Właściwy wybór okablowania elektrycznego i jego odpowiednia instalacja są gwarancją bezpieczeństwa i komfortu użytkowania domu.
Energia elektryczna jest jednym z najważniejszych domowych mediów. Selekcja okablowania i dostosowanie przewodów do konkretnej instalacji powinno wynikać zarówno z warunków technicznych jak i ekonomicznych.
BEZPIECZNIE I EKONOMICZNIE
Każdy inwestor szuka optymalnego rozwiązania.
Wstępna wycena instalacji
okablowania jest jednym z najważniejszych
czynników, które zwykle bierze
się pod uwagę. Stosowanie gotowych rozwiązań, np. kabli wprowadzonych
fabrycznie w rurę karbowaną, pozwala
skrócić czas montażu i wykonać go samodzielnie.
Przeprowadzając instalację elektryczną
w budownictwie jednorodzinnym należy
właściwie dobrać przekrój przewodów,
pamiętając o przewidywanym obciążeniu,
długości przewodu i temperaturze
otoczenia. Do założenia instalacji w budownictwie
mieszkaniowym wykorzystujemy
głównie przewody trzyżyłowe
o przekrojach 1,5 mm2 i 2,5 mm2. Typ
okablowania musi być trwały i zgodny ze
specyfikacją, jak również z oceną żywotności
i przeznaczeniem budynku. Instalacja
powinna wytrzymać zużycie będące
naturalną konsekwencją warunków pogodowych,
a przewody powinny przenosić
maksymalne natężenie prądu bez
ryzyka przeciążenia instalacji. Jej układ
powinien być łatwy do odtworzenia,
a umieszczenie jasno określone w razie
potrzeby wprowadzenia zmian.
W zależności od miejsca instalacji okablowanie powinno być chronione przed uszkodzeniami mechanicznymi, co zapewnia system rur prostych i karbowanych, jak i kanałów przeznaczonych do prowadzenia przewodów. Przewaga tras kablowych wykonanych z polichlorku winylu (PVC) nad wytworzonymi z polipropylenu (PP) polega dodatkowo na nierozprzestrzenianiu przez materiał płomienia, co zwiększa bezpieczeństwo instalacji. Drugą ważną cechą przy wyborze rur jest ich odporność na nacisk i uderzenie. Do ułożenia przewodów, np. na ścianach, wystarczające są rury karbowane o wytrzymałości na nacisk 320N/5 cm, ale gdy chcemy ułożyć ten sam przewód w posadzce betonowej, należy wybrać rury karbowane o wytrzymałości 750N/5 cm.
Bezpieczeństwo instalacji elektrycznej jest jednym z najważniejszych czynników. Jeśli istnieje ryzyko porażenia prądem lub wystąpienia zagrożenia pożarowego, należy użyć ochrony mechanicznej przewodów, stosując rury lub kanały. Instalacja elektryczna zawsze powinna być wykonana z należytą starannością, z zachowaniem wszystkich obowiązujących przepisów i norm. To zapewni jej estetyczny wygląd, zwłaszcza w wypadku poprowadzenia po wierzchu ścian: rurami, listwami lub bezpośrednio samych przewodów.
Pamiętajmy, aby skontrolować poprawność działania poszczególnych punktów zarówno przed jak i po tynkowaniu. Prawidłowo dobrane przewody, dobrze wybrane zabezpieczenia przeciążeniowe, ochrona mechaniczna i skuteczne uziemienie zapewniają niezbędne bezpieczeństwo przeciwporażeniowe mieszkańców i całego budynku.
