Spoinowanie płyt gipsowo-kartonowych to sztuka, którą nie tak łatwo opanować. Pęknięcia między płytami g-k, będące następstwem źle wykonanego łączenia, powodują frustrację zarówno inwestora jak i wykonawcy. Niestety zjawisko to nie należy do rzadkości. Przeczytaj co zrobić, żeby połączenie płyt g-k było trwałe i nie pękało.
Dobrze przygotowana powierzchnia do spoinowania płyt g-k to podstawa
Sucha zabudowa to dobrze znane rozwiązanie, które jest wykorzystywane w prawie wszystkich pracach wykończeniowych i remontowych. Zabudowę płytami g-k wykorzystuje się do budowy elementów nienośnych budynku jak na przykład ścianki działowe czy obudowy szybów instalacyjnych lub sufitowych przestrzeni technicznych. Niewątpliwie błędy popełnione na etapie stawiania suchej zabudowy mają niebagatelny wpływ na końcową jakość połączeń spoinowanych płyt g-k. Należy więc zwrócić szczególną uwagę na właściwe wykonanie tego etapu prac. Ważne jest między innymi zachowanie odpowiednich odległości między łączonymi płytami g-k oraz właściwie przygotowanie krawędzi płyt kartonowo-gipsowych.
Standardowe płyty mają dłuższe krawędzie profilowane fabrycznie. Takie krawędzie nie wymagają gruntowania, ale gruntowanie zwiększa wytrzymałość spoiny i w miejscach bardziej narażonych na spękanie warto to zrobić. Szczeliny dla krawędzi profilowanych fabrycznie nie powinny być szersze niż 3-5 mm. Często jednak płyty przecina się wzdłuż lub wszerz i wtedy tradycyjny sposób łączenia płyt g-k nie zdaje egzaminu. Aby połączenie cięte było wytrzymałe i nie pękały, konieczne jest sfazowanie krawędzi płyt, czyli ścięcie ich pod kątem około 45°. W tym wypadku gruntowanie jest niezbędne. Dla krawędzi ręcznie fazowanych szczeliny nie powinny mieć więcej niż 1-2 mm szerokości.
Różnie przygotowane szczeliny po zaszpachlowaniu mają różną wytrzymałość na rozciąganie. Ilustracja poniżej przedstawia jak wytrzymałość ta zmienia się w zależności od zastosowanej technologii w przypadku łączenia płyt przy użyciu Supermocnej Masy Szpachlowej ŚMIG C-50. Warto nadmienić, że wytrzymałość połączeń wykonywanych tradycyjnie z gipsu szpachlowego i taśmy papierowej wynosi ok. 650 kg/m, a wytrzymałość typowej płyty osiąga przeciętnie 1050 kg/m.
Rys. 1. Wytrzymałości na rozciąganie zaszpachlowanej spoiny w zależności od metody spoinowania. Źródło: Archiwum MEGARON.
Jakiego produktu użyć do spoinowania?
Jakość i wytrzymałość spoiny zależy w dużej mierze od materiału jaki zostanie użyty do wykonania połączenia płyt gipsowo kartonowych. Do wyboru są dwie grupy produktów:
- gipsy szpachlowe, czyli produkty sprzedawane w formie sypkiej, w swoim składzie zawierające gips
- gotowe masy szpachlowe takie jak ŚMIG C-50, sprzedawane w formie gotowej do użycia masy w wiadrach, zawierające jako spoiwo dyspersje tworzyw sztucznych w miejsce gipsu
Jedno i drugie rozwiązanie ma swoje wady i zalety. Wynikają one bezpośrednio z różnic między spoiwem gipsowym a polimerowym wykorzystywanym w gotowych masach szpachlowych. Spoiwo gipsowe to spoiwo mineralne, które po zmieszaniu z wodą wiąże, czyli twardnieje w procesie chemicznym zazwyczaj w ciągu godziny od zmieszania z wodą. Proces ten następuje niezależnie od dostępu powietrza (np. w zamkniętym wiadrze lub pod wodą). Spoiwo polimerowe natomiast to zawiesina polimerów w wodzie, które wiążą podczas procesu wysychania. Bardzo istotny jest tu dostęp świeżego powietrza. Gotowa masa zwiąże poprawnie dopiero jak w całości wyschnie. Szybkość wysychania, a tym samym wiązania zależy tutaj przede wszystkim od intensywności przewietrzania.
Rys. 2. ŚMIG C-50 - nakładaj prosto z wiaderka a niewykorzystaną masę zamknij i wykorzystaj później. Źródło: Archiwum MEGARON.
W większości przypadków zdecydowanie warto wybrać gotową masę szpachlową. Spoina wykonana masą dyspersyjną jest dużo bardziej elastyczna i wytrzymała na rozciąganie. Stosowanie gotowych mas to także oszczędność czasu potrzebnego na przygotowanie zaprawy gipsowej. Inną niewątpliwą zaletą gotowych mas szpachlowych jest ich oszczędność. Niewykorzystaną masę można szczelnie zamknąć w wiadrze i wykorzystać później. W przypadku mas gotowych nadmiar zaprawy nie marnuje się, tak jak w przypadku produktów gipsowych. Gotowa masa szpachlowa nadaję się do dalszej pracy zaraz po wyschnięciu, zazwyczaj na następny dzień. Zaprawa gipsowa będzie miała przewagę wtedy, kiedy chcemy przystąpić do kolejnego etapu bardzo szybko, ponieważ gips zwiąże i stwardnieje w ciągu godziny.
Czym wykonać łączenie płyt g-k bez użycia taśmy?
Wyjątkowo mocną masą szpachlową do łączenia płyt jest ŚMIG C-50. ŚMIG C-50 jest zbrojony siecią polimerowych łańcuchów, dzięki czemu, w porównaniu do gipsu, ma dużo większą wytrzymałość na rozciąganie i jest znacznie bardziej elastyczny. W rezultacie spoiny wykonane masą C-50 są wyjątkowo trwałe i odporne na pękanie. Wytrzymałość masy C-50 pozwala ją sklasyfikować zgodnie z normą jako masa do łączenia płyt gipsowo kartonowych bez taśmy. Oznacza to, że masa wymagane wytrzymałości osiąga nawet bez użycia taśmy. Użycie taśmy papierowej, amerykańskiej lub siatki zbrojącej dodatkowo wzmacnia połączenie. Taśmę warto użyć w miejscach bardziej narażonych na spękania, jak np. sucha zabudowa przymocowana do drewnianej więźby dachowej. Nie należy natomiast z masą C-50 stosować taśmy flizelinowej. Zastosowanie taśmy z flizeliny powoduje zmniejszenie wytrzymałości spoiny o ok. 30%.
Masa szpachlowa ŚMIG C-50, podobnie jak gips szpachlowy, ma także inne zastosowania. Masę można z sukcesem wykorzystać do zatapiania narożników aluminiowych, uzupełniania ubytków w ścianach do 5 mm oraz do naprawy pęknięć. Fakt, że masa jest bardzo odporna na pęknięcia powoduje, że jest dosyć trudna do szlifowania, dlatego nie jest polecana do wykonywania gładzi. Na tym polu lepiej sprawdzi się gotowa gładź ŚMIG A-2.
Rys. 5. Uzupełnianie ubytków za pomocą masy szpachlowej ŚMIG C-50. Źródło: Archiwum MEGARON.
