Płyty gipsowo-kartonowe, nazywane często w skrócie płytami g-k, to bardzo popularny materiał budowlany do wykonywania m.in. okładzin ściennych i sufitowych, budowy ścian działowych, sufitów podwieszanych, zabudowy poddasza, a także do dekoracyjnego wykończenia wnętrz.
Na rynku dostępne są różne rodzaje płyt gipsowo-kartonowych płyty standardowe, ale także cała gama płyt specjalistycznych o podwyższonej odporności na działanie ognia, podwyższonej odporności na wilgoć, podwyższonych para-metrach akustycznych czy podwyższonej odporności na uszkodzenia. Dzięki temu można dobrać produkt odpowiadający wymaganiom projektowym lub charakterystyce pomieszczenia, w którym są one montowane.
BEZPIECZEŃSTWO I KOMFORT NA PODDASZU
Na budowach często spotykamy się z zastosowaniem na poddaszu standardowych, zwykłych płyt gipsowo- -kartonowych. Warto wiedzieć, że producenci płyt g-k na poddasze polecają płyty ogniochronne, oznaczane symbolem DF, z kartonem w kolorze czerwonym. Oczywiście, standardowe płyty g-k mają właściwości ogniochronne. Rdzeń płyt zawiera w sobie około 20% wody w postaci krystalicznej, co oznacza, że do momentu odparowania z niego wody pod wpływem ognia, płyta jest stabilna. Niestety, po odparowaniu wody, gips zaczyna się kruszyć, dlatego konstrukcje wykonane ze zwykłych płyt szybko tracą swoją stabilność. Pod-stawowe płyty g-k nie stanowią skutecznej zapory dla ognia.
Do zabudowy poddasza dedykowane są specjalne płyty ogniochronne. Rdzeń tych płyt wzmocniony jest włóknem szklanym i innymi dodatkami, dzięki temu pod wpływem ognia zdecydowanie dłużej utrzymuje swoją spoistość oraz stabilność całych konstrukcji. Ważna jest tak-że konstrukcja ściany działowej czy sufitu podwieszanego – rodzaj zastosowanych profili i akcesoriów, rodzaj zastosowanej wełny mineralnej, które wraz z płytą ogniochronną stanowią barierę dla ognia. Należy wybrać system, który zagwarantuje określone parametry odporności ogniowej, określane w klasach REI30 czy REI60. Bezpieczeństwo domowników to priorytet i należy o nie zadbać na etapie budowy i wykończenia domu. Jeżeli dach wykonany jest z blachy, na poddaszu najlepiej sprawdzą się płyty twarde typ DEFH1IR, które są ogniochronne, wodoodporne, mają podwyższone parametry odporności na uszkodzenia, jak również z uwagi na wzmocniony rdzeń, wykazują właściwości izolacyjności akustycznej. Dzięki temu odgłosy opadów deszczu, czy podmuchy wiatru będą tłumione, a komfort akustyczny użytkowników pomieszczeń znacznie się zwiększy. Tego rodzaju płyty mogą być stosowane we wszystkich pomieszczeniach, w tym także w łazienkach.
PRAKTYCZNA PORADA WYKONAWCZA
Wykonując zabudowę łazienki na poddaszu, należy zastosować płytę ogniochronną impregnowaną, oznaczaną typem DFH2, z kartonem w kolorze zielonym, która oprócz właściwości ogniochronnych, dodatkowo wyróżnia się podwyższoną odpornością na wilgoć.
NOWOCZESNA ŁAZIENKA
W łazienkach, pralniach i innych pomieszczeniach wilgotnych, na pozostałych kondygnacjach domu jednorodzinnego, wystarczające jest użycie płyt impregnowanych o podwyższonej odporności na wilgoć, oznaczanych przez producentów jako typ H2, z charakterystycznym kartonem w kolorze zielonym. Płyty impregnowane wyróżniają się zwiększoną odpornością na wchłanianie wilgoci. Polepszone właściwości płyty uzyskuje się dzięki zastosowaniu hydrofobowych domieszek dodawanych przy produkcji rdzenia płyty. Mogą funkcjonować do 10 godzin w ciągu doby, w warunkach o podwyższonej do 85% wilgotności powietrza. Takie powszechnie panują w łazienkach, pralniach i kuchniach. W łazience płyty g-k impregnowane są niezastąpione do wykończenia ścian w systemie suchych tynków po-wyżej linii płytek. W nowoczesnych projektach łazienek, bardzo często płytki są przyklejane na ściany tylko do pewnej wysokości. Powstaje uskok, który nie tylko wygląda nieestetycznie, ale także zbiera się w tym miejscu kurz i trudniej zachować porządek. Przyklejenie płyty impregnowanej to proste i szybkie rozwiązanie, które całkowicie rozwiązuje te problemy. Płyty impregnowane doskonale sprawdzają się w łazienkach do wy-konania ścianek działowych, za-równo w nowym budownictwie jednorodzinnym, jak również w domach, które przechodzą modernizację. Za pomocą ścian g-k można wydzielić strefy w łazience – np. strefę kąpielową, prysznic, czy pralnię. Warto pamiętać że w przypadku stosowania ciężkich gresów (o wadze maks. do 25 kg/m2 wraz z klejem) ścianka musi posiadać odpowiednią sztywność. Należy do konstrukcji stalowej, zamontować podwójną warstwę płyty impregnowanej. Jeżeli na ścianie będzie montowany dodatkowo kaloryfer, wiesza-ki, czy okładzina z płyt meblowych, zalecane jest podwójne płytowanie okładziną o podwyższonej wytrzymałości (typ DEFH1IR).
Płyty g-k wykorzystuje się do obudowy wanny i ukrycia instalacji hydraulicznych – zabudowy rur poziomych oraz pionowych. Takie zabudowy nie są skomplikowane, a znacznie podnoszą walory wizualne i użytkowe łazienki. Ważne, aby zawsze wykonać i zapewnić bez-problemowy dostęp do instalacji czy zaworów. Konstrukcje maskujące instalacje z płyt g-k można wykorzystać do wygospodarowania dodatkowej przestrzeni na półki czy szafki. Z płyt impregnowanych warto też wyko-nać półki dekoracyjne pod prysznicem i przy wannie.
PRAKTYCZNA PORADA WYKONAWCZA
Montując płyty g-k jako obudowę stelaża podtynkowego WC, nazywanego popularnie „geberitem”, trze-ba pamiętać, że konstrukcja musi wytrzymywać znaczne obciążenia w miejscu montażu miski toaletowej. Musi być odpowiednio sztywna, aby uniknąć ryzyka odkształceń i pękania glazury. Z tego powodu, częstą praktyką na budowach staje się wykorzystywanie płyt twardych (typ DEFH1IR) do zabudowy stelaża podtynkowego WC i montażu misek ustępowych podwieszanych. Dzięki podwyższonym właściwościom akustycznym, dźwięki związane z użytkowaniem stelaża (spłukiwanie wody, napełnianie) są mniej słyszalne, obudowa wycisza pracę urządzenia sanitarne-go. Zabudowa g-k ukrywa wszystkie techniczne elementy ubikacji, takie jak: zbiornik spłuczki czy części przy-łączeniowe.
PRAKTYCZNA PORADA WYKONAWCZA
Warto mieć na uwadze, że płyty impregnowane gipsowo-kartonowe nie są płytami całkowicie wodoodporny-mi. W strefach rozpryskowych wody, czyli w sąsiedztwie brodzików, wanien, pryszniców i umywalek, powinno się dodatkowo nanosić na tego typu płyty hydroizolację w postaci folii w płynie. Również masa szpachlowa powinna być przystosowana do stosowania w pomieszczeniach o okresowo podwyższonej wilgotności powietrza. Większość producentów posiada takie masy i zaleca je do stosowania w swoich systemach.
WYGODNA PRZESTRZEŃ DO ŻYCIA
W większości domów kuchnia i salon są projektowane obecnie jako wspólny, duży open space, w którym spotykają się i spędzają czas wszyscy domownicy. Płyty gipsowo kartonowe pozwalają wydzielić w tej przestrzeni strefy i dostosować je do wymagań użytkowników, tak aby były maksymalnie funkcjonalne.
Stawiając ściany w systemie suchej zabudowy w strefie kuchennej, tam, gdzie mają być montowane szafki wiszące, warto zastosować dwuwarstwową okładzinę z płyt o podwyższonej wytrzymałości mechanicznej, twardych i sztywnych (typ DEFH1IR). Utrzymają zabudowę kuchenną o znacznej wadze nawet do 70 kg/mb długości zabudowy. Szafki wiszące powiększają przestrzeń do przechowywania, które zwłaszcza w mniej-szych kuchniach jest zawsze bardzo potrzebne. Na ścianach, które nie będą obciążone zabudową kuchenną wystarczy zastosować standardowe płyty impregnowane.
Kuchnię można oddzielić wizualnie od salonu montując sufit podwieszany, który nie tylko pomoże wyodrębnić strefy, ale może ukryć instalacje wentylacji, rekuperacji, czy poprawić akustykę.
Specjalne płyty perforowane, które oferują producenci systemów suchej zabudowy, wyglądają dekoracyjnie na suficie. Płyty perforowane akustyczne skracają czas pogłosu, więc instalując je także w części salonowej, w pobliżu telewizora i sprzętu audio, poprawią doznania z oglądania telewizji, czy słuchania muzyki, zniwelują echo, a dodatkowo będą ciekawą, przykuwającą wzrok ozdobą na suficie. Perforowane płyty akustyczne rekomendowane są do zastosowania na-wet w nietypowych i wymagających realizacjach, jak kino domowe lub studio muzyczne. Zakres zabudowy należy wtedy przeanalizować pod kątem konkretnych wymagań projektowych. Szeroki wybór różnych rodzajów płyt gipsowo-kartonowych pozwala na wybór właściwości, które są istotne przy wykończeniu pomieszczeń o różnym przeznaczeniu. Przy planowaniu budowy lub remoncie domu, warto wziąć pod uwagę zastosowanie specjalistycznych płyt gipsowo-kartonowych, aby stworzyć bezpieczne i funkcjonalne przestrzenie dla siebie i swojej rodziny.
