Budowa fundamentów i piwnic z bloczków betonowych

Fundamenty to najmniej rzucająca się w oczy część budynku, ale jedna z najważniejszych. To od nich zależy bezpieczeństwo i trwałość całej konstrukcji. Źle wybudowane mogą stać się przyczyną licznych uszkodzeń, a nawet katastrofy budowlanej. Najpowszechniej stosowanym budulcem do wznoszenia fundamentów są bloczki betonowe, a praca z nimi jest prostsza w porównaniu do fundamentów monolitycznych, które wymagają pracochłonnego deskowania i czasu na związanie betonu.

FUNDAMENTY

Każdy dom, rozpoczyna się od budowy fundamentów. To niezwykle ważny element budowy, ponieważ stanowi podstawę całości domu. Dlatego ważne jest aby go prawidłowo zaprojektować i wykonać, ponieważ gwarantuje to trwałość budowanego domu, a w przyszłości pozwala uniknąć nieprzyjemnych i kosztownych niespodzianek w czasie użytkowania budynku, takich jak np. pękające ściany.
Większość dużych spękań ścian budynku jest spowodowana brakiem stabilności fundamentów lub gruntu. Aby ustalić sposób usadowienia fundamentów, należy najpierw zbadać rodzaj i nośność gruntu. Badania geotechniczne trzeba przeprowadzić już w trakcie opracowania projektu budowlanego. Właściwości gruntu mogą się znacznie różnić nawet na niewielkim obszarze i może się okazać, że inwestycja wymaga wykonania fundamentów w innej technologii niż dom sąsiada stojący kilkaset metrów dalej. W zależności od gruntu stosuje się różne rodzaje fundamentów, o różnej szerokości i wysokości, tak aby strefa przemarzania gruntu nie byłam większa niż fundamenty.
Zadaniem fundamentów jest przekazywanie na grunt ciężaru budynku i wszystkich obciążeń oddziaływujących na budynek np. obciążeniem ludźmi, wyposażeniem, wiatrem.

BLOCZKI BETONOWE FUNDAMENTOWE

Najczęściej bloczki wykonywane są z betonu, który jest bardzo trwałym, stabilnym i odpornym na korozję materiałem. Muszą być mocne, trwałe, a przede wszystkim wytrzymałe na ściskanie, ponieważ to na nich będzie spoczywał ciężar całej konstrukcji. Wytrzymałość na ściskanie jest głównym parametrem bloczków i jest najczęściej kontrolowany przez Zakładową Kontrolę Produkcji. Beton, z którego powstają, jest także odporny na czynniki atmosferyczne oraz na wpływ wody zalegającej w gruncie, która będzie zamarzała i rozmarzała. Bloczki betonowe są niepalne i posiadają klasę reakcji na ogień A1. Ich główną zaletą jest skrócenie czasu wykonania prac fundamentowych oraz zwiększony komfort pracy. 

Bloczki produkowane są najczęściej o wymiarach [szerokość x długość x wysokość]:
– 240 x 380 x 120 mm i wytrzymałości 15 MPa i masie 23 kg, o zużyciu 22 szt. / m2 – popularnie nazywane bloczkiem betonowym M6-12,
– 240 x 380 x 140 mm i wytrzymałości 15 MPa i masie 27 kg, o zużyciu 19 szt./m2 – popularnie nazywane bloczkiem betonowym M6-14,
– 240 x 380 x 240 mm o wytrzymałości 10 MPa, o masie około 28 kg i zużycie tego bloczka wynosi 11 lub 16 szt./m2 w zależności od ułożenia – popularnie nazywane bloczkiem betonowym pełnym 24–10 MPa.

Wytrzymałość bloczków dobiera się do obciążenia całości budynku. Rozmiar ułatwia i przyspiesza wykonanie fundamentów, ponieważ przy większym rozmiarze bloczka M6-14 jest mniej fug i zaprawy do położenia, ale bloczek jest cięższy (27 kg) przy przenoszeniu.

Bloczki fundamentowe zwane często betonowymi ze względu na ich skład (beton), służą do wznoszenia:
– ścian fundamentowych,
– ścian piwnic,
– ścian działowych,
– garaży,
– fundamentów pod komin,
– części przyziemnej ścian nośnych.

A także do budowy:
– ogrodzeń i podmurówek pod ogrodzenie,
– słupów,
– architektury ogrodowej.

Nieliczni producenci posiadają w swojej ofercie bloczki fundamentowe z keramzytobetonu o wymiarach 240 x 380 x 240 mm i w klasie 5 MPa i 10 MPa. Przy ich zastosowaniu nie ma konieczności docieplania fundamentu do 1,5 m pod powierzchnią ziemi. Bloczki takie są niezwykle lekkie, dzięki czemu są znacznie łatwiejsze w układaniu, a praca postępuje znacznie szybciej.

