Łączenie kielichowych systemów kanalizacyjnych wykonanych z PVC lub PP metodą na wcisk należy do najłatwiejszych sposobów wykonania instalacji kanalizacyjnej.
Bezawaryjność systemu zapewnia fachowy montaż rur i ich mocowanie.
Przed przystąpieniem do montażu, w pierwszej kolejności sprawdzamy czy koniec rury lub kształtki jest sfazowany. W zdecydowanej większości przypadków faza wykonywana jest fabrycznie. Zdarza się jednak, że rura nie jest sfazowana. Tak się też dzieje w przypadku docinania rur. Wówczas fazujemy końcówkę rury na odcinku 5 mm pod kątem 15°. Sprawdzamy, czy uszczelka została prawidłowo osadzona w rowku, w kształtce lub rurze. Upewniamy się, że wszystkie łączone elementy są suche, czyste oraz wolne od brudu i pyłu, a na bosym końcu rury lub złączki nie ma głębokich zadrapań, które mogłyby uniemożliwić utworzenie wodoszczelnego połączenia wykorzystującego uszczelkę.
SMARUJ Z UMIAREM
Środek poślizgowy rozsmarowujemy
równomiernie wokół bosego końca
rury lub złączki. Nie używamy olejów
ani smarów. Standardowe uszczelki stosowane
w systemach kanalizacyjnych
wykonane są z SBR (kauczuk butadienowo-
styrenowy), który ulega degradacji
pod wpływem kontaktu ze smarami
i olejami mineralnymi. Czasami warto
posmarować samą uszczelkę dedykowanym
środkiem poślizgowym, jeśli ilość
fabrycznego smaru jest niewystarczająca
do pokonania pierwszego oporu podczas
wcisku. Z drugiej strony, z ilością środka
poślizgowego na uszczelce nie należy
przesadzać. Szczególnie mowa tu o przedostawaniu
się smaru między uszczelkę,
a rowek kielicha. Napotkawszy pierwszy
opór, uszczelka może się w takim przypadku
wyślizgnąć z rowka i podwinąć.
Dlatego, jeśli to możliwe, po wykonaniu
połączenia warto zajrzeć do środka.
Łączone elementy ustawiamy prosto
względem siebie w jednej linii. Wciskamy
bosy koniec rury lub złączki całkowicie
do kielicha. W przypadku wkładania rury
tworzywowej o długości 2 m lub dłuższej,
oznaczamy bosy koniec rury przy czole
kielicha, a następnie cofamy ją o 10 mm,
aby pozostawić miejsce na jej wydłużenie
wskutek rozszerzalności cieplnej.
Brak szczeliny może skutkować naporem
bosego końca rury na karb kielicha pod
wpływem przepływu gorących ścieków
i w konsekwencji awarię – pęknięcie kielicha
i wyciek. Po wykonaniu dalszych prac
montażowych przeprowadzamy ponowną
kontrolę, aby upewnić się, czy wyznaczona
szczelina dylatacyjna została zachowana.
W niektórych systemach niskoszumowych,
oprócz rur kielichowych, występują
również rury bezkielichowe. Połączenie
tych rur odbywa się przy użyciu mufy
nasadowej z systemową kompensacją wywydłużeń.
W tym przypadku, rury w mufie
nie trzeba cofać o wspomniane 10 mm,
chyba że nadmierne użycie środka poślizgowego
umożliwiło dopchnięcie bosego
końca rury do tworzywowego ogranicznika
pierścieniowego, znajdującego się
w połowie mufy. Prawidłowo wykonane
połączenie kielichowe wykazuje szczelność
powyżej 5 metrów słupa wody (0,5
bar).
MOCOWANIE KANALIZACJI
WEWNĘTRZNEJ
Prawidłowe mocowanie instalacji kanalizacyjnej niweluje naprężenia wywołane zmianą długości rurociągów i przyczynia się do jej bezawaryjnej pracy. Ma także wpływ na akustykę systemu. Mocowanie instalacji kanalizacyjnej różni się w zależności od materiału z jakiego została wykonana. Choć ogólne zalecenia montażowe dla wszystkich kanalizacyjnych systemów tworzywowych są niemal jednakowe, to jednak istnieją znaczące różnice, jeśli chodzi o przeznaczenie i właściwości tworzywa. Szczegółowe wytyczne montażu systemów kanalizacyjnych znajdują się w instrukcjach producentów oraz normie PN-ENV 13801 „Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do odprowadzania nieczystości i ścieków (o niskiej i wysokiej temperaturze) wewnątrz konstrukcji budynku. Tworzywa termoplastyczne. Zalecana praktyka instalowania”. Mocowanie standardowych systemów kanalizacyjnych wykonanych z PVC lub PP i łączonych na wcisk (kielich) należy do najprostszych. Ze względu na stosunkowo niewielką rozszerzalność cieplną PVC (w obrębie tworzyw) oraz niewielki ciężar elementów systemu – mocowanie odbywa się przy użyciu obejm tworzywowych. Dla zapewnienia właściwego przytwierdzenia przewodów do przegrody stosuje się zróżnicowany rozstaw obejm, w pionie i w poziomie, w zależności od zewnętrznej średnicy przewodów kanalizacyjnych.
