawsze powinien być dopasowany do materiałów oraz elementów budynku, które podlegają oddylatowaniu oraz do miejsca, w którym będzie ona wykonana. Dylatacja w praktyce jest celowo wykonaną szparą w jednym materiale np. w betonie, z którego wykonana jest np. ściana czy posadzka lub przerwą na styku łączenia różnych materiałów charakteryzujących się zróżnicowanymi właściwościami, takimi jak kurczliwość i rozszerzalność cieplna lub zmiany objętości wskutek zmiany wilgotności. Przykładem takiego miejsca jest m.in. połączenie posadzki pływającej wykonanej z paneli drewnianych z płytkami ceramicznymi. Dylatacja umożliwia wtedy swobodną „pracę” drewna i zapobiega uszkodzeniom posadzki powodowanym przez naprężenia materiału. Wykonanie samej szczeliny to jednak nie wszystko, pozostawiona w tej postaci dylatacja narażona jest na przenikanie wilgoci, kurzu, niekontrolowane gromadzenie się różnych zanieczyszczeń, penetrację owadów i insektów. Kolejnym etapem zabezpieczenia konstrukcji budynku jest zamknięcie dylatacji, polegające na wypełnieniu szczeliny dylatacyjnej odpowiednim materiałem. W roli wypełniacza dylatacji sprawdzają się te produkty, które są trwale elastyczne,gwarantują odpowiednią szczelność i bardzo dobrą odporność na wilgoć.
Czym wypełnić dylatację w ścianie zewnętrznej i wewnętrznej
Dylatacje wykonuje się w zewnętrznej ścianie murowanej, są to dylatacje pionowe i poziome. Szczelina dylatacyjna przechodzi przez całą grubość ściany. Bardzo często tą drogą dochodzi do utraty dużej ilości energii cieplnej z wnętrza obiektu. Dlatego dylatacje w ścianach zewnętrznych należy zamknąć i zabezpieczyć przed wnikaniem wody. W tym celu stosuje się specjalne profile dylatacyjne, które są elementem wpasowującym się w estetykę elewacji budynku. Izolacja szczelin dylatacyjnych może być wykonana poprzez wprowadzenie pod ciśnieniem poprzez niewielkie otwory materiału izolacyjnego. Materiał ten ulega ściśnięciu, całkowicie wypełniając pustą przestrzeń bez osiadania. Dobrym rozwiązaniem, coraz częściej wykorzystywanym w przypadku izolacji ścian szczelinowych, jest zamkniętokomórkowa piana poliuretanowa, która ma bardzo dobre właściwości termoizolacyjne, jest odporna na wilgoć i zapewnia bardzo dobrą szczelność. Oddylatowane muszą być również ściany działowe szczególnie te wznoszone na stropach, ale dylatacja powinna przebiegać również pod stropami. Szczeliny te powinno się wypełnić materiałem trwale elastycznym. Może to być np. sprężysta wełna mineralna lub elastyczna piana poliuretanowa.
Czym wypełnić dylatację w posadzce
Dylatacje wykonuje się zarówno w wylewce, jak i materiale posadzkowym. W przypadku wylewki wykonuje się dylatacje obwodowe (strefowe) i pośrednie (brzegowe). Są to dylatacje technologiczne wynikające z zachowania się podkładów podczas ich schnięcia i wiązania. Obwodowe to szczeliny między posadzką a ścianami lub słupami budynku. Aby je wykonać, przed ułożeniem wylewki po obwodzie pomieszczenia przykleja się pas specjalnej taśmy piankowej lub układa paski materiału termoizolacyjnego(styropianu, wełny mineralnej) o grubości co najmniej 1 cm. Dylatacje pośrednie wykonuje się, nacinając powierzchnię podkładu szlifierką kątową. Gdy wylewka jest betonowa powinny one dzielić pomieszczenia na pola o powierzchni do 30 m2, w przypadku wylewek cementowych pola powinny mieć maksymalnie 40 m2. Dylatacje posadzek wykonuje się przy różnego rodzaju wykończeniach podłóg, które mogą zmieniać swoje wymiary wskutek zmian wilgoci oraz temperatury użytkowanych pomieszczeń. Wykonuje się je również w miejscach połączenia różnych materiałów. Na ogół szczeliny dylatacyjne w posadzkach wypełnia się materiałami izolacyjnymi, na przykład wełną, styropianem, trwale elastyczną pianą poliuretanową bądź impregnowaną taśmą rozprężną. Do wypełnienia oraz maskowania szczelin dylatacyjnych używa się również żywic epoksydowych lub silikonów i akryli. Dostępne są też specjalne sznury dylatacyjne i listwy z maskownicami. Szeroki zakres stosowania mają elastyczne masy uszczelniające, które wyróżniają się bardzo dobrą ochroną szczeliny dylatacyjnej przed wilgocią oraz idealnie gładką fugą. Masę uszczelniającą można stosować m.in. na beton, wylewkę, tynk, drewno, stal, aluminium, płytki ceramiczne.
