marzec
Rok w ogrodzie
Sok z brzozy jest znanym od wielu lat domowym środkiem leczniczym. Jego samodzielne pozyskiwanie jest bardzo łatwe i nie wymaga wyjątkowych zabiegów oraz akcesoriów. Marzec i początek kwietnia to najdogodniejszy czas, aby rozpocząć pobieranie soku z brzozy.
Wiosna to idealny czas, by korzystać z dobrodziejstw natury na rzecz własnego zdrowia. Gdy pojawiają się jej pierwsze oznaki, z zimowego snu budzi się natura i „budzimy” się my. Jest to jednak czas, kiedy wyraźnie potrzebujemy wzmocnić organizm, brakuje nam bowiem często witamin i minerałów, które warunkują naszą witalność. Zatem to dobry moment, żeby poznać, a potem poczynić starania, by pozyskać „energy drink” wprost z natury, czyli sok z brzozy.
Sok z brzozy – optymalny czas pozyskiwania
Pozyskanie soku z brzozy wymaga przede wszystkim swobodnego dostępu do brzóz. Gdy mamy brzozy na własnej działce, możemy korzystać z nich do woli. Jeśli chcielibyśmy zapuścić się w tym celu w brzezinę lasów państwowych, powinniśmy poprosić o pozwolenie leśniczego.
Wraz z ustąpieniem mrozów i utrzymującą się przez jakiś czas dodatnią temperaturą w drzewach zaczynają krążyć soki. Przejawia się to intensywniejszym kolorem gałęzi w koronach oraz pojawiającymi się na nich pączkami. Tak dzieje się też z brzozą. Aby upewnić się, że drzewo poczuło wiosnę i soki w brzozie zaczęły intensywnie krążyć, można ułamać zwisające w koronie gałązki, zwykle po chwili sok zacznie intensywnie kapać. Koniecznie trzeba wtedy spróbować i przekonać się, że warto upuścić tego naturalnego napoju więcej. Sok z brzozy smakuje bowiem bardzo naturalnie – jak osłodzona woda.
Pozyskiwanie soku z brzozy krok po kroku
Aby samodzielnie pobierać sok z brzozy, niezbędne będą przybory takie jak: wkrętarka z szerokim wiertłem (najlepiej metalowym), sztywna, przelotowa rurka o średnicy 0,5-1 cm, wygodne naczynie (najlepiej plastikowa butla, minimum 2-3-litrowa) oraz sznurek do jego przymocowania. Jeżeli planujemy pozostawić naczynie na dłużej, np. na noc, potrzebna będzie również gaza i taśma klejąca do osłony ujścia butelki. Po zakończeniu pobierania soku koniecznie należy miejsce wiercenia zabezpieczyć, tak aby nasza ingerencja nie wyrządziła drzewu szkody. Dlatego na tym etapie warto też zaopatrzyć się w kołeczek z brzozowej gałęzi o minimalnie większej średnicy niż wiertło (taka będzie bowiem średnica wykonanego przez nas otworu) oraz ogrodniczy preparat do zabezpieczenia miejsc po cięciach gałęzi.
Wyposażeni w powyższe akcesoria odnajdujemy stosowną brzozę. Do pozyskiwania soku brzozowego nadają się drzewa starsze o szerokości pnia powyżej 25 cm. Im szerszy pień, tym więcej soku możemy pozyskać – średnio od 5 do 15 litrów na dobę. Na wysokości pnia ok. 0,5 m od ziemi, wyszukujemy dogodne do wiercenia miejsce (najlepiej, jeśli jest ono od strony północnej). Szukamy w korze przewężenia (szczeliny) i tam rozpoczynamy nawiercanie, nie głębsze niż ok. 2 cm. Po chwili sok z brzozy powinien zacząć spływać. Wkładamy w to miejsce metalową rurkę i delikatnie dobijamy. Z miejsca ujścia rurki zacznie intensywnie kapać brzozowy sok. Podstawiamy naczynie i unieruchamiamy, przywiązując je do pnia brzozy. Jeśli zamierzamy pozostawić naczynie na dłużej, np. na noc, od metalowego ujścia warto poprowadzić plastikową rurkę, umieścić jej drugi koniec głębiej w butelce, a jej otwór ochronić gazą przed pełzającymi intruzami. W takim przypadku butlę można wygodnie postawić na ziemi przy pniu i zabezpieczyć, żeby nie przewróciła się pod ciężarem zbierającego się soku.
Sok z brzozy pobrany i co dalej?
Sok, bez szkody dla drzewa, można pobierać do momentu, kiedy gałęzie brzozy nie pokryją się drobnymi listkami, zwykle ok. 2 tygodni. Po zakończeniu pobierania soku należy zadbać o nasz żywy dystrybutor – usunąć rurkę dozującą z odwiertu, a miejsce rany (otwór w pniu) wypełnić preparatem antygrzybiczym i antygnilnym (stosowanym w przycinaniu drzew) oraz zabić przygotowanym naturalnym drewnianym kołeczkiem.
Sok z brzozy trzeba przechowywać w lodówce szczelnie zamknięty, może wytrzymać tak bez fermentacji do 5 dni. Warto pić go rano, szklankę przed posiłkiem z dodatkiem soku z cytryny. Ma doskonałe właściwości oczyszczające. Wzbogaca nasz organizm w witaminy, elektrolity i minerały. Sok z brzozy zawiera też łatwoprzyswajalny, zdrowy cukier. Jego działanie można zatem porównać do napojów izotonicznych wprost z natury – doskonale regeneruje i nawadnia organizm.
zdjęcia: AdobeStock