styczeń
Rok w ogrodzie
Kiedy z naszej diety powoli znika kolor zielony i pojawia się sezon mrożonek oraz przetworów, jarmuż przychodzi nam na ratunek. Jest to warzywo, które na okres swojej świetności wybrało właśnie zimę. Całe szczęście, ponieważ zawiera bogactwo witamin i właściwości zdrowotnych, tak doceniane m.in. w Skandynawii. Jarmuż od niedawna znowu zagościł na naszych stołach i to nie tylko w formie ozdoby.
Jarmuż to odmiana kapusty o długich, pomarszczonych liściach. Może przybierać różne barwy – spotkamy to warzywo w odcieniach zieleni, fioletu, a nawet brązu. Liście jarmużu są skarbnicą białka, błonnika, witamin – przede wszystkim C i K, a także soli mineralnych – wapnia i potasu, oraz sulforafanu, który jest silnym przeciwutleniaczem. Jarmuż jest bogaty w karotenoidy (beta-karoten, luteinę, zeaksantynę) – przeciwutleniacze hamujące szkodliwe procesy oksydacyjne i mogą zapobiegać rozwojowi nowotworów. Witamina K także zatrzymuje rozwój niektórych nowotworów, między innymi piersi, jajnika, okrężnicy, pęcherzyka żółciowego czy wątroby. To właśnie z silnego przeciwdziałania nowotworom jarmuż słynie najbardziej. Natomiast nie jest to jedyne dobro, które ma nam do zaoferowania. Zielony barwnik – chlorofil – tworzy silne połączenia z toksycznymi związkami, dzięki czemu mniejsza ilość szkodliwych substancji dociera do tkanek organizmu.
Jarmuż zimą – przechowanie
Sezon na jarmuż trwa od września do początku zimy. Warzywo to uwielbia ujemne temperatury – dlatego też często zbierany jest już po pierwszych przymrozkach. To właśnie ujemna temperatura wpływa na zanik goryczki i wytworzenie w roślinie cukrów nadających jej słodkiego posmaku. Możemy zakupić jarmuż w doniczce i spróbować go uprawiać na przykład na tarasie. Będzie ozdobą pozbawionego zieleni ogrodu – w pokarbowanych liściach tkwi niezwykły urok, a także „podręcznym” dodatkiem do soku, sałatki czy innych potraw. Dzięki temu, że jarmużowi nie przeszkadzają niskie temperatury, jest on w stanie wytrzymać w dobrych warunkach i temperaturze ok. 0oC nawet około miesiąca.
Jarmuż możemy też kupić świeży, od razu do celów spożywczych. Co ciekawe, poleca się poddanie go zabiegowi przemrażania, czyli umycie liści, a następnie zamrożenie ich. Jarmuż w tej formie najlepiej zużyć na bieżąco, aby zachował odpowiednie walory smakowe i nie utracił zdrowotnych właściwości. Aby szybko nie stracił formy, warzywo można przykryć wilgotną ściereczką, a następnie przechowywać w lodówce.
Potrawy z jarmużu
Sposobów wykorzystania jarmużu jest wiele. Możemy na przykład wycisnąć z liści sok i na jego bazie przygotować przeróżne koktajle. Godne polecenia są również ciekawe w smaku chipsy jarmużowe (świetnie pasujące do hummusu). Jarmuż można blanszować, gotować na parze, dodawać do sałatek, krótko smażyć.
Uwaga dla chorych na tarczycę i mających problemy z nerkami: jarmuż zawiera szczawiany, więc w przypadku takich problemów nie można przesadzić z jego spożyciem.
zdjęcia: AdobeStock