październik
Rok w ogrodzie
Jesień w ogrodzie nie musi być smutna i szara. Odpowiednio dobrane odmiany roślin mogą uatrakcyjnić wygląd rabat, nawet gdy opadną już liście. Intensywna barwa owoców w palecie od pomarańczu poprzez czerwień, szkarłat do głębokiej fuksji wzbogaci pejzaż za oknem.
Planując ogród lub dosadzając nowe odmiany roślin ozdobnych, warto wziąć pod uwagę nie tylko ich dekoracyjne kwitnienie przypadające zwykle na czas wiosny lub lata, ale również estetyczne walory, którymi są nas w stanie zaskoczyć jesienią. W naszym klimacie wiele odmian o niewielkich wymaganiach ma właśnie tę zaletę – kwitnie atrakcyjnie latem i bardzo efektownie owocuje, utrzymując swój ozdobny charakter w postaci kontrastujących czerwonych korali, nawet kiedy spadnie pierwszy śnieg.
Jarzębina
Popularnie zwana „jarzębina” to inaczej jarząb pospolity, drzewo rosnące w Polce dziko. Ze względu na dekoracyjne owoce szybko została spopularyzowana jako drzewko ozdobne do nasadzeń w przydomowych ogrodach. W sprzyjających warunkach potrafi osiągnąć wysokość do 10-15 m. Jednak na potrzeby niewielkiego ogrodu warto wybrać odmiany mniejsze, dekoracyjne, o znacznie wolniejszym przyroście, dochodzące do 7 m i tworzące ciekawy pokrój. Jest to roślina bardzo tolerancyjna, niemniej, aby kwitła i owocowała obficie, dobrze zapewnić jej stanowisko nasłonecznione lub lekko zacienione. Jarzębina jest w pełni odporna na mróz. W maju rozpoczyna kwitnienie białymi baldachimowymi kwiatostanami, które utrzymują się do czerwca. W połowie lata dojrzewają owoce, które stopniowo stają się pomarańczowe i wreszcie intensywnie czerwone. Jarzębina gubi liście na zimę i wtedy czerwone koszyczki owoców stają się jej wyjątkową ozdobą. Jest przy tej okazji doskonałą stołówką dla ptaków.
Kalina koralowa
Kalina koralowa to niezwykle dekoracyjna, godna polecenia roślina do naszego ogrodu. Krzew ten o zwartym, owalnym pokroju dorasta do 4 m, ale występują też odmiany kompaktowe dorastające do 1,5 m. Ozdobny charakter kaliny nadają kępiaste, duże kuliste białe kwiaty. Na przełomie kwietnia i maja jest wręcz obsypana kwiatostanami. Jesienią kalina niezwykle efektownie się przebarwia na szkarłatny kolor, a letnie kwiatostany zamieniają się w gęste koszyczki żywo czerwonych owoców. Kalina koralowa nie ma dużych wymagań, doskonale odnajduje się zarówno w słońcu, jak i cieniu, potrzebuje jedynie więcej wilgoci, bardzo dobrze znosi formowanie i cięcie. Jest krzewem mrozoodpornym. Jeśli chcemy cieszyć nie tylko oko, ale mielibyśmy ochotę zadbać też o ptaki zimą, zaprośmy koniecznie kalinę ogrodową na naszą posesję.
Ognik szkarłatny
Bardzo popularny i równie niewymagający krzew o wyjątkowo dekoracyjnych, pięknie, intensywnie przebarwiających się czerwonych, pomarańczowych albo żółtych owocach. Dorasta do 2,5-3 m wysokości. Jego dekoracyjnym atutem są również drobne woskowate liście, które zwykle (szczególnie jeśli zima jest łagodna) pozostają zimozielone. W maju kwitnie drobnymi białymi kwiatkami. W sierpniu zaczynają dojrzewać owoce, podobne, chociaż drobniejsze, do owoców jarzębiny, tworząc gęste, wyjątkowo dekoracyjne skupiska. Krzewy ognika cieszą urodą owoców przez całą zimę, nawet do wiosny. Ognik pięknie wygląda w roli żywopłotu, tworząc atrakcyjne szpalery.
Jabłoń rajska
Jeśli zależy nam na ozdobnym charakterze odmiany rośliny, a szczególnie chcielibyśmy cieszyć się jej dekoracyjnym owocowaniem, nie może zabraknąć w naszych ogrodzie jabłoni rajskiej. W szkółkach ogrodniczych znajdziemy wiele pięknych, wygodnych w uprawie odmian, różniących się od siebie barwą, kształtem, wielkością kwiatów i owoców, barwą liści, pokrojem oraz preferencjami w uprawie. Najczęściej spotkamy sadzonki szczepione na pniu, mogące osiągać do kilku metrów wysokości.
