Na budowę balkonu decydujemy się, aby powiększyć przestrzeń domu. Nadaje także domowi indywidualny charakter. Jednak jest to trudny do wykonania element, dlatego wszelki prace powinny być wykonane bardzo starannie. Na co zwrócić uwagę podczas budowy balkonu?
Balkon może być wykonany z drewna, stali czy żelbetu. W domach murowanych najpopularniejszy jest balkon żelbetowy – w zależności od sposobu mocowania wspornikowy lub podparty. Daje on pełną dowolność architektoniczną, a jedynym ograniczeniem jest minimalna grubość płyty konstrukcyjnej – 8 cm. Wartość maksymalna nie jest narzucona, ale najczęściej nie jest to więcej niż 20 cm. Płyta betonowa może być wykonana na placu budowy lub dostarczona jako gotowy element prefabrykowany z wypuszczonym zbrojeniem.
Zbrojenie balkonu betonowego
Zbrojenie płyty balkonu jest zawsze koniecznie. Odpowiada za przenoszenie naprężeń rozciągających, a naprężenia ściskające są przenoszone przez beton. Zbrojenie powinno być zaprojektowane przez konstruktora. Dobiera on średnicę i układ prętów w zależności od obciążeń oraz schematu statycznego płyty, czyli tego, czy jest zakotwiona w wieńcu czy podparta. Główne pręty należy umieścić w strefie rozciągania – w balkonach podpartych w dolnej części (ponieważ najmocniej uginają się na środku), a we wspornikowych w górnej części (największe ugięcie występuje przy zewnętrznej krawędzi). Zbrojenie płyty zawsze kotwi się w wieńcu i najczęściej łączy ze zbrojeniem stropu.
Warstwa spadkowa balkonu
Na płycie balkonowej zawsze musi być ukształtowany spadek od ściany domu na zewnątrz. Minimalny spadek może wynosić 1,5%, a zalecany to 2%. W ten sposób zapobiegniemy zaleganiu wody w pobliżu ściany. Brak warstwy spadkowej skutkuje zawilgoceniem ściany oraz zniszczeniem warstwy wykończeniowej i płyty – stojąca woda wnika w szczeliny (nawet mikroskopijne) pomiędzy płytkami. Warstwę spadkową najczęściej wykonuje się z mieszanki betonowej. Jest to również okazja do wykonania równego podłoża pod hydroizolację.
Hydroizolacja balkonu
Konstrukcję balkonu należy zabezpieczyć przed wodą. Nie wolno pominąć tego etapu, gdyż beton jest wrażliwy na zamakanie i zamarzanie. Nawet niewielka ilość wody podczas zamarzania rozsadza strukturę betonu. Pod wpływem wilgoci także zbrojenie ulega korozji. Do hydroizolacji stosuje się celu odpowiednie papy, płynne folie, masy uszczelniające czy powłoki polimerowe. Układa się je na warstwie spadkowej i pod okładziną. Izolację należy wywinąć minimum 15 cm na ścianę budynku, aby zabezpieczyć strefę cokołową przed zamakaniem. W miejscu połączeń posadzki ze ścianą oraz wzdłuż szczelin dylatacyjnych należy wkleić taśmy uszczelniające.
Ocieplenie balkonu
Większość balkonów to konstrukcje wspornikowe, które są zakotwione w wieńcu i połączone ze stropem. Niestety płyta balkonowa przerywa ciągłość ocieplenia i ponadto bardzo dobrze przewodzi ciepło, a tym samym wychładza przylegający do niej strop. Ciepło z pomieszczenia ucieka również przez okna i drzwi balkonowe. Na zimnych powierzchniach przegród kondensuje się para wodna, co sprzyja zawilgoceniu pomieszczeń. Z tych powodów koniecznie należy ocieplić płytę balkonową. Termoizolację układa się na spodniej i górnej płaszczyźnie balkonu – ciepło wydostające się z pomieszczenia będzie miało długą drogę do przebycia. Błędem jest zastosowanie ocieplenia wyłącznie po spodniej stronie, ponieważ ciepło wydostanie się przez nieosłoniętą płaszczyznę. Zminimalizowanie strat ciepła do płyty żelbetowej, a także jej zbędne nagrzewanie jest możliwe poprzez zastosowanie na połączeniu płyty balkonowej ze stropem specjalnego łączniki termicznego.
Obróbki blacharskie
Ich zadaniem jest zabezpieczanie krawędzi płyty balkonowej oraz miejsc jej stylu ze ścianą domu. Dzięki odpowiednio ukształtowanym obróbkom spływająca z górnej powierzchni balkonu woda nie zacieka po dolnej stronie płyty i ścianie. Obróbki blacharskie ochraniają również warstwy płyty przed wnikaniem wody z boku. Najczęściej stosowanym materiałem jest blacha stalowa, ocynkowana, powlekana. Możemy również skorzystać ze specjalnych systemowych profili wykończeniowych, które wchodzą w skład systemów balkonowych. To przeważnie profile aluminiowe pokryte wysokiej jakości powłokami malarskimi, odpornymi na korozję.
Okładzina balkonu
Najczęściej balkon wykańczamy płytkami. Do ich przyklejenia należy stosować wyłącznie zaprawy klejowe przeznaczone do użytku zewnętrznego. Są mrozoodporne i bardziej elastycznej od zwykłych. Nieodpowiednie zaprawa klejowa z upływem czasu popęka, płytki odspoją się. Pamiętajmy, aby klej nakładać zarówno na podłoże, jak i płytkę – masa musi wypełniać całą przestrzeń. Do dużych płytek – ponad 30 x 30 cm – należy stosować klej o większej samorozpływności. Ważną czynnością jest również spoinowanie. Przygotowując masę zawsze należy stosować się do instrukcji producenta. Zbyt rzadka masa wysychając mocno się kurczy i pomiędzy płytkami a fugą powstają mikroskopijne szczeliny, w które będzie wnikać woda. Ponadto masa z nadmiarem wody po jej odparowaniu jest porowata, a więc mniej szczelna i wytrzymała. Najpopularniejsze są masy spoinowanie na bazie cementu (mają dobre właściwości i są stosunkowo niedrogie), chociaż coraz częściej stosowane są fugi chemoutwardzalne, głównie na bazie żywic syntetycznych. Zaletą spoin chemoutwardzalnych jest bardzo dobra wodoszczelność i większa elastyczność niż zwykłych mas.
Balustrady balkonowe
Tradycyjne słupki balustrady zabetonowane są w otworach wykonanych od góry w płycie balkonu. Wadą takiego rozwiązanie jest to, że słupek przebija warstwę hydroizolacji, trudno też wokół niego ułożyć płytki. Na tak osadzonym słupku należy wykonać stożkowo ukształtowaną opaskę z silikonu (najlepiej dekarskiego). Pamiętajmy również, aby między słupkiem a płytkami pozostawić kilkumilimetrową szczelinę dylatacyjną, również wypełnioną silikonem – płytki ułożone na styl albo popękają, albo odspoją od podłoża. Innym sposobem na mocowanie balustrad jest ich zakotwienie do boków lub spodniej strony płyty. W takom przypadku nie naruszamy hydroizolacji i jej ciągłość zostaje zachowana.