Niewielu z nas zdaję sobie sprawę skąd tak naprawdę bierze się smog. Wydawałoby się, że najbardziej powietrze zanieczyszczają ogromne fabryki, z których kominów wydobywa się kłębiący dym, jednak nic bardziej mylnego. Główną przyczyną smogu jest tzw, „niska emisja”, czyli spaliny pochodzące z kotłów i pieców na paliwa stałe w prywatnych gospodarstwach domowych. Biorąc pod uwagę fakt, iż w Polsce na około 5,5 mln budynków mieszkalnych, ponad 5 mln to domy jednorodzinne, możemy stwierdzić, że skala problemu jest naprawdę ogromna.
Niewielu z nas zdaję sobie sprawę skąd tak naprawdę bierze się smog. Wydawałoby się, że najbardziej powietrze zanieczyszczają ogromne fabryki, z których kominów wydobywa się kłębiący dym, jednak nic bardziej mylnego. Główną przyczyną smogu jest tzw, „niska emisja”, czyli spaliny pochodzące z kotłów i pieców na paliwa stałe w prywatnych gospodarstwach domowych. Biorąc pod uwagę fakt, iż w Polsce na około 5,5 mln budynków mieszkalnych, ponad 5 mln to domy jednorodzinne, możemy stwierdzić, że skala problemu jest naprawdę ogromna.
Większość budynków w Polsce to jeszcze budownictwo PRL-owskie. Budownictwo z tego okresu cechuje się dużo niższymi normami budowlanymi, co przyczynia się do większej emisji smogu. Temat smogu jest ściśle powiązany z problemem ubóstwa energetycznego. Właściciele gospodarstw domowych uciekają przed wysokimi kosztami ogrzewania wybierając tanie rodzaje paliw, co prowadzi do emisji bardzo niebezpiecznych substancji. Termomodernizacja złożona jest z kilku etapów, pierwszym z nich powinno być ocieplenie domu. Odpowiednio ocieplony budynek zapobiega stratom ciepła, co finalnie przekłada się na mniejsze moce grzewcze kotłów.
Szacuje się zużycie wyjściowe w domu, który nie został poddany kompleksowej termomodernizacji to około 341 PJ, które po wykonaniu kompleksowej modernizacji spada do poziomu około 148 PJ. Czyli dzięki działaniom związanym z ociepleniem domów jednorodzinnych, udałoby się zaoszczędzić 193 PJ energii, co daje 57% oszczędności energii na cele grzewcze i to w samym sektorze budownictwa jednorodzinnego. Te działania przyczyniłyby się do redukcji szkodliwych pyłów takich jak:
· Benzo(a)pirenu (o 44%)
· PM 2,5 (o 22%)
· PM 10 (o 23%)
Związek smogu ze zdrowiem
Z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że smog powoduje przedwczesną śmierć ponad 40 tysięcy ludzi rocznie. Może on być odpowiedzialny za choroby układu oddechowego, nerwowego, krwionośnego, zwiększać ryzyko zachorowań na nowotwory, ale również przyczynia się do zwiększenia ryzyka wystąpienia patologii ciąży, co w późniejszym życiu dzieci przyczynia się do ich prawidłowego rozwijania się.
Istotną regulacją pomagającą w walce ze smogiem jest wprowadzenie przepisów określających standardy jakościowe paliw stałych stosowanych w paleniskach domowych, jednak sama wymiana źródła ciepła nie będzie tak skuteczna bez kompleksowej termomodernizacji budynków. Należy podkreślić też, że termomodernizacja nie tylko powoduje zmniejszenie smogu, ale także przyczynia się do uzyskania wielu policzalnych korzyści dla mieszkańców. A to wszystko za sprawą ograniczenia zużycia energii, która jest potrzebna do ogrzania budynku. Prowadzi to do zapewnienia komfortu cieplnego zimą i przyjemnego chłodu latem, podczas uciążliwych upałów.
Plany rządu na zwalczanie problemu smogu
19 września ruszył Rządowy Program „CZYSTE POWIETRZE”, którego celem jest ograniczenie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery przez gospodarstwa domowe. Program ma umożliwić poprawę jakości zarówno urządzeń grzewczych jak i ocieplenia budynków. Zostały wprowadzone normy jakościowe dla paliw stałych, został opracowany projekt nowelizacji ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, mający na celu zmniejszenie palenia szkodliwych substancji, przyczyniających się w dużym stopniu do powstania smogu.
Nabór wniosków będzie prowadzony w trybie ciągłym, czyli będą podlegały ocenie na bieżąco. Program przewiduje dofinansowanie w formie dotacji i pożyczki, a przyznana kwota zależna jest od dochodu na osobę. Wnioski należy składać w najbliższym Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, bądź w wersji elektronicznej.
Całkowity budżet programu wynosi 103 mld zł z czego 63,3 mld to bezzwrotne dotacje a 39,7 mld zł to pożyczki zwrotne. Program ma być realizowany w latach 2018-2029.
Podsumowując temat zabójczego smogu najważniejsza jest nasza świadomość, iż jest to problem globalny, zagrażający naszemu życiu w dużym stopniu i nie możemy go bagatelizować i podchodzić do niego w sposób lekceważący.
Wspólnie możemy stworzyć Polskę bez smogu! BO LICZY SIĘ POWIETRZE
