Kanalizacja niskoszumowa to dobry wybór

Hałas w pomieszczeniach jest czynnikiem coraz bardziej uciążliwym w codziennym funkcjonowaniu. Często jednak zapomina się, że hałas ma swoje źródło nie tylko na zewnątrz, lecz może być generowany także wewnątrz budynku i pochodzić np. z instalacji kanalizacyjnej. Dlatego warto zastosować kompletną gamę instalacji niskoszumowych spełniających nawet najbardziej rygorystyczne parametry ochrony akustycznej.

HAŁAS

Hałas jest najpowszechniejszym zanieczyszczeniem środowiska życia i pracy człowieka. Jego dokuczliwość, a nawet szkodliwość znana jest od wieków. Podstawowymi jego skutkami są doznania zmysłowe i psychologiczne, takie jak percepcja głośności i interferencja, komunikacja słowna, praca, odpoczynek i sen. We współczesnym świecie coraz większą uwagę zaczęto zwracać na obniżanie natężenia hałasu, na jego tłumienie oraz na tłumienie wibracji. Coraz powszechniejsze staje się stosowanie i egzekwowanie norm dotyczących wartości dopuszczalnego poziomu hałasu i wibracji, zarówno w miejscach pracy, jak też zamieszkania i wypoczynku.

PODSTAWY PRAWNE

O ochronie przed hałasem i drganiami w budynkach można przeczytać w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury, z dnia 12 kwietnia 2002 r., w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690). Paragraf 323 ustęp 2 jasno wskazuje, iż pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej należy chronić przed hałasem zewnętrznym, powietrznym, uderzeniowym i pogłosowym oraz, co warto podkreślić „pochodzącym od instalacji i urządzeń stanowiących techniczne wyposażenie budynku”. Dopuszczalne poziomy dźwięku A hałasu w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi określone zostały w Polskiej Normie PN-B-02151-2:2018-01.
Norma nie precyzuje poziomu dźwięku generowanego przez instalacje. Dlatego też często wykorzystywane są w tym celu wytyczne zawarte w rodzinie norm DIN 4109. Przepisy rynku niemieckiego nie mają prawnego zastosowania w Polsce, są jedynie punktem odniesienia w przypadkach związanych z hałasem, dotyczących układów kanalizacyjnych montowanych wewnątrz obiektów.

Źródłami hałasu w instalacji kanalizacyjnej są odgłosy:
– spustu wody,
– wlotu i wylotu w podejściach kanalizacyjnych,
– zrzutu wody w pionach,
– dźwięki powstające na zmianach kierunku.

Zasadnicze rodzaje hałasu powstającego w kanalizacji:
– hałas materiałowy czyli wywołany przepływem ścieków powodujących drgania rozprzestrzeniające się w materiale, a następnie przenoszony na konstrukcję budynku,
– hałas powietrzny, tj. drgania powietrza spowodowane drganiem ścian rur wywołanych przepływającymi ściekami.

Sposoby redukcji hałasu:  
+ zmniejszenie ilości przepływającego medium, jeżeli jest to możliwe,
+ jak największa redukcja prędkości medium,
+ zastosowanie łagodnych zmian kierunku, np. 2 x kolano 45° zamiast 1 x kolano 88,5°,
+ w budynkach z więcej niż trzema kondygnacjami rura o długości 250 mm powinna być zainstalowana między dwoma kolanami 45° na przejściu pionu w przewód odpływowy,
+ zastosowanie specjalistycznych obejm z wkładkami EPDM,
+ zamontowanie obejm mocujących na najsolidniejszej (o największym ciężarze powierzchniowym) ścianie, która jest najbardziej odporna na wibracje,
+ użycie jak najmniejszej liczby mocowań, aby zminimalizować przenoszenie hałasu/drgań na ścianę. Jednakże, maksymalna odległość między podporami musi być zachowana,
+ unikanie w jak największym stopniu stałych połączeń między rurą a stropami,
+ oddzielenie rur od elementów budynku, np. poprzez owinięcie ich przez zastosowanie warstwy okładziny wokół rury.

