maj
Rok w ogrodzie
Zmysłowo i słodko pachnąca konwalia przywodzi same miłe skojarzenia. Rośnie dziko w lasach, ale może być też ozdobą naszych ogrodów. Białe, delikatne i dzwonkowate kwiaty zachwycają nas swoim widokiem od maja do czerwca, a ciemnozielone liście zamierają dopiero jesienią, wtedy ozdobą są duże, pomarańczowe jagody.
Konwalia majowa (Convallaria majalisL.) jest byliną dziko rosnącą w Europie, Azji i Ameryce Północnej. W ogrodach pojawiła się w XII wieku, natomiast w szklarniach uprawiana jest od 150 lat. Według legendy konwalia powstała z łez Ewy wygnanej z raju. Symbolizuje czystość i skromność. Francuzi obdarowują się bukietami konwalii pierwszego maja, a Niemcy podczas festynów ludowych organizowanych w lasach, palą je w ognisku jako ofiarę dla bogini wiosny.
Właściwości lecznicze konwalii
Konwalia była kiedyś symbolem sztuki lekarskiej. W średniowieczu wyciąg z tego kwiatu zalecano przy omdleniach, zawrotach głowy, podagrze i epilepsji. Roztarte pędy konwalii służyły do nacierania twarzy w celu usuwania piegów, a suche kwiaty do sporządzania tabaki. Natomiast napary z konwalii stosowano w leczeniu skazy moczanowej, a napary na winie zalecano dla poprawy pamięci oraz stanów zapalnych oczu. Obecnie konwalia wykorzystywana jest do wyrobu leków nasercowych. Zwiększa siłę skurczu i ma silny wpływ na serce. Stosowana jest w przypadku ostrej niewydolności serca, zaburzeniach serca czy wadach zastawki sercowej. Zioła konwalii są dobrze tolerowane przez osoby w podeszłym wieku. Jednak należy pamiętać, aby preparaty stosować pod ścisłą kontrolą lekarza, ponieważ przedawkowanie leku może doprowadzić do zatrucia.
Uwaga! Konwalia majowa mimo właściwości leczniczych jest też trująca. Szczególnie niebezpieczne są czerwone owoce – ich zjedzenie może spowodować nawet śmierć, dlatego nie poleca się jej do ogrodów, w którym bawią się małe dzieci. Także woda, w której stały konwalie jest trująca.
Konwalia – krótka charakterystyka
Konwalia majowa ma cienkie pędy podziemne (kłącza), które rozrastają się od 4 do 7 cm pod powierzchnią ziemi, dzięki czemu rośliny szybko pokrywają podłoże. Na kłączach pojawiają się pąki, wokół których tworzą się mięsiste korzenie gromadzące substancje zapasowe. Wiosną z pąków wyrastają 1-3 liście (osadzone na podłużnym ogonku), które osiągają 15-25 cm. Pąki wydające jeden liść nie kwitną. Kwiatostany wyrastają najczęściej z pąków trzyletnich. Jednostronne grono ma 20-25 cm długości, które u konwalii dziko rosnących ma 6-9 dzwonkowatych, białych kwiatów, a u odmian ogrodowych 11-18.
Rozmnażanie i sadzenie konwalii
Konwalie najlepiej rosną w lekkiej, próchniczej, umiarkowanie wilgotnej i przepuszczalnej glebie o pH 6,0-7,0. Najbujniej kwitną na słońcu, jednak ich liście szybko brązowieją, dlatego powinniśmy wybrać dla tych roślin stanowisko cieniste lub półcieniste – tam lepiej znoszą suszę i mogą rosnąć przez wiele lat. Konwalie rozmnaża się przez podział kłączy. Pracę tę oraz sadzenie wykonuje się jesienią – od połowy października do połowy listopada. Wykopane kłącza rozdzielamy (delikatnie, tak aby nie uszkodzić korzeni) na fragmenty o długości 10-12 cm. Sadzimy je w rzędach oddalonych od siebie o około 25 cm, w odstępach co 4-5 cm i na głębokość posadowienia 2 cm. Rabata powinna być odchwaszczona (usunięte muszą być szczególnie chwasty trwałe, takie jak mniszek, perz i inne rośliny rozłogowe), warto też przekopać teren i go wyrównać. Ułożone w rowkach konwalie zasypujemy ziemią i podlewamy. Po 3-4 sezonach w naszym ogrodzie pojawią się pierwsze białe dzwonki. Konwalie to mało wymagające rośliny, jednak od czasu do czasu warto ziemię wzbogacić nawozami azotowymi i potasowymi powodującymi szybki rozrost korzeni. Jesienią należy ściółkować kompostem i obornikiem.
Konwalia w ogrodzie
Konwalia majowa znakomicie prezentuje się na tle krzewów ozdobnych i pod drzewami. Szczególnie bujnie będzie się rozrastać w przyjaznym cieniu leszczyn, a także pod dużymi iglakami – cisami, żywotnikami lub cyprysikami. Konwalie możemy łączyć z innymi cieniolubnymi roślinami, najlepiej z również ekspansywnymi gatunkami okrywowymi, np. bluszczem, barwinkiem i jasnotą purpurową. Atrakcyjnym dodatkiem mogą być kępy paproci, np. pióropusznika, narecznicy samczej lub kokoryczki. Sprawdzą się także zimozielone bergenie i mahonia pospolita. Do tego zestawienia możemy dołożyć strzeliste naparstnice, dzwonki jednostronne i orliki. Z ciemnozielonymi liśćmi konwalii współgrać będą także liliowce i trzykrotka wirginijska.
zdjęcia: AdobeStock