MOCOWANIE OBEJM
Na pionach, na każdej kondygnacji, należy
zapewnić jedną obejmę stałą, montowaną
pod kielichem rury przy podłodze
(lub przy/na trójniku) i jedną obejmę
przesuwną na rurze, 1–2 m powyżej obejmy
stałej. Stały uchwyt stanowi nieruchomy
punkt zamocowania instalacji.
Uchwyt przesuwny umożliwia z kolei
swobodne wydłużanie się instalacji.
Mocowanie niskoszumowych systemów
kanalizacyjnych wymaga dodatkowo
stosowania stalowych obejm z wkładką
gumową – aby zminimalizować rozchodzenie
się dźwięków materiałowych.
Ze względów akustycznych obejmy
powinny być mocowane do ściany za
pomocą tworzywowych kołków rozporowych
oraz wkrętów. Podobnie, jak
w przypadku tradycyjnych systemów
wykonanych z PVC czy PP, stosuje się
punkty stałe i przesuwne z maksymalnym
rozstawem podpór (podanym
w tabeli). W przypadku obejm z wkładką gumową punkt stały uzyskuje się
poprzez mocniejsze skręcenie obejmy.
W punkcie przesuwnym skręcenie obejmy
powinno pozwalać na swobodne wydłużanie
się rurociągów. Umożliwia to
dodatkowo stworzona 10 milimetrowa
szczelina dylatacyjna lub wykorzystana
mufa nasadowa w przypadku rur bezkielichowych.
Mufa nasadowa stanowi
systemowe rozwiązanie kompensacji
wydłużeń, niewymagające stosowania
dodatkowej szczeliny dylatacyjnej.
W przypadku kanalizacji niskoszumowej
w miejscach, w których ścieki uderzają
ze zwiększoną siłą w ścianki rury,
np. przy zmianie kierunków, zaleca się
niewielkie przesunięcie punktu mocowania
obejmy, aby w punkcie uderzenia
ścieków nie przenosiła ona drgań na
konstrukcję budynku. Nie zaleca się stosowania
innych, dodatkowych obejm niż
tych wskazanych w instrukcji oraz tego, co wynika z układu instalacji i warunków
eksploatacji systemu. Dodatkowe
obejmy, oprócz aspektu ekonomicznego,
generują dodatkowy hałas materiałowy,
ponieważ przenoszą drgania instalacji na
konstrukcję budynku.
MOCOWANIE SZTYWNE HDPE
Mocowanie systemów kanalizacyjnych wykonanych z HDPE, czyli polietylenu o zwiększonej gęstości, wymaga największej uwagi. O ile mocowanie z wykorzystaniem kielichów kompensacyjnych nie sprawia wielu problemów i często wykorzystywane są do tego wspomniane wcześniej obejmy z wkładką gumową, o tyle mocowanie sztywne wymaga już specjalnych obejm systemowych, montowanych w punktach stałych do przegrody za pomocą rur gwintowanych. W przypadku rurociągów z HDPE maksymalny rozstaw podpór dla przewodów poziomych bez rynny podporowej wynosi dziesięciokrotność średnicy zewnętrznej rurociągu (ale nie więcej niż 2 m). Zwiększona wydłużalność termiczna HDPE, w połączeniu z dużą odległością rur od stropu, wymaga często stosowania szyn montażowych, do których rury mocowane są za pomocą specjalnych obejm.
NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY PRZY WYBORZE I MONTAŻU KANALIZACJI
+ sugerowanie się ceną zakupu, wychodząc
z założenia, że systemu nie widać,
to nawet najtańszy system spełni swoją
rolę i odprowadzi ścieki,
+ nieprawidłowa wentylacja instalacji
lub jej brak,
+ zbyt długie, niewentylowane podejścia,
+ zły dobór, nieprawidłowe podłączenie
lub brak syfonu za odbiornikiem
ścieków,
+ brak wykonania próby szczelności,
+ brak szczeliny dylatacyjnej umożliwiającej
kompensację wydłużeń termicznych
na pionie,
+ niewłaściwy wybór systemu w kontekście
jego wpływu na akustykę pomieszczeń
(kanalizacja niskoszumowa),
+ stosowanie obejm mocujących bez
wkładki gumowej izolującej akustycznie
(kanalizacja niskoszumowa),
+ wspólne mocowania odrębnych pionów
instalacyjnych (drgania z jednych instalacji
przenoszą się na drugie),
+ zamurowanie miejsc przejść instalacji
przez przegrody budowlane,
+ pozostawienie materiałów budowlanych
(odłamki cegieł, grudki betonu, itp.)
między rurą a ścianą.