Jabłonie rajskie, jak większość drzew owocowych, niezwykle efektownie kwitną. Okres kwitnienia przypada na maj, a wtedy drzewo obsypane jest białymi, różowymi, a czasem wpadającymi w purpurę kwiatami. Z początkiem września do października dojrzewają małe jabłuszka w karminowym i ciemnopurpurowym kolorze, szalenie efektowne, które utrzymują się na drzewie nawet po opadnięciu liści. Decydując się na rajską jabłoń w ogrodzie, warto przy wyborze odmiany zwrócić uwagę również na dekoracyjność ulistnienia. Są bowiem na rynku odmiany, których liście są równie intensywnie purpurowe jak ich owoce. Jabłoń rajska jest rośliną dość tolerancyjną, potrzebuje jednak gleby żyznej. Na owocowanie mogą mieć wpływ wiosenne przymrozki w czasie kwitnienia. Drzewko wymaga higienicznego przycinania (jak większość drzew owocowych), które zapewni ładny pokrój korony oraz obfite, efektowne owocowanie. A same owoce – jabłuszka rajskie – są również cennym produktem kulinarnym.
Rokitnik zwyczajny
Rokitnik to krzew, który coraz częściej pojawia się w naszych ogrodach. Popularny jako roślina ozdobna w przestrzeniach publicznych, rzadko trafiał jako element aranżacji ogrodów przydomowych. Popularność przyniosły mu jednak zdrowotne właściwości owoców. Niestety owocują jedynie osobniki żeńskie i to tylko wtedy, gdy sadzone są w parze z osobnikiem męskim. Krzewy rokitnika dorastają do 2-6 m. Pokrój rośliny jest dość luźny, nieforemny, dlatego dobrze, jeśli roślina stanowi górne piętro kaskadowej kompozycji z innymi niższymi roślinami. Rokitnik zachwyci nas, kiedy zacznie owocować. Jego gałązki pokryją się wtedy gęstymi gronami pomarańczowych owoców, które ciekawie kontrastują z jasnozielono-szaro-srebrnymi lancetowatymi, przypominającymi igły listkami. Gałęzie rokitnika pokryte są cierniami, niemniej na rynku jest wiele odmian ozdobnych, które nie wykształcają kolców.
Rokitnik preferuje stanowiska słoneczne. Dekoracyjnie owocuje od połowy sierpnia. Nie bardzo lubi przycinanie, dlatego dobrze wypełnia miejsca skarp, nasypów, nadaje się też na nieformowane zielone przesłony. Warto zbierać owoce rokitnika i wykorzystywać do przetworów. Kiedy owoce są dojrzałe, pod koniec sierpnia do połowy września zbieramy je potrząsając gałęziami.
Golteria rozesłana
Nie zapominajmy też o dekoracyjnych czerwonych koralach w niskich piętrach naszego ogrodu, ale także w skrzynkach i pojemnikach. Golteria rozesłana zapewni nam ten ozdobny walor nawet przez całą zimę. Jest to bowiem krzewinka zimozielona, częściowo lub całkowicie mrozoodporna. Niewielka, dorastająca do 20 cm roślina okrywowa sprawdzi się w dolnych piętrach ogrodu i na obrzeżach, jak również w pojemnikach, jeśli zapewnimy osłonę przed przemarznięciem jej korzeni. Lubi podłoża kwaśne i czuje się doskonale z innymi roślinami wrzosowatymi. Urody dodają jej błyszczące, skórzaste, ciemnozielone liście, które jesienią przebarwiają się często na kolor bordowy. Kwitnie od późnej wiosny do lata, a na jesieni zaczyna wyjątkowo dekoracyjnie owocować, dużymi, czerwono-różowymi jagodami. Jeśli nie zainteresują się nimi zwierzęta, owoce pozostaną na krzewinkach do wiosny, kontrastując efektownie z pokrywającym je w zimie śniegiem. Golteria szczególnie jest ceniona jako ozdoba bożonarodzeniowa, nie zapomnijmy więc o niej, jeśli będziemy chcieli stworzyć dekoracyjną kompozycję w ogrodzie, na tarasie lub balkonie.
zdjęcia: AdobeStock