Zapewnienie odpowiedniej izolacyjności od dźwięków powietrznych i uderzeniowych, a co za tym idzie zapewnienie dopuszczalnego poziomu dźwięku powinno odbywać się już na etapie projektu – projektant projektuje odpowiednią konstrukcje przegród budowlanych, planuje odpowiedni rozkład pomieszczeń, dobiera odpowiednie materiały wykończeniowe przegród pionowych i poziomych, ale także powinien zwracać uwagę na system instalacji kanalizacyjnej oraz rozwiązania dla przejść przez przegrody budowlane. Odpowiedni system kanalizacji niskoszumowej jest istotnym elementem budynku, na który projektant powinien zwrócić uwagę.

NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ?

Przede wszystkim na materiał, z którego zostały wyprodukowane rury i kształtki. Na rynku polskim można znaleźć produkty wykonane np. w technologii trójwarstwowej z polipropylenu wzmocnionego włóknem mineralnym. Poszczególne warstwy o różnej budowie odpowiadają za odporność mechaniczną i promieniowanie UV, sprawność hydrauliczną oraz izolacyjność akustyczną. Kluczową rolę w ograniczaniu hałasu odgrywają gęstość materiału i grubość ścianki. Zazwyczaj w instalacji kanalizacyjnej występuje wiele zmian kierunku przepływu ścieków, co generuje hałas. Zwiększanie masy rur i kształtek użytych do połączeń powoduje, że stają się one dostatecznie ciężkie, aby zapewnić dobrą absorbcję hałasu.

Także konstrukcja elementów systemu wpływa na parametry niskoszumowe systemu. Niezbędnym elementem projektowania i budowy systemów kanalizacyjnych są np. czwórniki, które umożliwiają wykonanie połączeń w różnych kierunkach i większą swobodę doboru odpowiedniego rozwiązania do układu instalacji. I tak wyprofilowane odejścia z czwórnika zmniejszają zaburzenia przepływu, a tym samym poprawiają akustykę instalacji.
Kolejnym elementem systemu, dzięki któremu uzyskuje się lepsze parametry izolacyjności akustycznej to obejmy, za pomocą których mocowana jest kanalizacja sanitarna do konstrukcji budynku. Warto zaznaczyć, iż konieczność stosowania zabezpieczeń przeciwdrganiowych przy mocowaniu urządzeń i przewodów instalacyjnych wewnątrz mieszkania określona jest w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury Dz. U. 2002 nr 75 poz. 690. Dla kanalizacji niskoszumowych dedykowane są specjalne obejmy z wkładkami elastomerowymi.

CHARAKTERYSTYKA AKUSTYCZNA

Na rynku polskim istnieje wiele systemów kanalizacji niskoszumowej. Rozważając zaprojektowanie czy zakup systemu oprócz analizy poszczególnych elementów należy wziąć pod uwagę charakterystykę akustyczną, np. wskaźnik ważony poziomu dźwięku materiałowego Lsc, A, dB(A) dla natężenia przepływu 0,5 l/s; 1,0 l/s; 2,0 l/s oraz 4 l/s.
Dla zobrazowania przepływ wody 4 l/s odpowiada równoczesnemu użyciu dwóch 6-litrowych spłuczek toaletowych. W większości przypadków poziom dźwięku materiałowego przy tym właśnie przepływie 4 l/s podawany jest jako wartość charakterystyczna dla danego systemu. W zależności od producenta i systemu wskaźnik ważony poziomu dźwięku materiałowego Lsc, A, dB(A) waha się między 10 dB a 25 dB. Aby uzmysłowić jakiemu rodzajowi dźwięku odpowiadają te poziomy hałasu należy wyobrazić sobie szelest liści przy łagodnym wietrze (10 dB), czy bardzo spokojną ulicę bez ruchu (30 dB).

PODSUMOWANIE

Projektując i wykonując kanalizację należy korzystać z pełnego i kompletnego systemu, gdyż tylko takie działania zapewnią deklarowaną wartość poziomu dźwięku. Oczywiście nie bez znaczenia jest również konstrukcja budynku, metoda przejścia przez przegrody budowlane czy staranność wykonania.
Coraz większe wymagania użytkowników spowodowały, że w dzisiejszych czasach kanalizacja niskoszumowa jest często wybieranym rozwiązaniem nie tylko dla budownictwa wielorodzinnego, użyteczności publicznej, ale także dla budownictwa jednorodzinnego. Wzrost kosztu w porównaniu ze standardowym systemem – niewielki, a wzrost komfortu – znaczący.