ODPOWIEDNIE PRZEWODY
Domowe obwody „oświetleniowe” prowadzi się najczęściej przewodami YDYpżo 3x1,5 mm2, a obwody „gniazdkowe” przewodami YDYpżo 3x2,5 mm2. Stosujemy je głównie w pomieszczeniach domowych, kuchniach, biurach, a także w pomieszczeniach narażonych na wilgoć. Gniazda, w których będzie duży i długotrwały pobór mocy, przewidziane do zasilenia takich urządzeń domowych jak: pralka, zmywarka, lodówka, kuchenka elektryczna czy klimatyzacja, powinny być wyprowadzone na oddzielnym zabezpieczeniu nadprądowym bezpośrednio z tablicy rozdzielczej. Podobnie jak gniazdo zasilające piec gazowy – jest to wymóg większości producentów. Do zasilenia płyt grzejnych i piekarnika elektrycznego producenci wielokrotnie zalecają przewody o przekroju 4 mm2. Często zdarza się, że sugerowanym przez producenta przekrojem przewodu jest 6 mm2. Do jednego obwodu zasilanego takim przewodem możemy podłączyć maksymalnie dziesięć gniazd elektrycznych. Wyjątkiem są tu obwody przeznaczone dla mocy powyżej 2 kW, które powinny być zasilane z osobnego zabezpieczenia.
Najczęściej używa się przewodów płaskich,
które są mocowane do ścian i zakrywane
tynkiem. Innym rozwiązaniem jest prowadzenie przewodów w rurach
PVC układanych w głębszych bruzdach.
Warto je stosować głównie tam
gdzie może zajść konieczność wymiany
okablowania, co niesie za sobą ryzyko
zniszczenia wykończenia ścian, jak
np. glazury, kamieni ozdobnych czy tynków
strukturalnych.
Wykonanie zdjęć rozłożenia instalacji
przed otynkowaniem przewodów eliminuje
ryzyko przypadkowego uszkodzenia
obwodu, gdybyśmy chcieli ingerować
w późniejszym okresie w strukturę ściany.
Dokładny, zdjęciowy plan instalacji
pozwoli zachować bezpieczeństwo podczas
remontów.
NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY
+ niedobór gniazdek i punktów oświetleniowych.
Planując rozmieszczenie
osprzętu elektrycznego należy pamiętać,
że urządzeń elektrycznych przybywa,
a deficyt w ilości gniazd może spowodować
plątaninę kabli i konieczność
podłączania przedłużaczy, dlatego zaplanujmy
instalację paru podwójnych
gniazdek, zwłaszcza w pomieszczeniach,
z których najczęściej korzystamy. Podobnie
jest w przypadku oświetlenia.
Duże pomieszczenia będą wymagały
przynajmniej paru punktów świetlnych.
Urządzenia domowe montowane na stałe,
jak zmywarka czy lodówka, powinny
mieć osobne gniazda,
+ błędy w prowadzeniu przewodów. Przewody
powinny być układane poziomo
i pionowo, co ułatwi ich lokalizację.
Układając przewody na ścianie, należy
zwrócić uwagę, aby się nie krzyżowały.
Nie można prowadzić instalacji na kominach
palnych. Powinno się zachować
odrębność obwodów oświetleniowych
z obwodami gniazdkowymi,
+ źle dobrany osprzęt elektryczny. Elementy
takie jak: gniazda elektryczne,
czy komputerowe, HDMI lub głośnikowe
są często widocznymi elementami
instalacji. Dlatego zaleca się stosowanie
jednego systemu kanałów PVC do instalacji osprzętu z możliwością montażu
spójnego wyglądem i kolorami systemu
gniazd i ramek,
+ brak prowadzenia przewodów komputerowych
i telekomunikacyjnych. W wypadku
większych przestrzeni, szczególnie
w budownictwie jednorodzinnym,
sprzęt komputerowy działający w oparciu
o technologię bezprzewodową, może
nie działać poprawnie. Oddzielenie
pięter stropami może powodować tłumienie
sygnału. Dobrze jest pamiętać
o instalacji przewodowej między kondygnacjami,
tak samo jak o przeprowadzeniu
przewodu antenowego od dachu
lub otworów wejściowych (drzwi lub
bramy garażowe znajdujące się w pobliżu
głównej rozdzielni) do pomieszczenia
z telewizorem,
+ sprawdzanie przewodów elektroenergetycznych
tzw. „neonówką”. Nawet małe
napięcie spowalnia jej żarzenie. Należy
pamiętać, że każdy przewód ma swoją
pojemność i może działać jak kondensator.
Do kontroli należy używać zwykłej
żarówki lub miernika sprawdzającego
ciągłość przewodów.
+ oszczędności na klasie osprzętu. Niska
jakość materiału skutkuje krótkim
czasem użytkowania i koniecznością
wymiany osprzętu.