Nowości w bloczkach fundamentowych nie pojawiają się zbyt często, zmienia się za to sposób ich produkcji, jest on nie tylko automatyczny, ale przebywanie bloczków w komorach klimatycznych powoduje szybsze dojrzewanie i stabilną wytrzymałość. Wszystkie w sprzedaży bloczki fundamentowe powinny posiadać deklarację właściwości użytkowych zgodnych z normę zharmonizowaną PN-EN 771-3+A1:2015.

JAK OBLICZYĆ ILOŚĆ POTRZEBNYCH BLOCZKÓW FUNDAMENTOWYCH?

Przy ich obliczaniu należy pamiętać o spoinach pionowych i poziomych, które wykonuj się o grubości 1,5 cm. Bloczki można murować, układając je dłuższym bokiem wzdłuż lub w poprzek muru, a jest to uzależnione od tego jaka gruba ma być ściana fundamentowa. Czy ściana ma mieć 24 cm – pod ścianę nośną, czy 38 cm – pod ścianę trójwarstwową. Zużycie bloczków zależy więc od sposobu murowania.

Przykładowe obliczenia:
– 1 m2/(0,14 * 0,38) = 19 szt./1 m2,
– 1 m2/(0,12 * 0,38) = 22 szt./1 m2,
– 1 m2/(0,24 * 0,38) = 11 szt./1 m2.

BUDOWA FUNDAMENTÓW I PIWNIC

Po wylaniu ławy fundamentowej przechodzimy do wznoszenia fundamentów, które najlepiej wykonać z bloczków fundamentowych, które powinny być produkowane w zakładach produkcyjnych posiadających ZKP. Kontrola produkcji zapewni odpowiednią wytrzymałość i jakość bloczka.
Przy tak stosunkowo prostym produkcie jakim jest bloczek fundamentowy trzeba zwrócić uwagę na jego położenie i wykonanie całości fundamentu. Przed rozpoczęciem murowania bloczków fundamentowych na ławie fundamentowej należy zastosować izolacje poziomą, aby wilgoć nie przechodziła kapilarnie w górę fundamentów. Po odpowiednim doborze materiału można przystąpić do murowania pierwszej warstwy, która jest kluczowa, ponieważ pierwszą warstwą zaprawy wyrównujemy ewentualne nierówności ławy fundamentowej.
Do murowania bloczków betonowych najlepiej zastosować gotową zaprawę murarską cementowo-wapienną M8, co oznacza, że ma wytrzymałość 8 MPa. Zaprawa nie powinna być mocniejsza niż materiał, a to oznacza, że bloczek betonowy o wytrzymałości 10–15 MPa można murować zaprawą M8, ale bloczek betonowy o wytrzymałości 6 MPa powinien być murowany zaprawą M4. Bloczki fundamentowe są pełne w całym sowim przekroju, więc można je ustawiać na dowolnym boku, jednak zawsze z przesunięciem o ½ elementu w kolejnym rzędzie, czyli na tak zwaną „cegiełkę”. Spoiny między bloczkami powinny być pełne i wynosić około 15 mm. Spoina pionowa może mieć 10–20 mm, a spoiny poziome od 10–15 mm. Nadmiar zaprawy wypływający poza powierzchnię murową, od razu należy zbierać i wykorzystać przy układaniu następnego bloczka. Przy każdej warstwie murowania bloczka, trzeba kontrolować wysokość tak, aby cała powierzchnia bloczków była na jednym poziomie. Przy murowaniu fundamentów musimy pamiętać o instalacjach – jak woda, prąd czy kanalizacja i przygotować miejsce, by nie było potem problemów z przekuciem się. Bloczki betonowe mają kształt prostopadłościanów o prostych krawędziach, więc utrzymując równe fugi można w prosty sposób wykonać równy i stabilny fundament. Bloczki fundamentowe z keramzytobetonu są łatwiejsze w obróbce i znacznie łatwiej je podzielić, gdy na końcach ściany potrzebne są bloczki o mniejszych wymiarach.
Każdy kto rozpoczyna budowę własnego, wymarzonego domu musi zwrócić uwagę na fundamenty. Są one bardzo ważnym elementem budowy na którym nie warto oszczędzać. Warto dobrać odpowiednie bloczki, przeliczyć cenę za wykonanie 1 m2 powierzchni fundamentu i wybrać ekipę, która ma doświadczenie w wykonywaniu tego typu prac.

NAJCZĘSTSZE BŁĘDY JAKIE SĄ POPEŁNIANE PRZY WYBORZE BLOCZKÓW ORAZ WYKONANIU FUNDAMENTÓW I ŚCIAN FUNDAMENTOWYCH:

+ nieprawidłowy dobór bloczków,
+ za mała wytrzymałość w stosunku do wielkości budynku,
+ brak utrzymywania poziomu przy każdej warstwie,
+ brak pełnych spoin przy murowaniu.