Budowa domu na działce rolnej budzi coraz większe zainteresowanie inwestorów. Atrakcyjność gruntów rolnych wiąże się zazwyczaj ze znacznie niższymi kosztami ich zakupu. Jak wybudować dom na działce rolnej?
Malowniczo położone grunty rolne, przeważnie znacznie tańsze niż działki budowlane znajdujące się często nieopodal nich, to ciekawa propozycja dla osób planujących postawienie domu. Jednak inwestycja w ziemię rolną powinna być bardzo rozważna. Budowa na działce rolnej wiąże się bowiem z koniecznością spełnienia wielu wymogów prawnych. Niekiedy uzyskanie pozwolenia na budowę będzie wręcz niemożliwe, dlatego zanim podejmiemy decyzję o zakupie działki, sprawdźmy jej stan prawny. Najczęściej wystarczy udać się do wydziału geodezji i gospodarki przestrzennej w urzędzie gminy właściwym ze względu na położenie gruntu. Źródłem informacji może być także dziennik urzędowy województwa oraz strony internetowe miasta lub gminy czy też internetowy Biuletyn Informacji Publicznej.
Budowanie na działce rolnej – najbezpieczniejsze rozwiązania
Dom na działce rolnej może wybudować rolnik, ale nawet on musi postępować zgodnie z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzeni lub decyzją o warunkach zabudowy. W innych przypadkach najmniej problemów sprawia przekształcenie działki rolnej na budowlaną, gdy jest ona położona w obrębie administracyjnym miasta. O możliwościach zabudowy na tego rodzaju terenach mówią zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Można się też ubiegać o uzyskanie dla wybranej działki decyzji o warunkach zabudowy. Do bezpiecznych rozwiązań należy też zakup siedliska, czyli ziemi wraz z budynkami wchodzącymi w skład gospodarstwa rolnego. Wówczas możemy tam zamieszkać, a budynki wyremontować lub przebudować.
Odrolnienie gruntów rolnych
Jeśli będziemy chcieli na terenie siedliska wybudować nowy obiekt, konieczne będzie odrolnienie gruntów rolnych. Przekształcenie działki rolnej na budowlaną jest możliwe, jeśli miejscowy plan zagospodarowania przestrzeni przewiduje możliwość zabudowy na tym terenie. W takim przypadku konieczne będzie złożenie wniosku o wyłączenie działki z produkcji rolnej. Jeśli ziemia, na której chcemy postawić dom, została oznaczona w miejscowym planie zagospodarowania przestrzeni jako nieużytek lub grunt rolny, procedura jej odrolnienia wymaga przekształcenia na budowlaną. Im niższa klasa ziemi – od IV do VI, tym proces ten jest łatwiejszy. Także odrolnienie nieużytków nie powinno być trudne. Informację o klasie gruntu znajdziemy w księdze wieczystej, a także na mapie ewidencyjnej. Konieczne będzie też uiszczenie opłaty z tytułu wyłączenia gruntów z produkcji oraz opłat z tytułu użytkowania na cele nierolnicze gruntów wyłączonych z produkcji. W przypadku, gdy dla gruntów, którymi jesteśmy zainteresowani, nie ma planu zagospodarowania przestrzeni lub też według niego grunt ma mieć charakter rolny, konieczne będzie ubieganie się o uchwalenie planu dla danej działki. Jej status możemy sprawdzić na mapach geodezyjnych lub w ewidencji gruntów i budynków. Najłatwiej uzyskamy pozwolenie na budowę w przypadku nieużytku czy np. łąki, pastwiska, terenu zalesionego, a także zakrzewionego. Tego rodzaju grunty powinny mieć dostęp do drogi oraz zabudowane sąsiedztwo, choćby w postaci fundamentów starego siedliska.
Domek letniskowy na działce rolnej
Bliskie naturze otoczenie, sprawia, że grunty rolne to atrakcyjne tereny pod budowę domu letniego. Także w takim przypadku, by postawić budynek konieczne jest dopełnienie wymogów formalnych. Jeśli zdecydujemy się na wolno stojący dom letniskowy do 35m2 w zabudowie parterowej, na powierzchni nie mniejszej niż 500 m2, nie będzie konieczne uzyskanie pozwolenia na budowę na działce rolnej. W takim przypadku, by wymurować budynek, wystarczy pisemne zgłoszenie w Starostwie Powiatowym lub Urzędzie Miasta. Jeśli w ciągu 21 dniu, od daty złożenia zgłoszenia, urząd nie zgłosi sprzeciwu, można rozpocząć prace budowlane. Procedura ta sprawi, że budowa domu na działce rolnej będzie możliwa w znacznie krótszym czasie.
Budowa na gruncie rolnym
Zgodnie z przepisami prawa za rolną uznaje się działkę, która choćby w niewielkiej części obejmuje grunty rolne. Są to m.in. grunty pod wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi, a także innymi budynkami i urządzeniami służącymi wyłącznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu. To również tereny położone nad zbiornikami wodnymi, w tym służącymi wyłącznie potrzebom rolnictwa. Obejmują one też grunty pod budynkami i urządzeniami wykorzystywanymi bezpośrednio do produkcji rolniczej uznanej za dział specjalny, stosownie do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych. W ich skład wchodzą także nieruchomości parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi, w tym pod pasami przeciwwietrznymi i urządzeniami przeciwerozyjnymi. Grunty rolne to też grunty torfowisk i oczek wodnych, pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych oraz ogrodów działkowych i ogrodów botanicznych. Za takie uznaje się też nieruchomości pod urządzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych, zaopatrzenia rolnictwa w wodę, kanalizacji oraz utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa i mieszkańców wsi, zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa.