Słowo gładź kojarzy się najczęściej z wyrobem gipsowym, który trzeba szlifować. Gładź gipsowa jest łatwa do wykonania nawet dla domowego majsterkowicza, nie jest jednak wodoodporna, nie wspominając już o mrozoodporności. Na rynku polskim można spotkać gładzie oparte na bazie innych surowców niż gips, nadając takiemu wyrobowi niepowtarzalne właściwości techniczne i użytkowe.
BEZ MIESZANIA
Bardzo popularne w ostatnim czasie są gładzie gotowe do użycia. Są to materiały, których nie trzeba w żaden sposób przygotowywać, wystarczy otworzyć wiaderko, lekko przemieszać i po prostu zacząć pracę. Dlatego też nadają się wszędzie tam gdzie liczy się czas oraz dla każdego amatora, który nie posiada całej gamy narzędzi: wiertarki, specjalistycznych mieszadeł czy wiader. Stosując je wystarczy zaopatrzyć się w szpachelkę i pacę metalową. Najważniejszym atutem jest szerokie spektrum podłoży, na które można je stosować: od betonów, przez tradycyjne cementowe, cementowo- -wapienne, wapienne, poprzez tynki gipsowe i płyty gipsowo-kartonowe, gipsy szpachlowe, gładzie, dobrze przyczepne lamperie olejne, do tak nietypowych podłoży jak płyty wiórowe, OSB. Tak szerokie zastosowanie gładzie te zawdzięczają swojemu składowi, a głównie żywicom polimerowym, które odpowiadają za takie właściwości jak: wysoka elastyczność oraz przyczepność. Gładzie gotowe (polimerowe, akrylowe) często są też odporne na wilgoć, dzięki czemu z powodzeniem możemy je stosować w takich pomieszczeniach jak: łazienki czy kuchnie, w których to stosowanie gładzi gipsowych nie jest zalecane. Niebagatelnym atutem takich gładzi jest idealna biel, a to dzięki śnieżnobiałemu wypełniaczowi dolomitowemu. Maksymalna grubość tego typu wyrobów wynosi często 2 mm, z reguły są stosowane do ostatecznego wykończenia powierzchni ściany i sufitu.
GŁADZIE MROZOODPORNE
Innym rodzajem są gładzie na bazie cementu. Spoiwo to zastępuje gips, nadając zupełnie inne właściwości techniczne i użytkowe, przede wszystkim wytrzymałość mechaniczną, odporność na wodę i mróz. Przeznaczone są do wykończenia powierzchni ścian i sufitów, mogą służyć również jako wypełniacz ubytków, rys i pęknięć w tynkach. Stosowanie ich pozwala na uzyskanie idealnie gładkiej śnieżnobiałej powierzchni, ze względu na wypełniacz, którym najczęściej są mączki dolomitowe. Gładzie te charakteryzują się dużą przyczepnością do podłoży, łatwością nakładania i wygładzania. Ich obróbka jest dokładnie taka sama jak wyrobów gipsowych. Są idealne do pomieszczeń o dużej wilgotności takich jak: łazienki, pralnie, kuchnie, a nawet baseny. Gładzie są też mrozoodporne, dzięki czemu nadają się na elewacje oraz wszelkie powierzchnie na zewnątrz pomieszczeń. Jest to dużo lepsze rozwiązanie w takich przypadkach niż stosowanie zapraw do zatapiania siatki, które wykonawca gąbkuje, aby nadać im gładkości. Powoduje to często pęknięcia na warstwie farby. Wykonywanie gładkich powierzchni tymi gładziami jest bardzo proste i analogiczne do gipsowych – czyli nanoszenie równomiernie produktu pacą ze stali nierdzewnej, następnie dokładne wygładzenie, a po wyschnięciu przeszlifowanie.
TRADYCYJNIE – GIPS
W przypadku wykonywania szlifowania należy wspomnieć o wyrobach gipsowych. Dobra gładź powinna charakteryzować się jednolitością barwy po wyschnięciu oraz bardzo dobrą przyczepnością międzywarstwową. Przyczepność ta jest bardzo istotna z punktu widzenia kolejnych prac, szczególnie malarskich. Często się zdarza, że mocniejsze farby podrywają warstwy gładzi, utrudniając malowanie. Innym problemem może być dodatkowo punktowe przecieranie przy szlifowaniu, tworzy się wtedy wgłębienie, utrudniając malowanie. Dobra przyczepność to brak problemów w nakładaniu wielu warstw, przy dużych nierównościach podłoża. W takim przypadku lepsze jest wstępne wyrównanie podłoża gipsem szpachlowym, który to można nakładać jednorazowo nawet do 10 mm. Gładzie gipsowe to produkty nakładane najczęściej do 3 mm grubości. Gładzie gipsowe mogą być wykonywane na takich podłożach jak: betony, tynki cementowe, cementowo- wapienne, wapienne, gipsowe, płyty gipsowo-kartonowe. Wszystkie nadają się do nakładania ręcznego, a niektóre do narzucania maszynowego specjalnymi agregatami.
BEZ SZLIFOWANIA I KURZU
Gładzie zwykle kojarzą się z obróbką ręczną czyli nakładaniem i szlifowaniem, przy małych pomieszczeniach, mieszkaniach. Gdy przychodzi się zmierzyć z dużymi połaciami hal czy całym blokiem konieczna jest mechanizacja. Do tego celu najlepiej służą produkty gotowe. Należy pamiętać, że w takim przypadku gładź często musi być dodatkowo przygotowana poprzez dolanie wody. Tradycyjne gładzie to wyroby do obróbki na sucho, w ofertach niektórych firm są także dostępne gładzie do obróbki na mokro, tak jak: tynki cementowo-wapienne czy gipsowe, bez szlifowania. Są one najczęściej wyrobami na bazie wapna lub wapna i cementu. Gładź wapienna zapewnia wysoką paroprzepuszczalność. Wyroby wapienne stają się produktami coraz bardziej popularnymi i poszukiwanymi przez konsumentów, przede wszystkim dlatego, że są przyjazne alergikom, nie zawierają uczulających substancji. Wapno jest też bakteriobójcze, nie powoduje rozrostu mikroorganizmów. Gładzie te przeznaczona są do obróbki na mokro, dzięki czemu nie ma kurzu przy jej wykonywaniu. Wapienne przede wszystkim przeznaczone są do wnętrz, ale są rozwiązania także na zewnątrz – gładzie cementowo-wapienne. Tym samym są wodo- i mrozoodporne, przeznaczone przede wszystkim do wykonywania gładkich powierzchni tynków na zewnątrz pomieszczeń. Gładzie te to doskonałe uzupełnienie tynków cementowo-wapiennych opartych na grubym kruszywie, szczególnie tych wykonywanych ręcznie.
PORADY WYKONAWCZE
Przed przystąpieniem do robót wykończeniowych,
takich jak np. wygładzenie
powierzchni ściany, należy właściwie
przygotować podłoże. Może ono obejmować
nie tylko odpowiednie jego
oczyszczenie i zagruntowanie, ale nawet,
w niezbędnych przypadkach wymianę
tynków. Należy przyjąć zasadę,
że wszystko co jest słabe, osypuje się po
potarciu dłonią lepiej usunąć niż naprawiać.
Niewielkie powierzchnie można
wypełnić szpachlami, przy większych lepiej
zastosować odpowiedni tynk, który
spoiwem jest dostosowany do reszty naprawianej
ściany.
Bardzo ważna jest naprawa pęknięć, ponieważ
niewypełnione i szerokie prawdopodobnie
będą przenosić się na warstwy
wierzchnie czyli nakładane gładzie, a potem
farby. Szerokie pęknięcia można wypełnić
odpowiednimi szpachlami. Dobre do tego będą gipsy szpachlowe oraz specjalistyczne
produkty do łączenia płyt
g-k bez użycia taśmy. Te ostanie dzięki
dużej zawartości włókien zbrojących,
specjalnych polimerów są idealne do napraw
spękanych podłoży. Pęknięcia włosowate,
które widać po zagruntowaniu
lub zlaniu wodą, nie są groźne i wystarcza
zastosowanie gładzi, która je zmostkuje.
Istotną sprawą jest zagruntowanie podłoża,
szczególnie tego chłonnego. Niewykonanie
tej czynności często powoduje
„spalenie” warstwy wierzchniej, jej spękanie,
a czasem odspojenie.
Istotny jest też dobór gruntu do rodzaju
podłoża. Te chłonne najlepiej zagruntować
gruntem głęboko penetrującym.
Podłoża gładkie, o niskiej nasiąkliwości,
takie jak: stare lamperie olejne lub
szczelne betony najlepiej zagruntować
gruntem kontaktowym z kruszywem
kwarcowym. Po wyschnięciu stworzy
dobrze przyczepną powłokę pod kolejne
warstwy wykończeniowe.
Aby ostateczna warstwa nie pękała bardzo
ważnym jest dostosowanie się do
minimalnych i maksymalnych grubości
nakładanych warstw, szczególnie przy
nakładaniu gładzi. Gładź to nie szpachla
do podrównania podłoża. Maksymalna
grubość gładzi to zwykle jest 3 mm,
przekroczenie tej wartości powoduje,
że zaprawa ma duży skurcz, co skutkuje
pęknięciami. Jeżeli do wyrównania
jest głębokość kilku milimetrów, wstępnie
najlepiej użyć szpachli, a następnie
do ostatecznego wyrównania i nadania
gładkości gładzi. Zanim jednak
przystąpimy do prac, warto przeczytać
zalecenia producenta co do stosowania
produktu, unikniemy wtedy najprostszych
błędów.
NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANE BŁĘDY
+ przekroczenie grubości nakładanych
warstw,
+ wykonywanie prac w niewłaściwych
warunkach przewidzianych przez
producentów,
+ przygotowanie produktów niezgodnie
z wytycznymi,
+ zastosowanie niewłaściwego gruntu,
niedostosowanego do rodzaju podłoża,
+ brak wysezonowania podłoży.